การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
Development of school administration model based on corporate social responsibility under the primary educational service area office
Abstract:
การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา 2) พัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา และ 3) ประเมินรูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา วิธีดำเนินการวิจัยมี 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีและเอกสารที่เกี่ยวข้องมากำหนดกรอบแนวคิดการวิจัย โดยใช้แบบศึกษาเอกสาร 2) พัฒนารูปแบบโดยศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาการบริหารสถานศึกษา จำนวน 4 แห่ง โดยเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง โดยสังเคราะห์เนื้อหาจากแนวคิด ทฤษฎี และจากการศึกษาภาคสนาม ดำเนินการยกร่างรูปแบบ 3) ประเมินรูปแบบแบ่งเป็น 2 ขั้นตอน คือ ประเมินรูปแบบเชิงคุณภาพ ด้วยการสนทนากลุ่ม โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือ ได้แก่ แบบสอบถามความคิดเห็น และแบบประเมินรูปแบบเชิงปริมาณ โดยผู้บริหารสถานศึกษา แห่งละ 1 คน จำนวน 379 แห่ง โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือ ได้แก่ แบบสอบถามชนิดมาตรประมาณค่า มีค่าดัชนีความสอดคล้องอยู่ระหว่าง 0.80-1.00 และมีค่าความเชื่อมั่น 0.97 และ 4) ปรับปรุงและนำเสนอรูปแบบ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาผลการวิจัยพบว่า1. สภาพปัจจุบันของการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา คือ บริหารโดยยึดหลักธรรมาภิบาล ยึดหลักการมีส่วนร่วม การกำหนดนโยบาย กลยุทธ์ และแผนงานมีเป้าหมายชัดเจน มีการปฏิบัติงานที่โปร่งใส ตรวจสอบได้ และปัญหาการบริหารสถานศึกษา คือ ทัศนคติของบุคลากรไม่สอดคล้องกัน การสร้างความร่วมมือกับชุมชนไม่สามารถทำได้อย่างเต็มที่ บริบทสถานศึกษาไม่เอื้อต่อการดำเนินกิจกรรมและระเบียบปฏิบัติที่ค่อนข้างมากส่งผลต่อการดำเนินกิจกรรมด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของสถานศึกษา2. การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ได้รูปแบบมีองค์ประกอบ 4 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 ส่วนนำ ประกอบด้วย หลักการ 5 ข้อ วัตถุประสงค์ 3 ข้อ และสภาพแวดล้อมสถานศึกษา 5 ข้อ ส่วนที่ 2 ตัวแบบ ประกอบด้วย วิธีการบริหารสถานศึกษา 5 ขั้นตอน องค์ประกอบความรับผิดชอบต่อสังคม 4 ข้อ และขอบข่ายการบริหารสถานศึกษา 7 งาน ส่วนที่ 3 การนำรูปแบบไปใช้ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ การเตรียมการ การดำเนินงาน การประเมินผลการดำเนินงาน และสรุปผลการดำเนินงาน ส่วนที่ 4 เงื่อนไขข้อจำกัด ประกอบด้วย เงื่อนไขความสำเร็จ 3 ข้อ และเงื่อนไขอุปสรรค 5 ข้อ3. การประเมินรูปแบบ มี 2 ขั้นตอน 1) การประเมินเชิงคุณภาพ พบว่า รูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา มีองค์ประกอบ 4 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 ส่วนนำ ประกอบด้วย หลักการ 5 ข้อ ได้แก่ หลักการของความรับผิดชอบ หลักการของความโปร่งใส ตรวจสอบได้ หลักการของความเสมอภาค หลักการของการมีส่วนร่วม และหลักการของการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง วัตถุประสงค์ 3 ข้อ ได้แก่ เพื่อยกระดับคุณภาพและมาตรฐานการบริหารจัดการให้สถานศึกษาประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืน เพื่อสร้างความพึงพอใจและตอบสนองความต้องการของครู บุคลากร และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และเพื่อสร้างความเชื่อมั่นและศรัทธาแก่ครู บุคลากร และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย สภาพแวดล้อมสถานศึกษา 4 ข้อ ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคมและวัฒนธรรม ด้านกฎหมายและการเมือง และด้านเทคโนโลยี ส่วนที่ 2 ตัวแบบ มี 3 มิติ ประกอบด้วย วิธีการบริหารสถานศึกษา 5 ขั้นตอน ได้แก่ การวิเคราะห์องค์การ การวางแผน การสื่อสารสร้างความเข้าใจ การดำเนินการและการควบคุมและปรับปรุง องค์ประกอบความรับผิดชอบต่อสังคม 4 องค์ประกอบ ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ ด้านกฎหมาย ด้านจริยธรรม และด้านเชิงสาธารณะประโยชน์ และองค์ประกอบการบริหารสถานศึกษา 6 งาน ได้แก่ งานวิชาการ งานบุคคล งานธุรการ การเงิน งบประมาณ งานความสัมพันธ์ชุมชน งานอาคารสถานที่และสิ่งแวดล้อม และงานกิจการนักเรียน ส่วนที่ 3 การนำรูปแบบไปใช้ 4 ขั้นตอน ประกอบด้วย การเตรียมการ การดำเนินงาน การประเมินผล และสรุปผลการดำเนินงาน ส่วนที่ 4 เงื่อนไข ประกอบด้วย เงื่อนไขความสำเร็จ 2 ข้อ คือ การบริหารจัดการเชิงรุกและการสร้างความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมกัน ภาพรวมของการประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านความเป็นประโยชน์ อยู่ในระดับมากที่สุด ด้านความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมาก ด้านความเหมาะสม อยู่ในระดับมากที่สุด และด้านความถูกต้อง อยู่ในระดับมากที่สุด 2) การประเมินเชิงปริมาณ พบว่า รูปแบบการบริหารสถานศึกษาด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.72, S.D. = 0.22) และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านเรียงลำดับจากมากไปน้อย พบว่า ด้านความเป็นประโยชน์ อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.86, S.D. = 0.12) ด้านความถูกต้อง อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.76, S.D. = 0.18) ด้านความเหมาะสม อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.69, S.D. = 0.13) และด้านความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.57, S.D. = 0.30)
มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ
Role:
ประธานที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์.
CallNumber:
วพ 371.2 ว734ก 2561
©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ฯ