การสืบทอดวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

The inheritance of Pi Phat Ensemble in Muang District, Nakhon Ratchasima Province

Name: อัครเดช แดนงูเหลือม

Abstract: วิทยานิพนธ์เรื่อง การสืบทอดวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา มีจุดประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพและบทบาทของวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา และ 2) เพื่อศึกษากระบวนการสืบทอดวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา โดยใช้วิธีการ ศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ และวิธีการทางมานุษยดนตรีวิทยา ศึกษาข้อมูลจากเอกสาร สัมภาษณ์ จากหัวหน้าคณะวงปี่พาทย์ อําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา สังเกตการเรียนการสอน การสืบทอด วงปี่พาทย์ แบบมีส่วนร่วม วิเคราะห์และนําเสนอข้อมูลในรูปแบบวิธีพรรณนา ซึ่งผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพและบทบาทของวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา มีวงปี่พาทย์ที่มี การคงอยู่และสืบทอดทั้งสิ้น 4 วง ปัจจุบันนักดนตรีมีบทบาทในการบรรเลงน้อยลง แบ่งหน้าที่ การบรรเลงได้ 5 กลุ่ม คือ คนเครื่อง คนระนาด คนปี่ คนเครื่องหนัง และคนจังหวะ โดยรูปแบบ การบรรเลงมี 2 ลักษณะ คือ วงปี่พาทย์ไทยและวงปี่พาทย์มอญ โดยวงปี่พาทย์มอญสามารถ ตอบสนองความต้องการของคนในสังคมอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา นิยมใช้วงปี่พาทย์มอญ บรรเลงในพิธีศพ นอกจากนี้ยังพบว่า มีการใช้วงปี่พาทย์มอญทดแทนวงปี่พาทย์ไทยในการบรรเลง ประกอบการแสดงลิเก โขน และรํา 2. การสืบทอดวงปี่พาทย์ในอําเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา มีการสืบทอดปี่พาทย์ ของหัวหน้าวงมี 4 ลักษณะ ประกอบด้วย สืบทอดจากบรรพบุรุษ นักดนตรีในท้องถิ่น นักดนตรี ต่างท้องถิ่น และครูพักลักจํา แล้วนํามาถ่ายทอดสู่ระบบครอบครัว การมาขอเป็นศิษย์ และเผยแพร่ ในสถานศึกษาโดยมีโน้ตเป็นสื่อ นําเทคโนโลยีทางการบันทึกเสียง ภาพเคลื่อนไหว การสอนผ่าน สื่อสังคมออนไลน์ ประยุกต์วิธีการถ่ายทอดแบบใหม่ผสมผสานการถ่ายทอดแบบมุขปาฐะ โดยมี ฆ้องวงใหญ่เป็นเครื่องมือแรกในการฝึกหัดตามหลักวิชาการดนตรีไทย ซึ่งฆ้องวงใหญ่เป็นทํานอง หลักของเพลง โดยผู้สอนจะตีทํานองแล้วให้ลูกศิษย์ที่ตาม ใช้กระบวนการทําซ้ำเพื่อให้เกิดทักษะ

Abstract: The thesis entitled the inheriting of Pi Phat Ensembles in Muang district, Nakhon Ratchasima province aimed at 1) studying the condition and role of the Pi Phat ensemble in Muang District, Nakhon Ratchasima Province and 2) studying the inheriting process of Pi Phat ensembles in Muang District, Nakhon Ratchasima province by using qualitative research methods and methods of ethnomusicology. Data were collected by reviewing related literatures, interviewing with the leader of Pi Phat ensembles in Muang district, Nakhon Ratchasima province and observing participatory teaching learning and ensembles inheriting. The data were analyzed and presented using descriptive method. The results revealed that. 1. The study of condition and role of the Pi Phat ensemble in Muang District, Nakhon Ratchasima Province revealed that there are four existing and inherited Pi Phat ensembles. The musicians had less of a playing role and were divided into five groups namely Khonkhrueang, Khonranat, Khonpi, Khonkhrueangnang and Khonchangwa. There were two types of ensembles; Pi Phat Thai and Pi Phat Mon. The Pi Phat Mon ensemble was likely to meet the needs of people in Muang district, Nakhon Ratchasima province. The ensemble usually played in funeral ceremonies. Besides, the Pi Phat Mon ensembles were used to substitute the Pi Phat Thai ensembles and performed in Likay, Khon and dance performances. 2. The study of the inheriting process of Pi Phat ensembles in Muang District, Nakhon Ratchasima revealed that there were four types of inheriting process including inheriting from ancestors, inheriting from local musicians, inheriting from musicians from other cities, back-door learning. The knowledge was passed onto the family system and disciples then brought to schools using notes as the medium together with audio recording technology, animation, and teaching through social media. The inheriting process also adopted a mixed method between the new teaching and the oral lore with Gong-Wong Yai as the first instrument in practicing Thai music principles. The Gong-Wong Yai played the main melody in which the teacher will play the melody and the disciples practice accordingly then repeat this process to gain skills.

ศูนย์วิทยบริการ. สำนักวิทยาบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Email: library@bru.ac.th

Name: เชาว์ การวิชา

Role: ที่ปรึกษาหลัก

Name: เฉลิมกิต เข่งแก้ว

Role: ที่ปรึกษาร่วม

Modified: 2566-08-17

Issued: 2022-06-22

Issued: 2564

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

eng

DegreeName: ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ดนตรีศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์

©copyrights Buriram Rajabhat University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Akaradet_Danngooluam.pdf	39.22 MB	32	2025-09-25 14:52:58

ใช้เวลา

0.02263 วินาที