การลดความชื้นและเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ข้าวในระบบที่ออกแบบตามหลักพลศาสตร์ของไหลเชิงคำนวณต่อคุณภาพเมล็ดพันธุ์

Rice seed drying and storage in computational fluid dynamics based system toward seed quality

Name: จันทนา ทองสุก

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (พืชไร่) 2563

Classification :.LCCS: SB191.R5

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาพืชไร่ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ข้าว -- เมล็ดพันธุ์ -- การเก็บและรักษา

ThaSH: ข้าว -- เมล็ดพันธุ์ -- คุณภาพ

ThaSH: พลศาสตร์ของไหลเชิงการคำนวณ

Abstract: ราคาข้าวเปลือกตกต่ำเป็นปัญหาเรื้อรังของประเทศไทย เกษตรกรจึงหันมาผลิตข้าวที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงในระบบเกษตรอินทรีย์เพื่อเพิ่มอำนาจต่อรองทางการตลาด อย่างไรก็ตามข้าวในระบบเกษตรอินทรีย์มักเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่มีความผันผวนซึ่งส่งผลต่อคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ข้าว งานวิจัยนี้จึงได้พัฒนาระบบการลดความชื้นและเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ออกแบบตามหลักพลศาสตร์ของไหลเชิงคำนวณ (Computational Fluid Dynamics – CFD) สร้างจากวัสดุที่สามารถหาได้ง่ายในท้องถิ่นเพื่อรักษาคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ไว้จนถึงฤดูปลูกถัดไป การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวทับทิมชุมแพ ได้แก่ ความชื้นของเมล็ดพันธุ์ ความงอกของเมล็ดพันธุ์ เชื้อราสาเหตุโรคเมล็ดพันธุ์ แมลงในโรงเก็บ และสัณฐานวิทยาของเมล็ดพันธุ์หลังการลดความชื้นและเก็บรักษาด้วยระบบที่พัฒนาขึ้นใน 6 ช่วงเวลาคือ ก่อนลดความชื้น ระหว่างลดความชื้น หลังลดความชื้น และการเก็บรักษาที่ 2, 4 และ 6 เดือน เปรียบเทียบกับวิธีการของเกษตรกร วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (completely randomized design: CRD) จำนวน 4 ซ้ำ ผลการศึกษาพบว่าความชื้นของเมล็ดพันธุ์หลังการลดความชื้นและเก็บรักษาด้วยระบบที่พัฒนาขึ้นต่ำกว่าวิธีการของเกษตรกร ขณะที่ความงอกและความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์หลังการลดความชื้นและเก็บรักษาด้วยระบบที่พัฒนาขึ้นสูงกว่าวิธีการของเกษตรกร ที่น่าสนใจคือระบบที่พัฒนาขึ้นพบแมลงเมล็ดในโรงเก็บเพียง 1 ชนิดแต่วิธีการของเกษตรกรพบ 3 ชนิด อย่างไรก็ตามหลังผ่านกระบวนการ (เก็บรักษาที่ 6 เดือน) ยังไม่พบความแตกต่างของเชื้อราสาเหตุโรคเมล็ดพันธุ์และสัณฐานวิทยาของเมล็ดพันธุ์ระหว่างทั้ง 2 วิธี Paddy price falls is a chronic problem in Thailand. farmers, therefore turn to produce high-nutritious rice in organic farming system in order to increase the bargaining power in the market. However, the organic rice often faces to fluctuated environment conditions which affect the quality of rice seeds. This research hasdeveloped a drying and storage system that designed according to the Computational Fluid Dynamics (CFD) and fabricated it from the local materials for maintaining rice seeds quality till next growing season. The objective of this research was to test seed quality of Tubtim Chumphae organic rice. Seed quality, i.e. seed moisture content, seed germination, seed borne fungi, stored insect and seed morphology, was investigated at 6 periods namely; before drying, during drying, after drying and after storage at 2, 4 and 6 months. The developed system was compared with the conventional method. The experiment was conducted in completely randomized (CRD) designs with four replications. The results showed that seed moisture content after drying and storage with the developed system were lower than the conventional method, whilst seed germination and seed vigor after drying and storage with the developed system were higher than the conventional method. Interestingly, in developed system, one species of stored insect was found but three species were found in the conventional method. However, after processing and storage for 6 months, there was no significantly difference in seed borne fungi and seed coat morphology between these two methods.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ดำรงวุฒิ อ่อนวิมล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ธานี ศรีวงศ์ชัย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Name: สวิตา สุวรรณรัตน์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-07-15

Issued: 2568-07-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/chantana-tho-all.pdf

CallNumber: SB191.R5 .จ1153

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: พืชไร่

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	chantana-tho-all.pdf	3.68 MB

ใช้เวลา

0.029833 วินาที