ความรอบรู้ทางสุขภาพของชมรมผู้สูงอายุเพื่อส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ "ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย" : กรณีศึกษาเขตดอนเมือง

Name: กานดาวสี มาลีวงษ์

Organization : สถาบันพัฒนาสุขภาวะเขตเมือง

keyword: ผู้สูงอายุ

; การส่งเสริมสุขภาพ

; ความรอบรู้สุขภาพ

Abstract: การวิจัยความรอบรู้สุขภาพของชมรมผู้สูงอายุเพื่อส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุเป็นการศึกษาเชิงปริมาณและคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุให้ “ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย” ของชมรมผู้สูงอายุเขตดอนเมืองผ่านการเป็นองค์กรรอบรู้สุขภาพ โดยใช้กรอบแนวคิดของ PIRAB คือ Partner Invest Regulate and Legislate Advocate และ Build capacity (กระทรวงสาธารณสุข, 2560) ร่วมกับองค์ประกอบของสังคมความรอบรู้ ประชากร คือ 24 ชมรมผู้สูงอายุในเขตดอนเมือง กลุ่มตัวอย่าง คือ 3 ชมรมที่เลือกแบบเจาะจงโดยผู้ให้ข้อมูล คือ ประธาน สมาชิกชมรมผู้สูงอายุจำนวน 90 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบสอบถามผ่านการตรวจสอบเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ ค่าดัชนีความสอดคล้อง 1.00 ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาคของแบบสอบถามทั้งฉบับได้ 0.958 แนวคำถามสนทนากลุ่ม ถอดบทเรียน การสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เจาะลึกและเอกสารที่เกี่ยวข้อง โดยใช้การตรวจสอบแบบสามเส้าด้านข้อมูล ด้านวิธีการรวบรวมข้อมูลและด้านผู้วิจัย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยร้อยละ ส่วนข้อมูลคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหาสังเคราะห์ชุดข้อมูลใหม่จากการเปรียบเทียบตาราง ความสัมพันธ์และเทียบเคียงตามกรอบแนวคิดที่กำหนด ผลการวิจัยพบว่า ร้อยละ 90 ชมรมผู้สูงอายุอยู่ในหมู่บ้านจัดสรร จัดตั้งระหว่าง 5-10 ปี สมาชิกน้อยกว่า 50 คน ช่วงอายุของสมาชิก 70-79 ปี จัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพด้วยชมรมเองโดยการบริหารจัดการชมรมผู้สูงอายุเป็นไปตามศักยภาพของผู้นำ กิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพทำเองและไม่ต่อเนื่อง ยังไม่มีความเข้าใจการเป็นองค์กรความรอบรู้ของผู้สูงอายุ มุ่งทำกิจกรรมในมิติ“ไม่ซึมเศร้า” ที่เน้นสร้างความสุขทางใจเป็นลำดับแรก โดยผลงานวิจัยสามารถวิเคราะห์และสังเคราะห์ให้เกิดกลไกการส่งเสริมสุขภาพของชมรมผู้สูงอายุในเรื่อง “ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย” ให้เป็นองค์กรรอบรู้สุขภาพควรเป็น “รูปแบบ Smart by LITS (Leadership, Information, Team, Stakeholder)” ประกอบด้วย ภาวะผู้นำของกรรมการ (Leadership: L) ดึงศักยภาพคณะกรรมการและสมาชิกให้ร่วมกันทำกิจกรรมจนบรรลุเป้าหมาย แสวงหาเครือข่ายสวัสดิการผู้สูงอายุ ใช้ข้อมูลเพื่อการทำงาน(Information: I) โดยรวบรวม จัดการและใช้ข้อมูลเพื่อทำกิจกรรมหรือโครงการต่อเนื่องสม่ำเสมอ การทำงานเป็นทีม (Team: T) ประสานให้สมาชิกได้รับประโยชน์ การร่วมกันคิดและทำกิจกรรมแบบต่อยอด ภาคีเครือข่าย (Stakeholder: S) ทำงานร่วมและแสวงหาภาคีเครือข่ายใหม่ในการทำงาน ข้อเสนอแนะงานวิจัย คือ ชมรมผู้สูงอายุควรวิเคราะห์ความต้องการ ของสมาชิกให้ครอบคลุม “ไม่ล้ม ไม่ลืม ไม่ซึมเศร้า กินข้าวอร่อย” จัดกิจกรรมให้ตามลำดับความสำคัญจนปฏิบัติได้และสามารถนำประสบการณ์ไปถ่ายทอด ควรสนับสนุนชมรมผู้สูงอายุให้ดำเนินกิจกรรมที่ยกระดับการพัฒนาความรอบรู้สุขภาพของผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่องร่วมกับติดตามประเมินเสริมพลังการขับเคลื่อนชมรมผู้สูงอายุเป็นองค์กรรอบรู้สุขภาพ

ห้องสมุดมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: nmu_library@nmu.ac.th

Name: วนิดา ดุรงค์ฤทธิชัย

Role: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎนคปฐม

Name: ยงยศ หัตถพรสวรรค์

Role: สถาบันพัฒนาสุขภาวะเขตเมือง

Name: ศรีสุดา สว่างสาลี

Role: สถาบันพัฒนาสุขภาวะเขตเมือง

Name: วณิดา มงคลสินธุ์

Role: คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

Name: ภุชงค์ เสนานุช

Role: คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Name: สุวิมล แสนเวียงจันทร์

Role: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี

Name: สมศักดิ์ อมรสิริพงศ์

Role: ภาควิชาสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

Created: 2561

Modified: 2025-04-19

Issued: 2564-11-18

บทความ/Article

application/pdf

BibliograpyCitation : วารสารเกื้อการุณย์ ปีที่ 25 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม-ธันวาคม 2561 หน้า 119-136

วารสารเกื้อการุณย์

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	161098-Article Text-445799-1-10-20181219.pdf	896.71 KB	35	2025-06-28 14:27:06

ใช้เวลา

0.026516 วินาที