การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากโดยการ มีส่วนร่วมของชุมชนตามหลักพุทธสันติวิธี ตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Name: กนกพร เชื่อมสุข

keyword: การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว

; เศรษฐกิจ

; พุทธสันติวิธี

; จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์บริบท สภาพปัญหา ความต้องการจำเป็นและแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนตามหลักพุทธสันติวิธี ตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์พุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของชุมชน ตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 3) เพื่อพัฒนาและนำเสนอกระบวนการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนตามหลักพุทธสันติวิธี ตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยาได้ผลหรือไม่ อย่างไร และอะไรเป็นผลสะท้อนความสำเร็จในการพัฒนา โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) เครื่องมือวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และชุดปฏิบัติการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อย่างเป็นระบบตามหลัก P-A-O-R (Plan – Action – Observation – Reflect) และการสร้างพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยเทคนิค A-I-C (Appreciation – Influence – (Control) การทบทวนหลังปฏิบัติงานด้วยเทคนิค After Action Review (AAR) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 27 ท่าน และกลุ่มนักวิจัยท้องถิ่น จำนวน 15 ท่าน วิเคราะห์ผลด้วยอุปนัยวิธี สรุปผลแบบพรรณาโวหาร ผลการศึกษาพบว่า : ๑) ชุมชนตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นตำบลที่มีทรัพยากรทางชุมชน และมีภูมิปัญญาชาวบ้านที่มีเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่น สมาชิกชุมชนตำบลหันตรามีความต้องการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานราก จึงรวมตัวกันของสมาชิกที่มีความต้องการมีรายได้และใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และเพื่อพัฒนาการท่องเที่ยวหันตราให้เป็นที่รู้จักปัญหาและจุดอ่อนที่ควรเสริมให้เกิดการพัฒนา คือ การจัดสรรบทบาทหน้าที่อย่างเป็นระบบ การวิเคราะห์ต้นทุนสินค้าและการจัดการบัญชี การพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม และผลักดันเป็นสินค้า OTOP แนวคิดทฤษฎีที่ใช้สำหรับการพัฒนาการมีส่วนร่วม ได้แก่ แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาชุมชน แนวคิดเกี่ยวกับเศรษฐกิจฐานราก แนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับการท่องเที่ยว แนวคิด ทฤษฎีการมีส่วนร่วม 2) หลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของชุมตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ประกอบไปด้วย 3 หลักธรรม ได้แก่ หลักสาราณียธรรม 6 1) กายกรรม คือการช่วยเหลือ 2) วจีกรรม คือการพูดดี มีเหตุผล 3) มโนกรรม เป็นการไม่คิดมุ่งร้ายพยาบาท 4) สาธราณโภคี คือการแสดงความรักความหวังดี 5) ศีลสามัญญตา คือ การแสดงความสามัคคี ปฏิบัติตามกฎของหมู่คณะ 6) ทิฎฐิสามัญญตา คือการรับฟังความคิดเห็นผู้อื่น ร่วมกับการใช้หลักอปริหานิยธรรม 7 1)หมั่นประชุมกันเนืองนิตย์ 2) มีความรับผิดชอบและดำเนินงานไปอย่างพร้อมเพรียง 3) ปฏิบัติตามกฎระเบียบข้อบังคับ 4)เคารพนับถือกัน 5)ให้เกียรติกัน 6) ขัดเกลาจิตใจอยู่เสมอ คือ พร้อมจะปฏิบัติดีงามโดยไม่ประมาท 7)ตั้งใจสนับสนุนส่งเสริมคนดี คือ เลือกคนดีมีความสามารถเข้ามาร่วมพัฒนา และผลลัพธ์จากการยึดหลักธรรมดังที่กล่าวมา จะได้ภาวนา 4 คือ 1)กายภาวนา 2) ศีลภาวนา 3)จิตภาวนา 4) ปัญญาภาวนา ทำให้การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากบรรลุผลสำเร็จ พัฒนาต่อยอดอย่างยั่งยืน 3) การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนตามหลักพุทธสันติวิธี ตำบลหันตรา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ด้วยชุดปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมอย่างเป็นระบบ ตามวงจร P-A-O-R 9 รอบ แบ่งเป็น ระยะต้นน้ำ คือการตรวจสอบปัญหาและวิเคราะห์สาเหตุที่นำไปใช้ในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของชุมชนตำบลหันตรา ระยะกลางน้ำ คือ การลงมือปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการร่วมกัน ระยะปลายน้ำ คือ การนำแนวปฏิบัติที่พัฒนาร่วมกันมาปรับใช้และพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของตำบลหันตราด้วยความตื่นรู้และการเห็นเป้าหมายร่วมกัน ด้วยผลคือการพัฒนาเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน องค์ความรู้จากการวิจัย คือ “WE ARE TOGETHER MODEL”

Abstract: The objectives of this research are 1) to study and analyze the context, problem conditions, needs and theoretical concepts concerning tourist attraction development to enhance the grassroots economy through community participation based on Buddhist peaceful means in Hantra Sub-district, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province; 2) to study Analyzing Buddhist peaceful methods contributing to the development of tourist attractions to raise the grassroots economy of the community in Hantra Sub-district, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. Hantra Sub-district, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. Was it effective? How? And what are the results that reflect the success of the development? Developed by using the participatory action research model. (Participatory Action Research: PAR) The research tool is an in-depth interview. and the tourist attraction development action set to raise the grassroots economy through community participation. systematically according to P-A-O-R principle (Plan – Action – Observation – Reflect) and creating a learning exchange area with A-I-C technique (Appreciation – Influence – (Control) and after action review (AAR) technique. Key informants were divided into 2 groups, 27 key informants and 15 local researchers. The results were analyzed by inductive method. Summarize the results in a descriptive style. The study found that 1) Hantra sub-district community Phra Nakhon Si Ayutthaya Province It is a district with resources community and have local wisdom with local identity Hantra sub-district community members want to develop tourist attractions to raise the level of the local economy. Therefore gathering members who want to earn money and spend their free time usefully. And to develop Hantra tourism to be known, problems and weaknesses that should be encouraged to develop are the systematic allocation of roles and responsibilities. Product cost analysis and account management Product development to create added value and pushing for OTOP products. concepts of grassroots economy, concepts, theories of tourism, concepts, participation theories. 2) The principle of Buddhist peaceful means contributing to the development of tourist attractions in order to raise the foundation economy of Hantra sub-districts. Phra Nakhon Si Ayutthaya Province consists of 3 principles, namely, the Saraniyadhamma 6 1) Kyaikamma: helping, 2) Speech with good reason, 3) Menokarma, not thinking of malice, 4) Sathranabhokee, showing love and good intentions. 5) Silasamanyata is the expression of unity. Follow the rules of the group. 6) Ditthi Samanyata is listening to other people's opinions 7 1) Always meeting together 2) Being responsible and working in unison 3) Complying with rules and regulations 4) Respect each other 5) Respect each other. 6) Always refine the mind, that is, ready to do good work without carelessness. 7) Intend to support and promote good people, i.e. selecting good and talented people to join in the development And as a result of adhering to the aforementioned Dhamma principles, one can meditate in four ways: 1) physical meditation, 2) moral meditation, 3) spiritual meditation, and 4) wisdom meditation. Sustainable Development. 3) Development of a tourist attraction to raise the foundation economy by having community participation based on Buddhist principles of peaceful means in Hantra Sub-district, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. with a systematic participatory action set according to the P-A-O-R cycle, 9 cycles, divided into upstream phases, which is to investigate problems and analyze the causes used in the development of the Thung Tiew attraction to raise the foundation economy of the Hantra sub-district community; The midstream is the implementation of a joint action plan. The downstream is the application of jointly developed practices and the development of tourist attractions to raise the foundation economy of Hantra Sub-district with awareness and common goals. The result is sustainable economic development. Knowledge from research is "WE ARE TOGETHER MODEL".

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ขันทอง วัฒนะประดิษฐ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระครูปลัดอดิศักดิ์ วชิรปญฺโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Modified: 2025-10-13

Issued: 2568-09-06

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาสันติศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	กนกพร เชื่อมสุข.pdf	11.75 MB	1	2025-09-29 13:54:34

ใช้เวลา

0.02039 วินาที