การศึกษาเชิงวิเคราะห์สถานภาพและบทบาทของ พระปัจเจกพุทธเจ้าในพระพุทธศาสนาเถรวาท

Name: พระครูวินัยธรภิรมย์ กลฺยาโณ (ชื่นบาน)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: การศึกษา

; วิเคราะห์

; พระปัจเจกพุทธเจ้า

; พระพุทธศาสนาเถรวาท

Abstract: งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ (1) เพื่อศึกษาความหมายของพระปัจเจก-พุทธเจ้า ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (2) เพื่อศึกษาความเป็นมาของพระปัจเจกพุทธเจ้าในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (๓) เพื่อศึกษาองค์ธรรม การบรรลุธรรมและจริยาวัตรของพระปัจเจกพุทธเจ้า ผลการวิจัยพบว่า พระปัจเจกพุทธเจ้า หมายถึงพระพุทธเจ้าที่ตรัสรู้เฉพาะตัว โดยมิได้อาศัยคำสอนจากผู้อื่น อยู่อย่างสันโดษ เข้าถึงนิพพานโดยปราศจากการประกาศธรรมแก่สรรพสัตว์ พระปัจเจกพุทธเจ้า จะต้องมีคุณสมบัติ 5 ประการ คือ 1) ความเป็นมนุษย์ 2) ความถึงพร้อมด้วยเพศชาย 3) การได้พบเห็นท่านผู้ปราศจากอาสวะ 4) การได้ทำบุญ อันยิ่งใหญ่ และ 5) ความมีฉันทะ ความเป็นมาของพระปัจเจกพุทธเจ้า ในช่วงเวลาที่บำเพ็ญบารมีเรียกว่า พระปัจเจกโพธิสัตว์ ตรัสรู้เฉพาะตน เมื่อเปรียบเทียบกับพระพุทธเจ้าแล้ว จะใช้เวลาครึ่งหนึ่งในการบำเพ็ญบารมีของพระพุทธเจ้า องค์ธรรมของพระปัจเจกพุทธเจ้าที่นำไปสู่การเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า คือ ธรรมสโมธาน จริยา คตปัจจาคตวัตร และปัจเจกโพธิญาณ จริยาวัตรของพระปัจเจกพุทธเจ้า ได้แก่ การบิณฑบาต การเข้าจำพรรษา การทำอุโบสถกรรม การประพฤติพรหมจรรย์การอยู่ผู้เดียว และความเป็นบุญเขต สถานภาพของพระปัจเจกพุทธเจ้ามีลักษณะเป็นนักบวชผู้ไม่ครองเรือน นุ่งห่มด้วยผ้ากาสาวพัสตร์ เหมือนภิกษุในพระพุทธศาสนา การบรรลุโดยอาศัย ความสลดใจ เจริญวิปัสสนา พิจารณาไตรลักษณ์ทำให้แจ้ง ก็บรรลุพระปัจเจกโพธิญาณได้ บทบาทของพระปัจเจกพุทธเจ้าในด้านการสั่งสอนธรรม การสงเคราะห์ผู้มีศรัทธาถวายทาน การสงเคราะห์สัตว์ไม่ให้ถูกบูชายัญ แม้ว่าพระปัจเจกพุทธเจ้า ไม่สามารถสั่งสอนผู้อื่นให้ตรัสรู้ตามท่านได้ แต่ท่านสงเคราะห์ด้วยการบิณฑบาต เพื่อให้ผู้คนทำบุญกุศล สร้างความดี พระปัจเจกพุทธเจ้ามิได้สั่งสอนธรรม ท่านหลีกเร้นอยู่เพียงลำพัง เมื่อกล่าวอานิสงส์การถวายทาน มักกล่าวตามลำดับความสำคัญเสมอคือ 1) พระพุทธเจ้า 2) พระปัจเจกพุทธเจ้า 3) พระอรหันตสาวก

Abstract: This research is of 3 objectives namely :- 1) The study of the meaning of the Paccekabuddha in Theravāda Buddhist texts. 2) The study of Background of the Paccekabuddha in Theravāda Buddhist texts. 3) The study of the Doctrinal Organism possessed by the Paccekabuddha, the private knowledge of enlightenment and Phra Paccekabuddha’s behavior. From the study, it is found that :- The Paccekabuddha (the Private Buddha) is the Buddha who gained enlightenment by Himself. He did not listen to the Buddha’s Doctrines, but stayed alone without contentment, Santut ฺt ฺhi (satisfaction with whatever one owns, and he attained Nibbāna without announcing the Dhammas to all living creatures. The Paccekabuddha must have 5 qualities as follows :- 1) The state of being a human. 2) The state of being a man. 3) The meeting of someone who had not any Āsavas. 4) The making of Great Puñña and 5) The possesion of Chanda (aspiration). Background of the Paccekabuddha first time that perform meritorious acts there are called Pacceka Bodhisatta. He ‘s enlightened individual, he making half time of the Buddha. The Doctrinal Organism possessed by the Paccekabuddha were as follows :- The Dhammasamothāna (the collection of Dhamma), the ethics, the gatapaccāgatavatta (the practice of meditation again after stopping for a while), and the Paccekabodhiñāna (the private knowledge of enlightenment) Phra Paccekabuddha’s behavior was Pinฺd ฺ pāta (going for alms), Vassāvāsa (observing the rainy retreat) and Uposathakhāmmā (attending the Sangha’s activities). In addition, he was of Prahmacariyā conduct, and living alone. He was also said to be the field for people to cultivate their merits. Although the Paccekabuddha could not teach the Dhamma to anyone to cause him or her to be enlightened, he was supported by many people by Pin ฺd ฺpāta for their merit making (Puñña-Kusala) and morality. The Paccekabuddha had not instructed the Dhammas to the people. He was satisfied with living alone. However,when the people mentioned about Ānisamsa, good result from the people’s giving Dāna, the people always said about Paccekabuddhas to be in the second position from the Buddha as :- No.1 is the Buddha No. 2 is the Paccekabuddha No. 3 is the Arahantasāvakas.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระราชสิทธิมุนี (วิ.)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาทวี มหาปญฺโญ(ละลง)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: สมิทธิพล เนตรนิมิตร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2553

Modified: 2566-06-09

Issued: 2566-06-09

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระครูวินัยธรภิรมย์ กลฺยาโณ (ชื่นบาน).pdf	1.44 MB	1	2023-06-26 21:11:49

ใช้เวลา

0.02156 วินาที