มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองพยานหลังการพิจารณาคดี

Legal measures to protect withesses after the trial

Name: จุฑามาศ คนใจดี

Organization : มหาวิทยาลัยพายัพ. คณะนิติศาสตร์

ThaSH: พยานบุคคล -- การคุ้มครอง

Classification :.DDC: 340

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงมาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครอง พยานหลังการพิจารณาคดี โดยมุ่งเน้นศึกษามาตรการคุ้มครองพยานในคดีอาญาหลังการพิจารณาคดีของประเทศไทย ต่างประเทศและองค์การระหว่างประเทศ เพื่อทราบถึงแนวคิด ทฤษฎี บทบัญญัติของกฎหมาย ตลอดจนสภาพปัญหาอุปสรรค เพื่อเสนอแนะแนวทางปรับปรุงมาตรการคุ้มครองพยานหลังการพิจารณาคดีของประเทศไทยให้มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับมาตรฐานสากล ผลการศึกษาพบว่า แนวคิดพื้นฐานของการคุ้มครองพยานเป็นผลสืบเนื่องมาจากแนวคิดในการคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน โดยเป็นการใช้อำนาจรัฐในการจัดการเพื่อให้ได้มาซึ่งพยานหลักฐานที่ดีที่สุดหรือพยานสำคัญในคดีซึ่งส่งผลต่อประสิทธิภาพของกระบวนการยุติธรรม และเป็นการคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานของบุคคลที่จะได้รับความปลอดภัยอีกด้วย โดยระยะเวลาการคุ้มครองจะต้องครอบคลุมทั้งก่อนที่จะอยู่ในฐานะพยาน คือชั้นก่อนการพิจารณาคดี คุ้มครองเมื่ออยู่ในระหว่างการพิจารณาคดีของศาล และการคุ้มครองหลังจากที่กระบวนการพิจารณาคดีสิ้นสุดลงแล้ว โดยที่การให้ความคุ้มครองพยานจะสิ้นสุดลงเมื่อการถูกคุกคามหรือภยันตรายนั้นสิ้นสุดลงหรือหมดไป มาตรการคุ้มครองพยานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เน้นไปที่มาตรการคุ้มครองพยานในระหว่างการพิจารณาคดี และเป็นลักษณะของการคุ้มครองในทางอ้อมเป็นการป้องปรามการกระทำหรือพฤติการณ์ที่อาจจะเป็นภัยแก่พยานเท่านั้น และเน้นหนักอยู่ในส่วนของชั้นพิจารณาคดี ไม่ใช่การคุ้มครองโดยตรง ดังนั้น พระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 จึงเกิดขึ้นเพื่อให้มาตรการคุ้มครองพยานมีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้นโดยกำหนดให้มีการคุ้มครองพยานโดยตรง อย่างไรก็ตามกฎหมายได้กำหนดหลักเกณฑ์รายละเอียดเฉพาะมาตรการทั่วไปในการคุ้มครองพยานและมาตรการพิเศษในการคุ้มครองพยานเท่านั้น โดยมิได้มีบทบัญญัติกำหนด หลักเกณฑ์ รายละเอียด วิธีการหรือขั้นตอนของมาตรการคุ้มครองพยานก่อนการพิจารณาคดีระหว่างการพิจารณาคดีและหลังการพิจารณาคดี หรือกำหนดระยะเวลาในการคุ้มครองไว้โดยชัดเจนแต่อย่างใด ดังนั้น มาตรการการคุ้มครองพยานหลังการพิจารณาคดีของประเทศไทยจึงไม่มีมาตรฐาน ที่จะให้ความคุ้มครองความเสียหายที่เกิดขึ้นแก่ประชาชน สังคม ได้อย่างเป็นธรรม ตลอดจนการให้ความคุ้มครองแก่พยานตามบทบัญญัติของกฎหมายและระเบียบดังกล่าวก็มีสภาพปัญหา เนื่องจากเป็นการใช้ดุลพินิจของหน่วยงานหรือผู้มีอานาจในการสั่งใช้มาตรการคุ้มครองพยานที่ไม่มีกรอบจำกัดและหน่วยงานหรือผู้มีอำนาจในการสั่งใช้มาตรการคุ้มครองพยานมีความเคยชินกับระบบการคุ้มครองพยานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา คุ้นเคยเฉพาะระบบการคุ้มครองพยานก่อนการพิจารณาคดีและในระหว่างการพิจารณาคดีเท่านั้น รวมทั้งข้อจำกัดของบุคลากรและงบประมาณการคุ้มครองความปลอดภัยของพยานหลังการพิจารณาคดีจึงไม่บังเกิดผลในทางปฏิบัติ โดยผู้ศึกษามีข้อเสนอแนะในการปรับปรุง แก้ไขบทบัญญัติแห่งกฎหมายซึ่งกำหนดมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองพยานให้มีหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขของมาตรการคุ้มครองพยานหลังการพิจารณาคดีและมีการกำหนดระยะเวลาการคุ้มครองพยานอย่างชัดเจน อันจะส่งผลต่อประสิทธิภาพในการดำเนินกระบวนการยุติธรรมทางอาญา รวมทั้งปรับปรุงระบบการบริหารจัดการของหน่วยงานที่มีหน้าที่รับผิดชอบการคุ้มครองพยานให้เป็นหน่วยงานกลางหรือหน่วยงานหลักในการคุ้มครองพยานที่มีความเป็นอิสระ มีอัตรากำลังเจ้าหน้าที่และงบประมาณอย่างเพียงพอและเหมาะสมต่อการปฏิบัติภารกิจหน้าที่และการกำหนดมาตรฐานกลางในการคุ้มครองพยาน ตลอดจนส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการยุติธรรม สร้างความรู้ความเข้าใจของประชาชนให้ ทราบถึงสิทธิด้านต่างๆ โดยเฉพาะสิทธิในการคุ้มครองพยานตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ.2546

มหาวิทยาลัยพายัพ. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: napat_c@payap.ac.th

Name: สัญลักข์ ปัญวัฒนลิขิต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2562

Modified: 2565-04-27

Issued: 2565-04-27

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว.พ. 340 จ628ม 2562

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: นิติศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยพายัพ

©copyrights มหาวิทยาลัยพายัพ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	M150398.pdf	4.82 MB	9	2025-10-16 15:03:12

ใช้เวลา

0.036027 วินาที