Abstract:
งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียนมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาการเจตคติต่อชีววิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐาน 2) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อเจตคติต่อชีววิทยาของนักเรียน และ 3) ศึกษาแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการเรียนรู้ชีววิทยาโดยใช้บริบทเป็นฐาน กลุ่มที่ศึกษาในงานวิจัยนี้คือนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์ จำนวน 2 ห้องเรียน มีจำนวนนักเรียนทั้งสิ้น 59 คน ประกอบไปด้วยนักเรียนชาย 30 คน และนักเรียนหญิง 29 คน เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยนี้ ได้แก่ แบบวัดเจตคติต่อชีววิทยา อนุทินของนักเรียน บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ เครื่องบันทึกเสียง และบันทึกการนิเทศของครูพี่เลี้ยง และได้วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและการวิเคราะห์อุปนัยเพื่อสังเคราะห์ข้อสรุปทั่วไปเกี่ยวกับแนวปฏิบัติที่ดี วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการหาค่าเฉลี่ย หาส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที วิเคราะห์สหสัมพันธ์ และวิเคราะห์การถดถอยพหุ
ผลการวิจัยพบว่าหลังจากการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานนักเรียนมีเจตคติต่อชีววิทยาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เมื่อวิเคราะห์ในรายด้านแล้วพบว่า เจตคติด้านที่มีคะแนนเพิ่มขึ้น คือ ด้านแรงจูงใจที่มีต่อการเรียนชีววิทยา โดยเป็นเจตคติเพียงด้านเดียวใน 6 ด้าน ที่มีคะแนนเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนเจตคติในด้านอื่น ๆ ได้แก่ การรับรู้ในตัวครูชีววิทยา ความคลายกังวลในการเรียนชีววิทยา ความสนุกของการเรียนชีววิทยา คุณค่าของชีววิทยา และความเชื่อมั่นแห่งตนในการเรียนชีววิทยา ไม่มีการเพิ่มขึ้นของคะแนนเจตคติ นอกจากนี้พบว่า คะแนนเจตคติต่อชีววิทยาก่อนเรียน เป็นเพียงปัจจัยเดียวที่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 กับคะแนนเจตคติต่อชีววิทยาหลังเรียน โดยสัมประสิทธิ์การถดถอยของตัวแปรพยากรณ์ มีค่าเท่ากับ .761 และตัวแปรพยากรณ์ตัวนี้สามารถอธิบายความแปรปรวนของเจตคติต่อชีววิทยาได้ร้อยละ 50.47 สุดท้ายผู้วิจัยได้ค้นพบแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐาน ได้แก่ 1) การเลือกบริบทที่มีความใกล้ตัวและส่งผลกระทบต่อตัวนักเรียนจะช่วยกระตุ้นความสนใจในการนำเข้าสู่บทเรียนได้มากยิ่งขึ้น และ 2) การออกไปสำรวจนอกห้องเรียนสามารถกระตุ้นให้นักเรียนสนใจทำกิจกรรม และเกิดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ได้ดี
This research aimed to 1) develop Grade 10 students attitude toward biology using context-based learning 2) study factors influencing students attitude toward biology and 3) study the good practice for context-based learning to develop students attitude toward biology. The participants were 59 Grade 10 students in the science program consisting of 30 males and 29 females. Data were collected by an Attitude toward Biology Questionnaire, students reflective journals, sound record, and teacher reflective journals. The data were analyzed using content analysis for the qualitative data. The quantitative data were analyzed by finding mean, standard deviation, T-test, correlation coefficient, and multiple linear regression.
Findings showed that only one component of attitude toward biology, motivation toward biology, increased after the intervention significantly (p < 0.05) while the components of perception of the science teacher, anxiety toward biology, enjoyment of biology, value of biology, and self-esteem at biology did not change. The single factor that influenced students post-attitude toward biology was pre-attitude toward biology scores, the regression coefficient is .761 (p < 0.001) and the effect of this variable explained the variance of students attitude toward biology after the instruction at 50.47 percent. Finally, the good practice for context-based learning to develop students attitude toward biology are 1) choosing a context that is close to and affecting students will help stimulate students interest. 2) taking students outside the classroom can encourage students to conduct inquiry actively.