มาตรการทางกฎหมายในการจัดการปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้ง

Legal measures in managing the problem of the eldery's abandonment

Name: ธีรพันธ์ อินต๊ะปาน

Organization : มหาวิทยาลัยพายัพ. คณะนิติศาสตร์

ThaSH: ผู้สูงอายุ -- การดูแล -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ

ThaSH: ผู้สูงอายุ -- การสงเคราะห์ -- กฎหมายและระเบียบข้อบังคับ

ThaSH: ผู้สูงอายุ -- สถานภาพทางกฎหมาย

Classification :.DDC: 340

Abstract: จากสถานการณ์จำนวนประชากรผู้สูงอายุในประเทศไทยที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง คาดการณ์ว่าประเทศไทยจะเข้าสู่ “สังคมสูงวัยอย่างสมบูรณ์” (สังคมที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป มากกว่าร้อยละ 20 ของประชากรทั้งหมด) ในปี พ.ศ. 2564 และยังคงมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นไปจนถึง “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” (สังคมที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่าร้อยละ 28 ของประชากรทั้งหมด) ในปี พ.ศ. 2574 สิ่งที่แปรผันตามจำนวนประชากรผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้น คือ ปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้ง โดยรายงานของสำนักงานสถิติแห่งชาติ พบว่า สัดส่วนของผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้งในประเทศไทย ได้เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องตามจำนวนประชากรผู้สูงอายุในประเทศ จากประมาณร้อยละ 7.70 ของจำนวนผู้สูงอายุทั้งประเทศ ในปี พ.ศ. 2550 ได้เพิ่มเป็นร้อยละ 8.60 ในปี พ.ศ. 2554 และจากการสำรวจล่าสุดเมื่อ ปี พ.ศ. 2557 พบว่า มีผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้งเพิ่มขึ้นเป็นประมาณ ร้อยละ 10.40 ทั้งนี้ คาดการณ์ว่าจำนวนผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้งในปัจจุบันน่าจะมีไม่ต่ำกว่า 1,000,000 คน ซึ่งสาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งมีอยู่หลายประการ เช่น การเปลี่ยนแปลง ทางสังคม การอพยพย้ายถิ่น การลดลงของประชากรวัยเด็ก การเปลี่ยนแปลงของรูปแบบครอบครัว ตลอดจนคุณธรรมที่เสื่อมถอยของผู้คนในสังคม ทำให้ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้ง ระบบเศรษฐกิจ/การคลังของประเทศ และค่านิยมที่ดีงามของสังคมไทย ภาครัฐได้พยายามแก้ไขปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งมาอย่างยาวนาน นับตั้งแต่มีการจัดตั้งสถานสงเคราะห์คนชราบ้านบางแค เมื่อปี พ.ศ. 2496 สืบเนื่องมาถึงการประกาศใช้พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546 อันนำไปสู่ประกาศกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการคุ้มครอง การส่งเสริม และการสนับสนุน การช่วยเหลือผู้สูงอายุ ซึ่งได้รับอันตรายจากการถูกทารุณกรรมหรือถูกแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบด้วยกฎหมาย หรือถูกทอดทิ้ง พ.ศ. 2548 แต่ยังเป็นมาตรการเชิงตั้งรับมิใช่แนวทางการแก้ไขปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งที่เหมาะสมและยั่งยืน ดังนั้น หากมีการเปลี่ยนแปลงมาตรการทางกฎหมาย รวมถึงแนวนโยบายแห่งรัฐ ในหลายๆ ด้าน เช่น มาตรการเกี่ยวกับผู้อุปการะเลี้ยงดูผู้สูงอายุ มาตรการเกี่ยวกับการดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชน/ท้องถิ่น และมาตรการเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการสังคมสำหรับผู้สูงอายุ ให้มีความเหมาะสมหรือชัดเจนยิ่งขึ้นก็จะนำไปสู่การจัดการปัญหาการทอดทิ้งผู้สูงอายุในประเทศไทยที่ดียิ่งขึ้น วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ได้ศึกษาวิเคราะห์ปัญหาและข้อจำกัดของมาตรการทางกฎหมาย ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งในประเทศไทยเปรียบเทียบกับมาตรการ ทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดการหรือการดูแลผู้สูงอายุในประเทศสวีเดน ประเทศญี่ปุ่น และประเทศสิงคโปร์ โดยผู้ศึกษาเห็นว่าควรมีการดำเนินการปรับปรุงแก้ไขหรือเพิ่มเติมกฎหมายในประเทศไทย ดังนี้ 1) ควรมีการแก้ไข เพิ่มเติม พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546 เพื่อให้ผู้ดูแลผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้งมีสิทธิได้รับการลดหย่อนภาษีหรือยกเว้นภาษี เช่นเดียวกันกับการลดหย่อนภาษีของผู้ดูแลคนพิการ ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 โดยให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละแห่งเป็นผู้รับผิดชอบ 2) ควรมีการแก้ไข เพิ่มเติม พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการลาของข้าราชการ พ.ศ. 2555 เพื่อให้ลูกจ้างและข้าราชการ สามารถลาเพื่อไปดูแลผู้สูงอายุซึ่งตนเองรับไว้ดูแลหรือให้การอุปการะเลี้ยงดู 3) ควรมีการแก้ไข เพิ่มเติม พระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542 พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 และพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 เพื่อให้องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นสามารถดำเนินการด้านการจัดสวัสดิการสำหรับผู้สูงอายุได้ตามความเหมาะสม 4) ควรมีการแก้ไข เพิ่มเติม พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและ วิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. 2553 เพื่อให้ศาลมีอำนาจกำหนดคดีที่ต้องมีทนายความ หรือแต่งตั้งเจ้าพนักงานไกล่เกลี่ย เป็นต้น 5) ควรมีการแก้ไข เพิ่มเติมพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติ พ.ศ. 2554 เพื่อให้กองทุนสามารถดำเนินการด้านการประกันดูแลระยะยาวและการรักษาพยาบาลสำหรับผู้สูงอายุได้

มหาวิทยาลัยพายัพ. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: napat_c@payap.ac.th

Name: สุชาดา รัตนพิบูลย์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2561

Modified: 2565-04-27

Issued: 2565-04-27

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว.พ. 340 ธ635ม 2561

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: นิติศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยพายัพ

©copyrights มหาวิทยาลัยพายัพ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	M150442.pdf	6.11 MB	16	2025-05-29 13:39:28

ใช้เวลา

0.017556 วินาที