แนวคิดโมกษะในปรัชญาไศวะนิกาย

Concept of moksha in shaiva philosophy

Name: วณิชยา ปรือปรัก

ThaSH: ปรัชญา

Classification :.DDC: 291.175

ThaSH: ปรัชญากับศาสนา

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1. เพื่อศึกษาความเป็นมาของปรัชญาไศวะนิกาย 2. เพื่อวิเคราะห์แนวคิดโมกษะในปรัชญาไศวะนิกาย โดยสืบค้นข้อมูลจากคัมภีร์หลักของไศวะนิกาย เช่น คัมภีร์ศิวปุราณ คัมภีร์ศิวสูตร ศิวอาคม รวมถึงหนังสือวารสาร บทความ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่ 1. พบว่า ปรัชญาไศวะนิกายกำเนิดขึ้นเมื่อประมาณ 3,000 ปีก่อนยุคโมเฮนโจ เดโรจากหลักฐานที่ค้นพบ เช่น เทวรูป และศิวลึงค์ นับถือพระศิวะ ศิวลึงค์ และเทพตลอดถึงเทวีที่เกี่ยวข้องกับพระศิวะ มีนักปราชญ์สำคัญหลายท่าน เช่น วสุคุปต์ โสมานันทะ อุตปาละ และที่สำคัญที่สุด คือ อภินวคุปต์ คัมภีร์หลักของปรัชญาไศวะนิกาย ได้แก่ ศิวอาคม ศิวปุราณ และศิวสูตร ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่ 2. พบว่าโมกษะ คือจุดหมายสูงสุดของชีวิต หมายถึง ภาวะแห่งการหลุดพ้นจากมลทินเครื่องเศร้าหมองใจ 3 อย่าง ได้แก่ กรรมมละ มลทินคือกรรม มายียะมละ มลทินคือมายาหรือความไม่รู้ และอาณวะมละ มลทิน คือ เครื่องปิดกั้นไม่ให้รู้ความจริง แล้วรู้แจ้งความจริงว่าตัวเราและพระศิวะเป็นอันเดียวกัน โดยผ่านหลักปฏิบัติ ที่เรียกว่าโยคะมี 3 อย่าง คือ 1. ภักติโยคะ (Bhakti Yoga) คือการแสดงออกถึงความภักดีที่มีต่อพระเจ้าสูงสุด 2. กรรมโยคะ (KarmaYoga) คือ การกระทำกรรมด้วยเจตนาที่บริสุทธิ์ ไม่หวังผลตอบแทนใด ๆ และ 3. ชญาณโยคะ (Jnana Yoga) คือ การศึกษาเล่าเรียนคัมภีร์ของปรัชญาไศวะนิกายและการบำเพ็ญตบะ และปฏิบัติสมาธิ เพื่อให้เกิดปัญญารู้แจ้งธรรมจนสามารถขจัดมลทินออกจากใจได้อย่างสิ้นเชิงวิธีทั้ง 3 นี้สามารถปฏิบัติได้ทุกชนชั้นวรรณะ ไม่จำกัดเพศและวัย ทุกคนมีโอกาสบรรลุโมกษะได้เท่า ๆ กัน หากปฏิบัติได้ถูกต้องและมีความเพียรพยามที่มากพอ

Abstract: The purposes of this thesis are 1. to study history of Shaiva philosophy, and 2. to analyze concept of Moksha in Shaiva philosophy. This thesis is the qualitative research conducted by collecting the information from the main scriptures of Shaiva philosophy such as Shiva Agamas, Siva Purana, Shiva Sutra Siva Agamas as well as the related books, journal, articles and theses. The research result of the first purpose showed that Shaiva philosophy originated in India before Mohenjo Daro about 3,000 years ago. The important evidences were Deity images and Shiva lingams which presumably belongedtoShaiva philosophy. Lord Shiva, Shiva lingam, and gods and goddesses related to Lord Shiva were respected and worshiped. Vasugupta, Somananda, Utpaladeva and Abhinavagupta were prominent philosophers who wrote many scriptures for Shaiva philosophy. Shiva Agamas, Shiva Purana and Shiva Sutrawere considered the holy scriptures of Shaiva philosophy.The result of the second purpose were found that moksha was the summum bonum of life. It was a state of liberation from three impurities of mind, i.e. impurity of karma, impurity of ignorance, and impurity of concealment of reality.After attaining liberation, the mukta (the liberated one) will not reborn in the cycle of birth and death any longer. In order to attain Moksha, one must search for the ways out of three impurities of mind. There are three ways leading to Moksha. These ways are as follows; 1. Bhakti Yoga is the submission of oneself to the lord Shiva with constant love and devotion, 2. Karma Yoga is the act out of good attention, and 3. Jnana Yoga is the way of practice with true knowledge without ignorance for eradicating the particle of actions absolutely. These ways are for all walks of life, no restriction of caste, genderor age, anyone who enthusiastically and correctly practices on these paths would certainly attain Moksha.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: บุญรอด บุญเกิด

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: ชัยณรงค์ ศรีมันตะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2562

Modified: 2564-06-07

Issued: 2564-06-07

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว 291.175 ว168น

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ปรัชญา

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	57920691.pdf	1.05 MB	6	2023-01-20 08:31:58

ใช้เวลา

0.017814 วินาที