อยู่กับเสียง : ประสบการณ์ผัสสะของผู้ใช้ประสาทหูเทียมในประเทศไทย

Live in sounds : sensory experiences of cochlear implant users in Thailand

Name: วรัชญา ชาลี

keyword: ประสาทหูเทียม

; คนหูหนวก

; ประสบการณ์ผัสสะ

; วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีศึกษา

; มานุษยวิทยาผัสสะ

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้ศึกษาประสบการณ์ผัสสะของคนใส่ประสาทหูเทียมในสังคมไทย การผ่าตัดใส่ประสาทหูเทียมเข้ามาเป็นหนึ่งในวิธีทำให้คนหูหนวกได้ยินตั้งแต่ พ.ศ. 2529 ก่อนที่สถาบันซึ่งเกี่ยวข้องกับการใช้อุปกรณ์นี้จะขยายบทบาทขึ้นในประเทศไทยหลังจาก พ.ศ. 2540 ความเคลื่อนไหวนี้สร้างความคิดและวาทกรรมคำอธิบายของชุมชนการแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ รวมทั้งคนหูดีว่า การใส่เครื่องจะช่วยให้คนหูหนวกกลับมาได้ยินเสียง สื่อสารด้วยการฟังพูด คำถามสำคัญของการศึกษานี้คือ 1) ประสบการณ์ร่างกายของคนใส่ประสาทหูเทียมซึ่งอยู่ร่วมกับเทคโนโลยี มีกลไกของเครื่องเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการรับรู้ในชีวิตประจำวันอย่างใกล้ชิดอย่างไรบ้าง 2) การเรียนรู้ ปรับตัว ของผู้ใส่เครื่องเพื่อเชื่อมโยงผัสสะ (sense) เมื่อใช้ประสาทหูเทียม เข้ากับผัสสะเดิมเมื่อยังได้ยิน เมื่อใช้เครื่องช่วยฟังเป็นอย่างไร และ 3) ผู้ใช้ประสาทหูเทียมจัดการชีวิตประจำวันและชีวิตทางสังคมของพวกเขาอย่างไร วิทยานิพนธ์นี้อาศัยการเก็บข้อมูลจากคนหูหนวก ทั้งกลุ่มที่ใส่ประสาทหูเทียมประจำและไม่ประจำ และกลุ่มที่ไม่ใส่ประสาทหูเทียม ประกอบกับการเก็บข้อมูลจากแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ และคลินิกปรับการฟัง ตลอดจนครอบครัวของคนหูหนวก ผ่านวิธีวิทยาและแนวทางการวิเคราะห์แบบวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีศึกษา (Science and Technology Studies, STS) มานุษยวิทยาผัสสะ (sensory anthropology) ผลการศึกษาพบว่า 1) ผลของการใส่เครื่องมีได้หลากหลายและเป็นผลจากการเชื่อมต่อกันของความรู้ ความจริงหลายชุด ทั้งความรู้ทางวิทยาศาสตร์เรื่องเสียง ปฏิบัติการของแพทย์และผู้เชี่ยวชาญ การทำงานของเครื่องประมวลผล เครื่องวัดการได้ยิน อุดมการณ์ทางเทคโนโลยีของชุมชนคนใส่เครื่อง และประสบการณ์เฉพาะของผู้ใส่เครื่อง 2) การรับรู้ของผู้ใส่เครื่องไม่ได้เกิดจากเฉพาะการฟังเสียงและการพูด แต่เป็นกระบวนการหลากผัสสะที่เกิดขึ้นจากการปรับ เปลี่ยน จัดการร่างกาย และจัดการพื้นที่ซึ่งพวกเขาต้องสัมพันธ์เพื่อเชื่อมโยงโลกของการรับรู้ใหม่เข้ากับโลกการรับรู้เดิมก่อนใส่ประสาทหูเทียม 3) การอยู่ในโลกทางเสียงคนละชุดกันของผู้คนที่เกี่ยวข้องกับประสาทหูเทียม ทำให้แต่ละคนมีคำอธิบาย ให้ความหมาย มีเป้าหมายในการใส่เครื่องเพื่อตอบสนองข้อเรียกร้องในการกลับมาได้ยินต่างกัน

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: ยุกติ มุกดาวิจิตร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2565

Modified: 2566-12-20

Issued: 2566-12-20

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2022.726

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: มานุษยวิทยา

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	12811waratchaya.pdf	7.13 MB	2	2025-06-03 18:28:25

ใช้เวลา

0.019577 วินาที