การพัฒนาหลักสูตรการฝึกอบรมสำหรับพระภิกษุบวชระยะสั้นในพระพุทธศาสนา

Development of trainiing curriculum for short-term ordination monks in buddhism

Name: พระเลิศพิพัฒน์ แก้ววันทอง

ThaSH: มหาวิทยาลัยบูรพา.สาขาวิชาการศึกษาและการพัฒนาสังคม

ThaSH: การพัฒนาหลักสูตร

ThaSH: หลักสูตร -- การพัฒนา

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความต้องการในการบวชระยะสั้นของพระภิกษุ ในพระพุทธศาสนา 2) เพื่อพัฒนาหลักสูตรการฝึกอบรมสำหรับผู้บวชระยะสั้นของพระภิกษุ ในพระพุทธศาสนา และ 3) เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ในการนำหลักสูตรการฝึกอบรมไปใช้พัฒนา ผู้บวชระยะสั้นในพระพุทธศาสนา ระเบียบวิธีวิจัยที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ การวิจัยแบบผสม(Mixed methods) ประกอบด้วย การวิจัยเชิงปริมาณ ซึ่งมีกลุ่มตัวอย่างเป็นพระจำนวน 285 รูป จากคณะสงฆ์ภาค 13 โดยใช้การสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิตามจังหวัด โดยวิธีการแบ่งเป็นสัดส่วน และการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งมีผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 48 รูป/ คน กระบวนการพัฒนาหลักสูตร แบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ 1) วิเคราะห์ความต้องการจำเป็น 2) การพัฒนาหลักสูตร 3) ทดลอง 4) ประเมินผลหลักสูตร และรับรองหลักสูตรการฝึกอบรม วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลใช้ร้อยละดัชนีประสิทธิผล และขนาดของผล (Effect size) ผลการวิจัย พบว่า 1. ความต้องการในการบวชระยะสั้นของพระภิกษุ ซึ่งเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตร แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ระดับเบื้องต้นบวช 5-9 วัน คิดเป็นร้อยละ 19.30 ระดับกลางบวช 10-15 วัน คิดเป็นร้อยละ 45.61 และระดับก้าวหน้าบวช 16-30 วัน คิดเป็นร้อยละ 34.74 สาเหตุของการบวชระยะสั้น เนื่องมาจากการลางานได้จำกัด คิดเป็นร้อยละ 73.33 วิชาจำเป็นที่ผู้บวช ระยะสั้นต้องเรียน คือ วิชาวินัย วิชาธรรม วิชาพุทธประวัติ วิชาคิหิปฏิบัติ วิชาศาสนพิธี และภาวนา 2. การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมสำหรับพระภิกษุบวชระยะสั้น แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือระดับเบื้องต้นบวช 5-9 วัน ระดับกลางบวช 10-15 วัน ระดับก้าวหน้าบวช 16-30 วัน ซึ่งได้ทดลองฝึกอบรมทั้ง 3 ระดับ พบว่า ผลการเปรียบเทียบผลต่างของคะแนนก่อนและหลัง ได้ขนาดของผล (Effect size) ES = 68.18, ES = 74.50, ES = 69.43 ตามลำดับ ซึ่งมีค่ามากกว่าเกณฑ์ที่กำหนด คือ 0.80 และผลการคำนวณหาดัชนีประสิทธิผลการฝึกอบรมก่อนและหลังฝึกอบรมทั้ง 3 ระดับ พบว่า ได้ค่า E.I = 72.00, E.I = 65.81, และ E.I = 62.10 ตามลำดับ 3. ความเป็นไปได้ของการนำหลักสูตรไปใช้ทั้ง 3 ระดับ สรุปว่า หลักสูตรฝึกอบรม ทั้ง 3 ระดับเป็นหลักสูตรที่มีเนื้อหาของหลักสูตรที่ครอบคลุมเป็นประโยชน์ และเหมาะสมกับช่วงเวลาการบวชระยะสั้น

Abstract: The purposes of this research were to 1) study the short-term ordination requirements of monks in Buddhism, 2) to develop training curriculums, and 3) to study the feasibility of using training curriculums for short-term ordination monks in Buddhism. The research was done in mix methods research methodology including quantitative research method which stratified random sampling 285 monks according to province by proportioning from the monastic order in Sangha Region 13 and qualitative research method from 48 key informants. The curriculum development process was divided into 4 phases including: 1) analysis needs assessment, 2) curriculum development, 3) implementation, and 4) evaluation and study the feasibility of using training curriculums. The collected data was analyzed by percentage, effectiveness index and effect size. The research finding were summensed as follows: 1. The needs analysis of short-term ordination monks including: 1) take a leave for ordination for 5-9 days which is equivalent to 19.30%, 2. take a leave for ordination for 10-15 days which is equivalent to 45.61% 3. take a leave for ordination for 16-30 days which is equivalent to 34.74%. The most reasons of short-term ordination was limited of taking leave their rated at 73.33%. The subjects which were necessary to study for short-term ordination monks namely discipline, Dharma, Buddha’s biography and pray. 2. The development of training curriculum for short-term ordination monks was divided into 3 levels including: the basic level, ordination between 5-9 days, the medium level, ordination between 10-15 days and the advance level, and ordination between 16-30 days. The comparison for scores of training achievement between pretest and posttest by the effect size (ES) were found that ES = 68.18, ES = 74.50, ES = 69.43 respectively, this was more than 0.80 the results. The of training effectiveness index pretest and posttest the level 3 training curriculum were found that value E.I = 72.00, E.I = 65.81, E.I 62.10, respectively. 3. The feasibility of using training curriculums to 3 levels concluded that all 3 levels of training curriculums were available due to suitable content, useful and fit with the short time.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: ดุสิต ขาวเหลือง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: มานพ แจ่มกระจ่าง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2562

Modified: 2563-08-02

Issued: 2563-08-02

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ว 375.001 พ386ก

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การศึกษาและการพัฒนาสังคม

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	55810113.pdf	4.15 MB	13	2025-03-02 11:22:15

ใช้เวลา

-0.981632 วินาที