ปัจจัยที่มีผลต่อการกระจายของช้างป่าในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่

Factors affecting wild elephant distribution in Khao Yai National Park

Name: จุฑามาศ ไม้สุข

keyword: ช้างป่า

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (การบริหารทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม) 2564.

Classification :.LCCS: QL737.P98

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาการบริหารทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ช้าง -- อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่

ThaSH: ช้าง -- นิเวศวิทยา

Abstract: การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการกระจายของช้างป่าในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ดำเนินการระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2558 ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2563 รวม 6 ปี โดยอาศัยการเก็บข้อมูลการกระจายของช้างป่าที่ได้จากการลาดตระเวนจำนวน 27 ชุด ชุดละ 5-6 คน ดำเนินการเป็นประจำทุกเดือน ๆ ละ 4 ครั้ง ลาดตระเวนทั้งหมด 7,776 ครั้ง รวมระยะทาง 91,997.74 กิโลเมตร พบช้างป่าทั้งทางตรงและทางอ้อมรวม 12,725 ครั้ง เป็นการพบเห็นตัวโดยตรง พบร่องรอย และกองมูลจำนวน 159, 8,960 และ 3,606 ครั้งตามลำดับ ข้อมูลตำแหน่งดังกล่าวถูกถ่ายทอดลงในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ จากนั้นทำการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการกระจายของช้างป่าโดยใช้ Maximum Entropy Species Distribution Model พบว่า ปัจจัยแวดล้อมที่มีผลที่สุดต่อการกระจายของช้างป่าทั้งในฤดูแล้งและฤดูฝน ได้แก่ แหล่งโป่ง มีอิทธิพลต่อการกระจายของช้างป่ามากที่สุด เมื่อพิจารณาจากค่าเปอร์เซ็นต์ร่วมของปัจจัยแวดล้อม คิดเป็นค่าเฉลี่ยสัดส่วนความสัมพันธ์ในฤดูแล้งและฤดูฝน มีค่าร้อยละ 44.9 และ 37.2 ตามลำดับ รองลงมาคือระยะห่างจากถนน มีผลต่อการกระจายของช้างป่าเฉพาะในฤดูแล้งและฤดูฝน คิดเป็นร้อยละ 14.2 และ 20.1 ตามลำดับ ผลการศึกษายังพบว่า แบบจำลองการกระจายของช้างป่าที่ได้มีค่าความถูกต้องสูงเมื่อพิจารณาจากค่า AUC ทั้งในฤดูแล้งและฤดูฝน ซึ่งมีค่า 0.87 ข้อเสนอแนะที่ได้จากการศึกษาสำหรับการบริหารจัดการพื้นที่ ได้แก่ การสร้างแหล่งโป่งในพื้นที่ห่างจากกิจกรรมมนุษย์ ทั้งจากแนวขอบเขตของพื้นที่อุทยานแห่งชาติและพื้นที่นันทนาการเพื่อดึงดูดให้ช้างป่าเข้ามาใช้ประโยชน์เพิ่มขึ้น นอกจากนี้ควรมีการติดตามศึกษาการปรากฏและการใช้พื้นที่ของช้างป่าในพื้นที่อย่างต่อเนื่องต่อไป The study of factors affecting the wild elephant distubition in Khao Yai National Park was procedure during November 2015 and October 2020, 6 years totally. Based on the appearance of the animal gained from data collecting during patrol by the 27 groups of the park ranger, 5-6 persons/group that procedure 4 times per month regularly all year round.Twelve thousand, seven hundred twenty-five times of wild elephant seen both directly and indirectly were recorded based on seven thousand seven hundred and seventy-six times of patrolling with the total length of 91,997.74 km totally. There were 159 times of direct seen of the animal, 8,960 times of track and sign identification and 3,606 times of the species’ dung. The recorded data was transferred to the map for analyzing with the geographical and vegetative information systems by using maximum entropy species distribution model. The results found that the most important environmental factors that affected the appearance of wild elephantsduringboth of the dry and the wet seasons was salt lick sites that were the average contribution respectively of44.9 and 37.2 respectively.Fallowed by the distance from the road that showed14.2 % contribution during thedry season and 20.1 percent during the wet season. The study also found that the distribution model was high accurate when considered from AUC that showed the value of 0.87 during the dry and the wet seasons. Recommendations gained from the study results for the site management include the creation of saltlick sites in areas away from human activities both from the boundaries of the national park area and recreation areas to attract more wild elephants to use. In addition, there should be continued monitoring of the presence and use of wild elephants in the area continuously.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: สมนิมิตร พุกงาม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: รองลาภ สุขมาสรวง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Role: ป

Created: 2564

Modified: 2568-07-22

Issued: 2568-07-22

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2564/juthamard-mai-all.pdf

CallNumber: QL737.P98 .จ43

tha

Spatial: อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การบริหารทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	juthamard-mai-all.pdf	5.14 MB

ใช้เวลา

0.030792 วินาที