ชีวิตและผลงานของพระศรีธรรมนิเทศก์ (กมล โชติมนฺโต)

Name: พระมหาประดิษฐ์ ปณฺฑิตธมฺโม (ปัญญาจีน)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: ชีวิตและผลงาน

; พระศรีธรรมนิเทศก์

Abstract: งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาชีวิตและผลงานของพระศรีธรรมนิเทศก์ (กมล โชติมนฺโต) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาชีวิตและผลงาน และเพื่อศึกษาเทคนิคและวิธีการเผยแผ่ตลอดถึงเนื้อหาสาระของธรรมะที่ใช้ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระศรีธรรมนิเทศก์ ซึ่งการวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงเอกสารโดยทำการศึกษาจากข้อมูลเอกสาร สิ่งตีพิมพ์ และสัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้อง ผลจากการวิจัยพบว่า พระศรีธรรมนิเทศก์ (กมล โชติมนฺโต) ในวัยเด็กได้ศึกษาจนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากนั้นได้เข้าไปเป็นศิษย์วัดจนกระทั่งอายุได้ 15 ปี ก็ได้บรรพชาเป็นสามเณรตั้งใจศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรมเป็นผู้มีกิริยามายาทเรียบร้อย 2.อ่อนน้อมถ่อมตน 3.มีน้ำใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 4.ไม่ถือตัว 5.เป็นคนสุขุม องอาจ สง่า 6.เสียงกังวาน 7.พูดจาชัดถ่อยชัดคำ ไพเราะ น่าฟัง 8.พูดจริง ทำจริง 9.น่าเครพนับถือ 10.มีเมตตาธรรม 11.ร่าเริงแจ่มใส 12.พูดตรงไปตรงมา 13. มีความคิดเห็นกว้างไกล 14. มีความรู้รอบตัวดี 15. มีความรู้และความสามารถ ผลงานด้านกิจการพระพุทธศาสนาของพระศรีธรรมนิเทศก์ พบว่า ท่านได้สร้างผลงานไว้มากมายและประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง อาทิเช่น งานบริหารและการจัดการศึกษา งานด้านการปกครอง งานด้านการเปยแผ่ งานด้านสาธารณูปการ งานด้านศึกษาสงเคราะห์และสังคมสงเคราะห์และบาลี สามารถสอบได้นักธรรมชั้นเอก และเปรียญธรรม 4 ประโยค อายุครบ 23 ปีบริบูรณ์ ก็ได้เข้าอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ได้รับฉายาว่า "โชติมนฺโต" ต่อมาสอบได้เปรียญธรรม 7 ปรโยค ซึ่งถือว่าเป็นเปรียญเอกหาผู้สอบได้ยากสมัยนั้น เมื่อมีความรู้ความสารถแล้ว ท่านได้ทุ่มเทสติปัญญาเพื่อพระพุทธศาสนา โดยทำหน้าที่เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมให้คณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ ขณะเดียวกันก็ทำหน้าที่บริหารเป็นเจ้าสำนักเรียนและก่อตั้งสำนักเรียนพระปริยัติธรรมขึ้นที่สันป่าข่อย เพื่อเป็นสถานที่ศึกษานักธรรมและบาลีสืบไป ด้านบุคลิกภาพของพระศรีธรรมนิเทศก์ พบว่า ท่านมีบุคลิกภาพซึ่งสรุปได้ดังนี้ 1. เป็นผู้มีกิริยามารยาทเรียบร้อย 2. อ่อนน้อมถ่อมตน 3. มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 4. ไม่ถือตัว 5. เป็นคนสุขุม องอาจ สง่า 6. เสียงดังกังวาน 7. พูดจาชัดถ้อยชัดคำ ไพเราะ น่าฟัง 8. พูดจริง ทำจริง 9. น่าเคารพนับถือ 10. มีเมตตาธรรม 11. ร่าเริง แจ่มใส 12. พูดตรงไปตรงมา 13. มีความคิดเห็นกว้างไกล 14. มีความรู้รอบตัวดี 15. มีความรู้และความสามารถดี ผลงานด้านกิจการพระพุทธศาสนาของพระศรีธรรมนิเทศก์ พบว่า ท่านได้สร้างสรรค์ผลงานไว้มากมายและประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง อาทิเช่น งานบริหารและการจัดการศึกษา งานด้านการปกครอง งานด้านการเผยแผ่ งานด้านสาธารณูปการ งานด้านศึกษาสงเคราะห์และสังคมสงเคราะห์ โดยเฉพาะงานด้านสังคมสงเคราะห์ที่ท่านเข้าไปมีบทบาทและริเริ่มก่อตั้งคือกลุ่มหนุ่มสาวจังหวัดเชียงใหม่ โดยเน้นกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาให้มวลชนรู้รักสามัคคี เป็นผลงานที่สืบเนื่องถึงปัจจุบัน ด้านเทคนิคและวิธีการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระศรีธรรมนิเทศก์ พบว่า ท่านใช้เทคนิคและวิธีการเผยแผ่พระพุทธศาสนา 7 วิธีด้วยกัน คือ 1. ยกอุทาหรณ์และเล่านิทาน 2. ยกบุคคลตัวอย่าง 3.เชื่อมโยงเหตุการณ์ปัจจุบันและสถานการณ์ต่าง ๆ 4.เปรียบเทียบด้วยอุปมาอุปไมย 5.ยกพุทธศาสนสุภาษิต ภาษิต คำคม ปรัชญา บทประพันธ์ โคลง และบทกลอนมาประกอบการเผยแผ่ 6. ใช้ความหมายใหม่ใส่ในศัพท์เดิม 7.ใช้ภาษาง่าย เหมาะสมกับผู้ฟัง ส่วนประเด็นเนื้อหาสาระของธรรมะที่ใช้ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนานั้น พอสรุปได้ดังนี้ 1.มีเหตุผลดี ตรองตามเห็นจริงได้ 2. มีเนื้อหาสาระเข้าใจง่าย 3.เนื้อหาธรรมมีชีวิตชีวามองเห็นเป็นรูปธรรมชวนให้ติดตาม 4.เนื้อหามีจุดเด่น มีประเด็นขบคิด 5.มีเนื้อหาประเทืองปัญญา ชวนให้ปฏิบัติตาม 6. มีเนื้อหาประยุกต์ เหมาะแก่ผู้อ่าน ผู้ฟัง 7.เนื้อหามีประโยชน์เสริมสร้างคุณธรรมอันเป็นคุณค่าชีวิตแก่ผู้อ่าน ผู้ฟัง

Abstract: The present thesis is aimed at studying the life and works of Phra Sridhammanites , his techniques and methods of Dhamma presentation as well as its nature. The data of this study were collected from books, journals and related articles. Persons involved were also interviewed. After completing primary education of class IV, Phra Sridhamanidesh entered the monastic life by fist becoming novice or Samanera at the age of 15 and then monk at 21. While he was student, Phra Sridhammanites was very good at study. This was evident from the fact that he passed grade VII in Pali examination held by the central board of Pali study of Thailand. As a teacher he spent almost of his life in teaching Pali and Buddhism to people in Chiang Mai and neibouring provinces. This was exemplified by the fact that he had established the school for studying Pali and Buddha's teaching in his own temple i.e. Wat San Pa Khoi. For his personal life, Phra Sridhammanites was very compassionate and kind to all without discrimination. His personality may be summarized in the following manners :- 1. Simplicity 2. Politeness 3. Gencrosity 4. Gentleness 5. Strength 6. Joyfulness 7. Straight-forwardness 8. Vision 9. Strongword 10. Well-spoken speech 11. Truth 12. Reverence 13. Kindness 14. Knowledge 15. Ability With regard to his works Phra Sridhammanites made a great deals of contribution in various fields such as education, education managemaent adminstration, Buddhism propagation and social activities. He was the pioneer in setting up the Chiang Mai Youth. Association whose activities are based on Buddhism and have beet carried on until today. With respect to the techniques and methods of Buddhism propagation that were used by Phra Sridhammanites, they were seven in number : 1. Telling stories and examples 2. Referring to the well-known persons as an example 3. Relating the past with the present 4. Using metaphor 5. Strengthening the propagation by referring to words of Buddha and other great thinkers. 6. Explaining the original words with the new meaning 7. Using a simple language Finally, with regard to the nature of Dhamma's propagated by Phra Sridhammanites is may be summarized in the following manners :- 1. Rational 2. Understandable 3. Inspection inviting 4. Thought provoking 5. Wisdom creating 6. Applicable 7. Useful and practical

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาบุญช่วย สิรินฺธโร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วิโรจน์ อินทนนท์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: บัณฑิต รอดเทียน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2546

Modified: 2566-06-08

Issued: 2566-06-08

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระมหาประดิษฐ์ ปณฺฑิตธมฺโม (ปัญญาจีน)+.pdf	24.81 MB

ใช้เวลา

0.01896 วินาที