รูปแบบการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน

Name: พระสมุห์ชาญชัย ญาณชาโต (เพชรดี)

keyword: พระวิทยากร

; เรือนจำ

; ทัณฑสถาน

Abstract: งานวิจัยเรื่องรูปแบบการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถานนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) แบบวิจัยภาคสนาม (Field Research) มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน และ 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการพัฒนาการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน ประชากรหรือผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่ใช้ในการวิจัยโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกมี 3 กลุ่มได้แก่ กลุ่มที่ 1 คณาจารย์ผู้ที่มีความรู้ความชำนาญเกี่ยวกับรูปแบบการเผยแผ่ กลุ่มที่ 2 พระสงฆ์ผู้เป็นวิทยากรเผยแผ่ในเรือนจำและทัณฑสถาน และกลุ่มที่ 3 ฆราวาสผู้ที่มีความรู้ความชำนาญเกี่ยวกับรูปแบบการเผยแผ่ รวมจำนวนทั้งหมด 22 รูป/คน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 10 รูป/คน สถิติหรือวิธีการที่ใช้เพื่อการวิเคราะห์ข้อมูลเป็นแบบวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนาอรรถาธิบาย (Descriptive Content Analysis) ผลการวิจัยพบว่า : 1. สภาพปัญหาการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน มีจุดแข็ง ได้แก่ ทางกรมราชทัณฑ์มีนโยบาย งบประมาณ คณะกรรมการดำเนินงาน และหลักสูตรในการพัฒนา พฤตินิสัยผู้ต้องขังให้กลับตนเป็นคนดี มีจุดอ่อน ได้แก่ พระวิทยากรมีจำนวนไม่เพียงพอ ยังขาดรูปแบบวิธีการคิดและวิธีการเทศนาที่เหมาะสมในการเผยแผ่ธรรมกับผู้ต้องขัง ในขณะเดียวกันก็พบโอกาส ได้แก่ พระวิทยากรสามารถทำหน้าที่เผยแผ่เชิงรุก ทำให้ผู้ต้องขังเกิดการเปลี่ยนแปลง พฤตินิสัยในทางดีขึ้น และเมื่อผู้ต้องขังพ้นโทษออกไปได้นำธรรมะไปใช้ในชีวิตประจำวัน แต่ได้พบอุปสรรค ได้แก่ ความคับแคบ กฎระเบียบที่จำกัด และความเครียดของผู้ต้องขัง ทำให้มีผลต่อการ เผยแผ่ของพระวิทยากร 2. การพัฒนารูปแบบการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน ได้มีการพัฒนาจากรูปแบบการเผยแผ่เดิม คือการเทศนาหรือการสอนที่เป็นแบบพิธีการและแสดงธรรมตามหัวข้อที่ถูกกำหนดให้ มาเป็นการเปิดรับวิธีการเทศนาแบบใหม่ ด้วยการใช้สื่อร่วมสมัย เช่น คลิปเสียง คลิปวีดีโอ และวีดีทัศน์ เป็นต้น โดยพระวิทยากรต้องเป็นผู้มีความรู้ ทัศนคติ ทักษะการสอนที่ดี และวัตรปฏิบัติอยู่ในสมณสารูป มีจิตอาสา และเสียสละ 3. รูปแบบการพัฒนาการเผยแผ่ของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน นั้นควรมีรูปแบบ 3 สุ ดังนี้ 1) สุวิชาโน มีความรู้ดีทั้งความรู้ทางธรรม และความรู้ทางโลกควบคู่กันไป ทางธรรม ได้แก่ สัปปุริสัทธรรม ๗ และหัวข้อธรรม 4 เรื่อง คือ (1) กฎแห่งกรรม โดยใช้บุคลาธิษฐาน (2) อานิสงส์ศีล 5 (3) ประโยชน์การสวดมนต์ภาวนา (4) มั่นหลักบุพการี-กตัญญูกตเวที ส่วนทางโลก คือ อาชญาวิทยา เป็นการพัฒนาความรู้และทัศนคติของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน 2) สุสาสโน เทศนาหรือสอนดี 4 ประการ คือ (1) ชี้ให้ชัด (2) ชวนให้ปฏิบัติ (3) เร้าให้กล้า (4) ปลุกให้ร่าเริง เป็นการพัฒนาทักษะของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน และ3) สุปฏิปันโน ปฏิบัติดี คือ อยู่ในสมณสารูป มีจิตอาสา เสียสละ บำเพ็ญเป็นตัวอย่าง เป็นแรงบันดาลใจให้ผู้ต้องขังในการปรับเปลี่ยนพฤตินิสัย เป็นการพัฒนาการปฏิบัติตนของพระวิทยากรในเรือนจำและทัณฑสถาน

Abstract: This research on “A Model of Trainer Monks Propagation in Prisons and Correctional Institutions” was Qualitative Research with Field Research and had the objectives: 1) to study the propagation of the trainer monks in the prisons and correctional institutions, 2) to develop the model of the trainer monk propagation in the prisons and correctional institutions, and 3) to present the development of the trainer monk propagation in the prisons and correctional institutions. The sample was 22 key informants divided into 3 groups: the 1st group was the instructors that had experts in the propagation model, the 2nd group was the trainer monks in the prisons and correctional institutions, and the 3rd group was the people that had experts in the propagation model with the in-depth interview, and the focus group discussion from 10 experts. The data analysis used Descriptive Content Analysis. The research results were as follows: 1. The problem state of the trainer monk propagation in the prisons and correctional institutions had the strengths: the Department of Corrections had the policy, the budget, the Operation Board, and the curriculum in the development. The rehabilitation of the prisoners reformed themselves the good. The weaknesses were that the trainer monks were inadequate, and did not have the model of the mindset and preaching suitable in the Dhamma propagation to the prisoners. Moreover, the opportunities were that trainer monks could perform the proactive propagation. It made the prisoners changing their rehabilitation in a good way and the prisoners that were acquitted applied the Dhamma for their living. The threats were the narrowness, the limited regulations, and the stress of the prisoners. These affected the propagation of the trainer monks. 2. Developing the model of the trainer monk propagation in the prisons and correctional institutions was developed from the original propagation model which was the formal preaching or teaching and the preaching in the request items to the new preaching with applying the contemporary media such as audio clip, video clip and video. The trainer monks must have the knowledge and the practice in the proper behavior of monks, volunteer, and be sacrificial. 3. The development of the trainer monk propagation in the prisons and correctional institutions should have the 3 models: 1) the Suvijano that was the good knowledge in Dhamma such as Sappurisa-dhamma 7 and 4 Dhamma items consisting of (1) the law of Kamma with personification, (2) the benefits of Sila 5 (the five precepts), (3) the benefits of praying and meditating, and (4) the respect for the benefactor and repay gratitude, and 2) the good knowledge in world as criminology that was the thinking and attitude development of the trainer monks in the prisons and correctional institutions. (2) The Susasano had the good teaching in 4 aspects consisting of (1) indication clearly, (2) persuading to the practice, (3) motivating to the courageous people, and (4) encouraging to the cheerful people. These were the skill development of the trainer monks in the prisons and correctional institutions. Moreover, 3) the Supatipanno had the good practice: the practice in the proper behavior of monks, volunteering, being sacrificial, being the desirable model, and being the inspiration of the prisoners in changing their rehabilitation as the behavioral development of the trainer monks in the prisons and correctional institutions

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ศิริโรจน์ นามเสนา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วัฒนะ กัลยาณ์พัฒนกุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2565

Modified: 2567-06-28

Issued: 2567-06-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: Doctor of Philosophy

Level: Doctorale Degree

Descipline: Buddhist Studies

Grantor: Mahachulalongkornrajavidyalaya University

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระสมุห์ชาญชัย.pdf	2.88 MB	21	2025-07-26 12:12:27

ใช้เวลา

0.020446 วินาที