รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2

The community participative management model for prasea local heritage museum in chumchonwattakienngam school, under Rayong primary educational service area, office 2

Name: อัญชลี สารสุวรรณ์

ThaSH: การมีส่วนร่วมของชุมชน

Classification :.DDC: 069.09593

ThaSH: พิพิธภัณฑ์ชุมชน

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น สู่การบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสศึกษารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชน สู่บริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแส และศึกษากระบวนการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ระหว่างวิธีการวิจัยเชิงปริมาณ และวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ในรูปกรณีศึกษา ใช้กระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม โดยมีกลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 กลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณ ได้แก่ ประชาชน โดยกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างจากประชากร ตามตารางของ Krejcie and Morgan (1970, pp. 608-610) โดยการสุ่มแบบแบ่งชั้น (Stratified random sampling) ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 384 คน กลุ่มที่ 2 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลัก ประกอบด้วย ผู้บริหารของพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นต้นแบบ 5 คน ผู้นำองค์กรทางวัฒนธรรมในจังหวัดระยอง จำนวน 10 คน ผู้นำชุมชนในท้องถิ่น จำนวน 12 คน และคณะกรรมการโรงเรียน จำนวน 60 คน สนามการวิจัยใช้โรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามแบบประมาณค่า 5 ระดับ ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น จากนั้นนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ โดยใช้สถิติพื้นฐานร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) และค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) โดยนำผลจากการวิจัยเชิงปริมาณมาเก็บข้อมูลการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative method) โดยศึกษาวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best practice) ในรูปกรณีศึกษา (Case study) กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory action research) โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การประชุมระดมสมอง การทดลองจัดตั้งพิพิธภัณฑ์และวิพากษ์รูปแบบด้วยเทคนิคการประชุมรวมพลังสร้างสรรค์แบบ A-I-C (Appreciation-Influence-Control) ผลการวิจัยพบว่า 1. ความต้องการการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นสู่การบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2 ตามความต้องการของประชาชน มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ กระบวนการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน ด้านการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ ด้านกระบวนการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ และด้านบทบาทหน้าที่ของพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นโดยรวม และรายด้านอยู่ในระดับมาก 2. รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนสู่บริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยองเขต ประกอบด้วย การศึกษาความต้องการการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น การศึกษาพิพิธภัณฑ์ต้นแบบ การศึกษาแนวคิดจากผู้นำองค์กรทางวัฒนธรรม ผู้นำท้องถิ่น และชุมชน การทดลองจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น และการวิพากษ์รูปแบบการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น 3. กระบวนการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียน ชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2 ประกอบด้วย กระบวนการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น การมีส่วนร่วมของชุมชน การจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้การบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น 10 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) การวางแผนกลยุทธ์ 2) การจัดโครงสร้างองค์กร 3) การจัดทำฐานข้อมูลในท้องถิ่น 4) การจัดทำทะเบียน จัดหมวดหมู่วัตถุและ การจัดแสดง 5) อาคารสถานที่ 6) บุคลากร 7) งบประมาณ 8) การให้บริการและประชาสัมพันธ์ 9) การสร้างภาพลักษณ์ที่ดี 10) การสร้างเครือข่าย และ บทบาทหน้าที่ของพิพิธภัณฑ์ 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) บทบาทหน้าที่ทางสังคมและวัฒนธรรม 2) บทบาททางเศรษฐกิจ 3) บทบาททางการเมือง และ 4) บาทบาททางการศึกษาโดยทุกกระบวนการผ่านการทดลองจัดตั้งพิพิธภัณฑ์มรดกพื้นบ้านประแสของโรงเรียนชุมชนวัดตะเคียนงาม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2 เพื่อร่วมกันอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่นผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนต่อไป

Abstract: The purposes of this study were 1) to examine the needs in founding a local museum for the management of Prasae Local Heritage Museum, to study the community participative management model for managing Prasae Local Heritage Museum, and 2) to study the process of management for Prasae Local Heritage Museum in Chumchonwattakiean-ngam School under Rayong Primary Educational Service Area, Office 2. The research methodology used was a mixed methods approach. The qualitative part in this study applied a case study strategy. The participatory research process was used. There were two sample groups. Group 1 was composed of 384 people obtained by stratified random sampling (Krejcie & Morgan, 1970). Group 2 contained informants for the qualitative method. There were five administrators of the local museum, 10 leaders of cultural organizations in Rayong Province, 12 leaders of local communities, and 60 school committees. The research setting was Wattakiean-ngam Community School. The research instruments consisted of a questionnaire with five-level scale that the researcher created. The statistics used for analyze the data were percentage, Mean, and Standard Deviation. The results from quantitative analyses were used to identify a case study which was the best practice in the qualitative part were asked for an interview, brain storm, and focus-group to simulate the establishment of the local museum and critiqued with technique of participative creativity meeting by way of A-I-C or Appreciation-Influence-Control. The results were as follows: 1. The needs of establishing a local museum for managing the Prasae Local Heritage Museum in Chumchonwattakiean-ngam School, under Rayong Primary Educational Service Area, Office 2 as desired by the local people comprised of five components which were 1) process of establishing the local museum, 2) participation of community, 3) support in learning activities, 4) process of museum management, and 5) roles of the local museum. 2. The community participative management model for the Prasae Local Heritage Museum in Chumchonwattakiean-ngam School under Rayong Primary Educational Service Area office 2 comprised of 1) studying the needs of having a local museum, 2) studying of the best practice of museum model, 3) studying of thoughts cultural organizations leaders, 4) local leaders and communities, 5) experimenting in establishment of the local museum and critiquing the model for founding a local museum. 3. The process of managing the local heritage museum in Chumchonwattakiean-ngam School under Rayong Primary Educational Service Area office 2 included setting-up procedures, participation of people, support in learning activities, and local museum management. The 10 components were 1) strategy planning, 2) structure of the organization, 3) local database, 4) registering and categorizing the artifacts, materials, and exhibits, 5) locations and buildings, 6) personnel, 7) budget, 8) service and information 9) good image representation, and 10) network creation. Roles of the local museum comprised four components which were 1) roles in the society and culture, 2) roles in the economy, 3) roles in politics, and 4) roles in education. All processes had passed the trial establishment of the heritage museum in Chumchonwattakiean-ngam School under Rayong Primary Educational Service Area, Office 2 for preservation of local culture in the museum by participative community processes

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: ประยูร อิ่มสวาสดิ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: ณัฐกฤตา งามมีฤทธิ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2562

Modified: 2564-05-12

Issued: 2564-05-12

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว 069.09593 อ525ส

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การบริหารการศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	56820026.pdf	4.52 MB	37	2025-03-31 10:22:23

ใช้เวลา

0.040055 วินาที