ผลของโซเดียมเบนทอไนต์ต่อสมบัติทางเคมีของดินเปรี้ยวจัดพื้นบ่อเลี้ยงปลา

Effect of sodium bentonite on acid sulfate soil chemical property of fish pond base

Name: ปวรรณรัตน์ วงษ์ที

keyword: ดินเปรี้ยวจัด

LCSH: Acid sulfate soils.

Classification :.LCCS: S592.575

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (ปฐพีวิทยา) 2563.

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาปฐพีวิทยา -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ดินเปรี้ยว

ThaSH: โซเดียมเบนทอไนต์

ThaSH: ดิน -- ปริมาณโซเดียมเบนทอไนต์

Abstract: การศึกษาผลของโซเดียมเบนทอไนต์ต่อการเปลี่ยนแปลงสมบัติดินเปรี้ยวจัดพื้นบ่อเลี้ยงปลา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโซเดียมเบนทอไนต์ต่อการลดระดับความจุต้านทานการเปลี่ยนแปลงพีเอชของดินและผลของโซเดียมเบนทอไนต์ต่อการเปลี่ยนแปลงสมบัติทางเคมีของดินเปรี้ยวจัดพื้นบ่อเลี้ยงปลา ทำการศึกษาในชุดดินองครักษ์ (Ok) บริเวณตำบลเมืองใหม่ อำเภอราชสาส์น จังหวัดฉะเชิงเทรา ทำการเก็บตัวอย่างดินที่ระดับความลึกบ่อเลี้ยงปลา 0-40 และ 40-130 เซนติเมตร เพื่อหาความจุความต้านทานการเปลี่ยนแปลงพีเอช โดยการบ่มดินด้วยสารละลาย 0.4 M (Ca(OH)2 และ 0.4 M HCl ที่ความเข้มข้นต่าง ๆ จากนั้นทำการขุดบ่อเลี้ยงปลากะพง 12 บ่อขนาด กว้างxยาวxลึก 3x3 x1.5 เมตร วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ภายในบล็อก (RCBD) 4 ตำรับการทดลอง จำนวน 3 ซ้ำ ดังนี้ ตำรับที่ 1 (T1) : ตำรับควบคุม, ตำรับที่ 2 (T2): โซเดียมเบนทอไนต์อัตรา 440 กรัม ต่อดิน 1 กิโลกรัม, ตำรับที่ 3 (T3): โดโลไมต์ 10 กรัม ต่อดิน 1 กิโลกรัม, ตำรับที่ 4 (T4): โซเดียมเบนทอไนต์ร่วมกับโดโลไมต์ ในสัดส่วนครึ่งหนึ่งของ T2 และ T3 ทำการเก็บตัวอย่างดินที่พื้นบ่อปลาในวันที่ 1, 15, 44 และ 77 วันหลังปล่อยปลา ผลการศึกษาพบว่า ดินเปรี้ยวจัดพื้นบ่อเลี้ยงปลามีค่าความจุต้านทานการเปลี่ยนแปลงพีเอชสูงมาก หลังการผสมดินกับโซเดียมเบนทอไนต์ พบว่า โซเดียมเบนทอไนต์มีผลทำให้ค่าความจุความต้านทานการเปลี่ยนแปลงพีเอชของดินเปรี้ยวจัดลดลงตลอดช่วงฟังก์ชันของพีเอชเปรียบเทียบกับดินเปรี้ยวจัดก่อนผสมเบนทอไนต์ ผลการเปรียบเทียบค่าพีเอชดิน ณ วันที่ 1, 15, 44 และ 77 พบว่า T2 ทำให้ดินมีค่าพีเอชเพิ่มสูงที่สุดโดยมีค่าเท่ากับ 6.59, 6.05, 6.53 และ 6.32 ตามลำดับ T4 มีค่ารองลงมามีค่าพีเอชดินเท่ากับ 6.69, 5.85, 5.80 และ 5.83 ตามลำดับ และ T1 มีค่าพีเอชดินต่ำที่สุด เท่ากับ 3.55, 3.34, 3.92 และ 4.17 ตามลำดับ ค่าการนำไฟฟ้าของดิน (EC1:5) ในทุกตำรับการทดลองมีค่าไม่แตกต่างทางสถิติระหว่างตำรับทดลอง แต่มีแนวโน้มลดลงตามระยะเวลา สมบัติทางเคมีของดินพื้นบ่อหลังการเลี้ยงปลา (วันที่ 77) พบว่า T2 มีปริมาณโซเดียม แคลเซียม แมกนีเซียมและโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ มีค่าเท่ากับ 13.63, 11.26, 21.67 และ 0.87 เซนติโมลต่อกิโลกรัม ตามลำดับ มีอัตราส่วนการดูดซับโซเดียม เท่ากับ 31.15 และอัตราร้อยละโซเดียมแลกเปลี่ยนได้เท่ากับ 39.58% ซึ่งค่าเหล่านี้มีค่าสูงที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่มีปริมาณอะลูมินัมที่สกัดได้เท่ากับ 2.33 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ซึ่งมีค่าต่ำที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับ T1 ที่มีปริมาณอะลูมินัมที่สกัดได้ อัตราร้อยละความอิ่มตัวอะลูมินัมสูงที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยมีค่าเท่ากับ 1293.05 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และ 49.79% ตามลำดับ ดังนั้นการใช้โซเดียมเบนทอไนต์จะช่วยปรับปรุงสมบัติทางเคมีของดินเปรี้ยวจัดพื้นบ่อเลี้ยงปลาโดยการยกระดับค่าพีเอชของดิน ลดความเป็นกรดของดิน และความเป็นพิษของอะลูมินัม Studies on effect of sodium bentonite (Na-bentonite) on acid sulfate soil chemical property of fish pond base had objectives to study the effect of Na-bentonite for decreasing soil pH buffering capacity (pHBC) and changes in chemical properties of acid sulfate soil fish pond base. The study was conducted in Ongkharak soil series (Ok series) at Tamai subdistrict, Rachasan district, Chachoengsao province. Soil samples were collected at the fish pond depth of 0-40 centrimeters and 40-130 centrimeters to determine soil pHBC by incubating soil sample with various concentrations of 0.4 M (Ca(OH)2 and 0.4 M HCl solutions. Twelve fish ponds with the volumatric dimension in width x length x depth of 3x3x1.5 m3 for each plots were excavated and aligned by randomized complete block design with 4 treatments and 3 replications. The treatments included T1-Control, T2-Na-bentonite 440 g : Soil 1000 g, T3-Dolomite 10 g : Soil 1000 g and T4- a half of T2 and T3. The soil sample of each plot were collected at 1, 15, 44 and 77 days after feeding. The results revealed that acid sulfate soil from pond base had very high pHBC. After mixing the soils with Na-bentonite, the pHBC of the soils was decreased in all pH function as compared to the initail soils. The comparison on soil pH at 1, 15, 44 and 77 days showed that pH values in T2 were highest among the treatments with values of 6.59, 6.05, 6.53 and 6.32, respectively. Secondly, T4 had pH values of 6.69, 5.85, 5.80 and 5.83, respectively. Whereas, T1 had lowest pH values of 3.55, 3.34, 3.92 and 4.17, respectively. The electrical conductivity (EC1:5) for all treatmentd was not significantly different but tended to decrease with increasing time. The soil chemical properties of fish pond base after fish harvested (day 77) revealed that T2 had signigicantly highest exchangeable Na, Ca, Mg and K (13.63, 11.26, 21.67 and 0.87 cmolc kg-1, respectively), SAR (31.15) and ESP (39.58%) but had the significantly lowest extractable Al (2.33 cmolc kg-1) and Al saturation (0.05%). While T1 had signigicantly highest extractable Al 1,293.05 cmolc kg-1) and Al saturation (49.79%). Therefore, the use of Na-Bentonite can improve acid sulfate soil chemical property of fish pond base by raising soil pH, reducing soil acidicy and toxic of alluminum.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: เสาวนุช ถาวรพฤกษ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ณัฐพล จิตมาตย์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Name: ดาวจรัส เกตุโรจน์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-06-24

Issued: 2568-06-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: http://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/pawanarat-won-all.pdf

CallNumber: S592.575.ป17

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ปฐพีวิทยา

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	pawanarat-won-all.pdf	2.94 MB

ใช้เวลา

0.046989 วินาที