การปรับปรุงพันธุ์ข้าวปทุมธานี 1 ให้ทนน้ำท่วมฉับพลันด้วยวิธีผสมกลับโดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอช่วยคัดเลือก

Breeding of Pathum Thani 1 rice variety for submergence tolerance by DNA-Marker assisted backcross

Name: คมจักร บริรักษ์

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (พืชไร่) 2563.

Classification :.LCCS: SB191.R5

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาพืชไร่ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ข้าว -- การปรับปรุงพันธุ์

ThaSH: ข้าว -- พันธุ์ปทุมธานี 1 -- การปรับปรุงพันธุ์

ThaSH: เครื่องหมายพันธุกรรม

Abstract: ปทุมธานี 1 เป็นพันธุ์ข้าวเจ้า ไม่ไวต่อช่วงแสง คุณภาพข้าวสุก นุ่ม เหนียว และมีกลิ่นหอม เป็นที่นิยมของผู้บริโภค เกษตรกรนิยมปลูกในพื้นที่นาชลประทานแต่ไม่ทนน้ำท่วมฉับพลัน การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อถ่ายทอดลักษณะทนน้ำท่วมฉับพลันจากข้าวพันธุ์หอมชลสิทธิ์ สู่ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 โดยใช้การปรับปรุงพันธุ์แบบผสมกลับร่วมกับการใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอ RM23887 ช่วยในการคัดเลือกลักษณะทนน้ำท่วมฉับพลัน ใช้ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 เป็นพันธุ์รับ และข้าวพันธุ์หอมชลสิทธิ์ ซึ่งเป็นข้าวพันธุ์ที่ทนน้ำท่วมฉับพลัน เป็นพันธุ์ให้ โดยผสมข้ามระหว่างข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 และข้าวพันธุ์หอมชลสิทธิ์ เพื่อสร้างลูกผสมชั่วที่ 1 (F1), BC1F1 และ BC2F1 โดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอ RM23887 ที่จำเพาะกับยีนที่ควบคุมลักษณะทนน้ำท่วมฉับพลันช่วยคัดเลือกร่วมกับการประเมินการทนน้ำท่วมฉับพลัน ได้ลูกผสมกลับชั่วที่ BC2F2 ที่ทนน้ำท่วมฉับพลันจากการประเมินและทดสอบผลผลิตเบื้องต้น พบว่ามีจำนวน 5 สายพันธุ์ที่ทนน้ำท่วมฉับพลัน ซึ่งมีสายพันธุ์ KJ17-1, KJ17-4, KJ17-9, KJ17-23 และ KJ17-24 ที่ให้ผลผลิตต่อต้นสูงกว่าพันธุ์ปทุมธานี 1 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และสายพันธุ์ที่พัฒนาขึ้นทั้ง 10 สายพันธุ์เป็นข้าวที่มีอมิโลสต่ำและมีกลิ่นหอมเหมือนพันธุ์ปทุมธานี 1 การใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอช่วยในการปรับปรุงพันธุ์โดยการผสมกลับทำให้การคัดเลือกมีประสิทธิภาพในการคัดลักษณะทนน้ำท่วมฉับพลัน Pathum Thani 1 (PTT1) is a photoperiod insensitive rice variety and the quality of rice is soft, sticky and fragrant. Thus, this made its popular with consumers. Farmers prefer to grow rice in lowland with irrigated areas but that variety do not tolerate to submergence. This study aimed to introgress the submergence tolerance of Homchonlasit (HCS) to Pathum Thani 1 rice variety (PTT1) by backcross breeding with the aid of DNA marker, RM23887, in the selection of submergence tolerant characteristic. PTT1 was used as recurrent parent and HCS variety, which is submergence tolerant variety, was used as donor parent. PTT1 and HCS rice varieties were crossed to produce F1 hybrids, BC1F1 and BC2F1 progenies and RM23887 marker which is a specific marker of submergence tolerant gene was used to assist the selection process. The BC2F2 lines were evaluated by screening of submergence tolerance in greenhouse and preliminary yield trial was conducted in the field to assess the important agronomic traits. Finally, it was found that 5 BC2F2 lines had submergence tolerance and KJ17-1, KJ17-4, KJ17- 9, KJ17-23 and KJ17-24 lines were higher yield per plant than PTT1 variety with statistically significant difference. The 10 developed lines were low amylose and aroma like PTT1 variety, marker assisted backcrossing was effective in the improvement of submergence tolerance.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ธานี ศรีวงศ์ชัย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ภัศจี คงศีล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-07-15

Issued: 2568-07-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/komjak-bor-all.pdf

CallNumber: SB191.R5 .ค16

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: พืชไร่

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	komjak-bor-all.pdf	2.5 MB

ใช้เวลา

0.03345 วินาที