การพัฒนากระบวนการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1

Name: พระครูนวการวิมล (สง่า สิริธโร)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การจัดการความรู้

; หลักพุทธธรรม

Abstract: การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาของการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรม 2) เพื่อพัฒนากระบวนการการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรม และ 3) เพื่อเสนอกระบวนการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานครเขต 1 โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี การวิจัยเชิงปริมาณ ได้แก่ สอบถามความคิดเห็นของครูและบุคลากรทางการศึกษาในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานครเขต 1 จำนวน 400 คน การวิจัยเชิงคุณภาพ ได้แก่ สัมภาษณ์และสนทนากลุ่ม จำนวน 10 รูป/คน สถิติที่ใช้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า: 1. สภาพและปัญหาของการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1สภาพการจัดการความรู้ภาพรวมทั้ง 5 ด้านผู้บริหาร และบุคลากรทางการศึกษามีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก ในส่วนของปัญหาของการจัดการความรู้ ขาดการถ่ายทอดความรู้มีการจัดเก็บไว้หลากหลายแห่งกระจัดกระจาย การไม่นำ ความรู้มาสร้างความสามารถในการแข่งขัน ไม่มีการสะสมความรู้ที่มีอยู่เดิมอย่างเป็นระบบ การไม่นำความรู้ภายนอกมาปรับใช้และความรู้ในสถานศึกษา 2. พัฒนากระบวนการการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1 คือ 1) หลักการ ได้แก่ ความหมายของการจัดการความรู้ แนวคิดการจัดการความรู้ในสถานศึกษา และหลักอริยสัจ 2)จุดมุ่งหมาย ได้แก่ ความสำคัญของการจัดการความรู้ ประโยชน์ของการจัดการความรู้ 3) วิธีการ ได้แก่ กรอบความคิดการจัดการความรู้ ปัจจัยสนับสนุนความสำเร็จในการจัดการความรู้ กลยุทธ์สำหรับการจัดการความรู้ 4) กระบวนการ ได้แก่ กระบวนการของการจัดการความรู้ 5 ด้าน กระบวนการของการจัดการความรู้ด้วยหลักอริยสัจ 4 3. เสนอกระบวนการจัดการความรู้ตามหลักพุทธธรรมในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1 คือ 1) หลักการ ได้แก่ ความหมายของการจัดการความรู้ ซึ่งเป็นกระบวนการในการสร้างความรู้ใหม่อย่างต่อเนื่อง เผยแพร่ความรู้ทั่วทั้งองค์กรและนำไปเป็นส่วนประกอบสำคัญเพื่อสร้างคุณค่าให้กับโรงเรียน แนวคิดการจัดการความรู้ในสถานศึกษา 5 ด้านด้วยหลักอริยสัจ 4คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค 2) จุดมุ่งหมาย ได้แก่ ความสำคัญของการจัดการความรู้ เป็นแนวคิดการจัดการสมัยใหม่ที่มองคนในองค์กรเป็นทรัพย์สินอันมีค่าเนื่องจากกระแสยุคโลกาภิวัตน์ที่มีความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว และประโยชน์ของการจัดการความรู้ ใน 5 ข้อ 3) วิธีการ ได้แก่ กรอบความคิดการจัดการความรู้เป็นความรู้ที่เปิดเผย สู่ความรู้ที่ซ่อนเร้นปัจจัยสนับสนุนความสำเร็จในการจัดการความรู้ 8 ข้อ และกลยุทธ์สำหรับการจัดการความรู้ 3 ส่วน 4) กระบวนการ ได้แก่ กระบวนการของการจัดการความรู้ 5 ด้าน คือการกำหนดความรู้ การแสวงหาความรู้ การแลกเปลี่ยนความรู้ การจัดเก็บความรู้ การเรียนรู้กระบวนการของการจัดการความรู้ด้วยหลักอริยสัจ 4 ได้แก่ การกำหนดปัญหา ตั้งสมมติฐาน การทดลองและเก็บข้อมูล ลองทำตามที่ตั้งสมมติฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูล สรุปผล นำการสรุปให้เป็นหลักเกณฑ์ หรือข้อความที่แน่ชัดว่าได้แก้ปัญหาได้มีความเหมาะสม สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้

Abstract: The objectives of this research are: 1) to study the state and problems in knowledge management based on Buddhadhamma, 2) to develop the knowledge management process based on Buddhadhamma, and 3) to propose the knowledge management process based on Buddhadhamma in schools under the Office of Bangkok Secondary Educational Service Area 1. The mixed research methods were used in the study. The data of quantitative method was collected by questionnaire from 400 samples consisting of teachers and educational personnel in schools under the Office of Bangkok Secondary Educational Service Area 1. The qualitative data were collected by interviews and group discussions with 10 key-informants. The data were analyzed by percentage, mean, standard deviation and content analysis. The results of the study were found that: 1. The state and problems in knowledge management based on Buddhadhamma in schools under the Office of Bangkok Secondary Educational Service Area 1 were at a high level overall. The problems were on knowledge transfer, the scattering of knowledge, not building competitive knowledge, accumulating knowledge unsystematically, and not application of external and internal knowledge in use. 2. The development of knowledge management process based on Buddhadhamma in schools under the Office of Bangkok Secondary Educational Service Area 1 are as follows: 1) Principle; meaning and concept of knowledge management in school and the principles of the Four Noble Truths, 2) Aim; significance and benefit of knowledge management, 3) Method; conceptual framework, supporting factors to success and strategy in knowledge management, and 4) Process; the knowledge management process in 5 aspects and the knowledge management process based on the principles of the Four Noble Truths. 3. The proposed knowledge management process based on Buddhadhamma in schools under the Office of Bangkok Secondary Educational Service Area 1 are: 1) Principle; meaning of knowledge management, continuous knowledge building process, knowledge distribution for creating values to schools, and the concept of knowledge management in school based the Four Noble Truths, 2) Aim; the significance of modern knowledge management with the focus on the value of organization members and the benefit of knowledge management in 5 items, 3) Method; the conceptual framework in knowledge management to reveal 8 hidden factors to success and 3 strategies in knowledge management, and 4) Process; the knowledge management process in 5 aspects; knowledge scoping, seeking, sharing, storing and learning. The knowledge management process based on the Four Noble Truths is to specify a problem, set a hypothesis, test and collect the data, have a trial based on the hypothesis and then analyze the data, conclude and set up the principle for practice and problem solution.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: รศ. ดร.สมศักดิ์ บุญปู่

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ผศ. ดร.พีรวัฒน์ ชัยสุข

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2564

Modified: 2566-06-10

Issued: 2566-06-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: พุทธบริหารการศึกษา

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	kCxgiZOFHwfQmccvSqwjR4LudDuK7FCyUaxJiOck.pdf	2.98 MB	22	2025-09-24 22:40:29

ใช้เวลา

-0.962291 วินาที