ความหลากชนิดและการกระจายเชิงพื้นที่ของไม้วงศ์ก่อ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่

Species diversity and spatial distribution of family fagaceae at Doi Suthep-Pui National Park, Chiang Mai province

Name: สุชาดา บุตรชารี

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (วิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้) 2561.

Classification :.LCCS: QK495.F14

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ไม้วงศ์ก่อ -- การจำแนก -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

ThaSH: ป่าดิบเขา -- อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความหลากชนิดและศักยภาพของถิ่นอาศัยที่มีความเหมาะสมของ พรรณไม้วงศ์ก่อในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่ ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม 2559 ถึงเดือนพฤษภาคม 2561 โดยใช้วิธีการสำรวจ 2 วิธี คือ 1) วางแปลงตัวอย่างชั่วคราวขนาด (30 x 30 เมตร) จำนวน 60 แปลงตัวอย่าง ครอบคลุมทุกชนิดป่าในอุทยานฯ ทำการวัดไม้ต้นที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางระดับอก มากกว่าหรือเท่ากับ 4.5 เซนติเมตร พร้อมกับเก็บข้อมูลปัจจัยแวดล้อมด้านสภาพภูมิประเทศและสมบัติดิน และ 2) สำรวจบนเส้นทางศึกษาธรรมชาติของอุทยานฯ โดยสำรวจชนิดและเก็บตัวอย่าง (ใบ ดอก และผล) พร้อมกับนำ ตัวอย่างไปตรวจสอบและเปรียบเทียบเพื่อระบุชนิดที่หอพรรณไม้ กรมอุทยาน สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เพื่อจัดทำ บัญชีรายชื่อพรรณไม้วงศ์ก่อที่พบ ทำการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างการกระจายเชิงพื้นที่กับปัจจัยแวดล้อม ของไม้วงศ์ก่อ โดยใช้เทคนิค generalized linear model ด้วยโปรแกรม R version 3.3.1. และนำมาประยุกต์ใช้ ในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อตรวจสอบความเหมาะสมของถิ่นที่อยู่ที่เหมาะสมของไม่ก่อบางชนิด ผลการศึกษา พบไม้วงศ์ก่อทั้งหมด 31 ชนิด 3 สกุล จำแนกเป็นสกุลก่อตาหมู12 ชนิด สกุลก่อตลับ 10 ชนิด และสกุลก่อหนาม 9 ชนิด ในการระบุสกุลใช้ลักษณะเปลือกในที่มีสันแข็งกดผิวเนื้อไม้และกาบหุ้มผลเป็น หลัก จากการสำรวจพบแปลงตัวอย่างชั่วคราวมีความหลากชนิดสูงกว่าบนเส้นทางศึกษาธรรมชาติ 26 และ21 ชนิด ตามลำดับ ในส่วนของการกระจายเชิงพื้นที่ของไม้วงศ์ก่อ มีความแปรผันระหว่างชนิดของไม้วงศ์ก่อและ ปัจจัยแวดล้อม โดยปัจจัยด้านความสูงและปัจจัยด้านสมบัติดินมีความสำคัญต่อการกระจายของไม่ก่อ 12 ชนิด แสดงให้เห็นว่าพื้นที่ที่เหมาะสมกับไม้วงศ์ก่ออาจแตกต่างกันขึ้นอยู่กับความต้องการทางนิเวศวิทยาของแต่ละชนิด โดยที่ไม่ก่ออีก 13 ชนิด ไม่พบความสัมพันธ์ของการปรากฏกับปัจจัยแวดล้อมที่นำมาทดสอบในครั้งนี้ และเมื่อ พิจารณาถึงถิ่นอาศัยที่เหมาะสมของแต่ละชนิด พบว่าเกือบทุกชนิด มีพื้นที่ที่มีศักยภาพในระดับปานกลางมีขนาด พื้นที่มากที่สุด ยกเว้น ก่อหรั่ง ซึ่งมีถิ่นอาศัยที่เหมาะสมมีศักยภาพต่ำเป็นพื้นที่ที่มีขนาดใหญ่ที่สุด นอกจากนี้การใช้ ประโยชน์จากการเก็บเมล็ดเป็นจำนวนมาก อาจส่งผลต่อการตั้งตัวของกล้าไม้ ชี้ให้เห็นว่าไม่เพียงแต่ปัจจัย แวดล้อมที่ส่งผลต่อการกระจายของพืช แต่การรบกวนจากมนุษย์เองอาจทำให้เกิดการกระจายตัวที่แคบและ นำไปสู่การสูญพันธุ์ในระดับท้องถิ่นได้ This study aimed to explore species diversity and habitat suitability of family Fagaceae in Doi Suthep-Pui National Park, Chiang Mai Province, during October 2016 to May 2018. Two methodologies were devided; 1) primary data both species diversity and environmental factors (topographic and soil factors) from temporary plots, 30 x 30 m, total 6 0 plots which covered all the forest types, and 2) the diversity from selected nature trails. All Fagaceae species specimens (leave, flowers and fruits) were collected and unidentified species were compared with the identified specimens at the Forest Herbarium, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation. The spatial distribution of Fagaceae species were analyzed using Generalized Linear Model (GLM) in R software program version 3.3.1., then, the application on geographic information system (GIS) was used to detect the habitat suitability of some dominant species. The results showed that the total 31 species in 3 genera of Fagaceae were found, including genus Lithocarpus (12 species), Quercus (10 species) and Castanopsis (9 species). The different characteristics of sapwood and acorn morphology can be used for genus identification. The highest number of species was found in the temporary plots (26 species), and followed by in nature trails (21 species).The spatial distribution based on GLM analysis demonstrated that the distribution varied both among species and environments. It was found that the elevation factor and soil properties factor were important factors for the spatial distribution of 12 species. , while the rest species (13 species) had no correlated to environments was detected. Indicating the different on ecological niched between Fagaceae species was detected. Considering to habitat suitability, almost selected species had the moderate potential area, except, Castanopsis armata which low potential area was the largest area. In addition, oeverexploited on seed collecting may influence on seed germination and seedling establishment. Indicating it is not only the environmental factors but also anthropogenic disturbances may induce the narrow distribution and lead to be local extinction.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ดอกรัก มารอด

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: แหลมไทย อาษานอก

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2561

Modified: 2568-07-01

Issued: 2568-07-01

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2561/suchada-boo-all.pdf

CallNumber: QK495.F14 .ส42

tha

Spatial: อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

Spatial: อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: วิทยาศาสตร์ชีวภาพป่าไม้

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	suchada-boo-all.pdf	4.36 MB

ใช้เวลา

0.041604 วินาที