การสร้างกระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู

Name: สมหมาย ปวะบุตร

Organization : ผู้วิจัย

keyword: ครูพี่เลี้ยง

; วิชาชีพครู

Abstract: การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาการโค้ชของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู 2) สร้างกระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู 3) ประเมินผลการใช้กระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู โดยมีระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลแบบผสานวิธี (Mixed Methods Research) 1) การวิจัยเชิงคุณภาพ ประกอบด้วย การศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึกคณบดีคณะครุศาสตร์ ผู้บริหารสถานศึกษา อาจารย์นิเทศ ครูพี่เลี้ยง นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู จำนวน 10 คน การสนทนากลุ่ม ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน ทดลองใช้กับครูพี่เลี้ยง นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบศึกษาเอกสาร แบบสัมภาษณ์เชิงลึก คู่มือกระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรม แบบประเมินพฤติกรรมการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยง แบบประเมินสมรรถภาพความเป็นครูของนักศึกษาฝึกประสบการวิชาชีพครู 2) การวิจัยเชิงปริมาณ ประกอบด้วย แบบสอบถามความคิดสภาพปัจจุบันและปัญหาการโค้ชจากครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู จำนวน 381 คน โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน แบบสอบถามเพื่อประเมินผลการใช้กระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรม จากครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู จำนวน 345 คน สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าทีแบบไม่อิสระ และดัชนีค่าความต้องการจำเป็น ผลการวิจัย พบว่า : 1. สภาพปัจจุบันและปัญหาที่มีความต้องการจำเป็นในกระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู คือการประเมินผลการโค้ช ดังนั้น โค้ชควรสะท้อนคิดและให้ข้อมูลย้อนกลับจากการประเมิน เพื่อสร้างกำลังใจ เปิดโอกาสให้ผู้รับโค้ชสอบถาม ในสิ่งที่ไม่เข้าใจ และหมั่นแจ้งข้อมูลป้อนกลับ อย่างสม่ำเสมอ 2. การสร้างกระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครูมีส่วนประกอบ 5 ส่วน ได้แก่ 1) เป้าหมายของการโค้ช 2) หลักพุทธธรรมในการโค้ช 3) ทักษะการโค้ชของโค้ช 4) กัลยาณมิตรการโค้ช 5) พุทธวิธีการโค้ช ได้นำเทคนิคและสีลาการสอนของพระพุทธเจ้ามาเป็นแบบอย่างในการโค้ช มีอยู่ 4 ประเภท คือ 1) สันทัสสนา (ชี้ให้ชัดชี้) 2) สมาทปนา (ชวนให้ปฏิบัติ) 3) สมุตเตชนา (เร้าให้กล้า) 4) สัมปหังสนา (ปลุกให้ร่าเริง) จึงเรียกกระบวนการโค้ชนี้ว่า “พุทธวิธีการโค้ช” โดยบูรณาการกับหลักพรหมวิหาร 4 และหลักสังคหวัตถุ 4 มี 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การสร้างกัลยาณมิตร 2) การพิชิตเป้าหมาย 3) การปฏิบัติการโค้ช 4) การทบทวนไตร่ตรอง สะท้อนคิด 5) การประเมินผลการโค้ช การทดลองใช้กระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู พบว่า มีประสิทธิผลดังนี้ คือครูพี่เลี้ยง และนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูหลังใช้กระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยง ในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครูสูงกว่าก่อนใช้กระบวนการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3. ประเมินผลการใช้กระบวนการโค้ชด้วยหลักพุทธธรรมของครูพี่เลี้ยงในโรงเรียนร่วมพัฒนาวิชาชีพครู โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน เรียงลำดับจากมากไปหาน้อย พบว่า ด้านความเป็นประโยชน์ ด้านความถูกต้อง ในระดับมากที่สุด แต่ด้านความเหมาะสม และด้านความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมาก นำผลมาตรวจสอบ แก้ไข ปรับปรุง และนำเสนอ

Abstract: The purpose of the research were: 1) to study the current state and coaching problems of training teachers in the participatory schools. 2) to reinforce coaching processes of the training teachers in in the participatory schools by using Buddhist principles. 3) to evaluate the Buddhist principles application with the coaching processes of the training teachers in the participle schools. The mixed research methods were used in this study. The qualitative data were collected and analyzed from documentary reviews and in-depth interviews with the dean of the faculty of education, school directors, teacher supervisors, training teachers, 10 pre-service teachers and the focus group discussion including 12 experts, and the sampling group of the experimentation were training teachers and 10 pre-service teachers. Researching equipment analysis document, in-depth interviews, Buddhist principles application with the coaching processes manual, Buddhist principles application with the coaching processes for training teacher’s behavior evaluation form and performance evaluation form for the pre-service teachers. The quantitative data were collected through the current state and coaching problem questionnaires from 381 training teachers in the participative schools by multi-stage random sampling and questionnaires for evaluated the Buddhist principles application with the coaching process from 345 training teachers in the participatory school. The data were analyzed by percentage, frequency, mean, standard deviation, T-dependent and priority needs index. The results of the study were as follows : 1. The current state and needs of the coaching processes by using Buddhist principles for the mentor teachers was that coaches should regularly reflect concepts and feedbacks in order to encourage and give trainees an opportunity to question what they mightn’t understand. 2. The establishment of the coaching processes by using Buddhist principles for the mentor teachers consisted of 5 components namely 1)coaching objectives, 2)Buddhist principles used for coaching, 3) coaching skills, 4) coaching compassions and 5)Buddhist methods used for coaching. The Buddha’s teaching styles used as a model of coaching were 1)elucidation and verification, 2)incitement to take upon oneself; inspiration towards the goal, 3) encouragement; filling with enthusiasm, 4) gladdening; filling with delight and joy. Therefore, the coaching method was called Buddhist Administrations of Coaching. There was also an integration with The Four sublime states of mind and The Four Bases of Sympathy ; acts of doing favors; principles of service; virtues making for group integration and leadership which were applied in 5 stage namely 1) compassions forming, 2) cooperation for coaching objectives design, 3) coaching operation, 4) review, consideration and reflection of the treatment and 5) results evaluation. The finding of the experiment showed the efficient of the treatment that the mentor teachers and the pre-service teachers participated in using the coaching model more than before using the treatment with 0.05 according to the statistical significance. 3. The overall composition of the coaching model examination and evaluation was totally at a high level. In details, the highest level was on usefulness, followed by accuracy, appropriateness and feasibility respectively.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ผศ. ดร.ระวิง เรืองสังข์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาสมบัติ ธนปญฺโญ, ผศ. ดร.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2563

Modified: 2566-06-10

Issued: 2566-06-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	W96b6bdobsnauX6dcugTQAQMxfmCTh6kBrS4gYlw.pdf	7.39 MB	28	2025-08-10 10:24:16

ใช้เวลา

0.020256 วินาที