การศึกษาการแปลข้ามวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษในบทบรรยายใต้ภาพของภาพยนตร์ไทย

The study of cross-cultural translation from Thai to English in Thai movies' subtitles

Name: ศศิ เอาทารยกุล

ThaSH: การศึกษาข้ามวัฒนธรรม

ThaSH: การแปลและการตีความ

ThaSH: ภาพยนตร์ -- การแปล

Abstract: งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษในบทบรรยายใต้ภาพของภาพยนต์ไทย โดยศึกษาจากภาพยนตร์ไทย 4 เรื่องที่มีประเภทภาพยนตร์แตกต่างกัน ได้แก่ ระทึกขวัญ ชีวิต ตลก และสารคดีอิงประวัติศาสตร์ ในการเก็บข้อมูลคำทางวัฒนธรรมจากต้นฉบับตามแนวคิดของยูจีน ไนดา (1964) ซึ่งแบ่งวัฒนธรรมเป็น 5 ประเภท พบถ้อยคำดังกล่าวจำนวน 197 คำ ประเภทของคำทางวัฒนธรรมที่พบมากที่สุด คือ วัฒนธรรมทางภาษาตามด้วยวัฒนธรรมทางสังคม วัฒนธรรทางวัตถุ วัฒนธรรมทางศาสนา และวัฒนธรรมทางนิเวศวิทยา นอกจากนี้ ยังพบว่าภาพยนตร์แต่ละประเภทสะท้อนวัฒนธรรมแตกต่างกัน โดยในภาพยนตร์ประเภทชีวิตและประเภทตลกนั้น พบคำในประเภทวัฒนธรรมภาษามากกว่าภาพยนตร์ประเภทอื่น ส่วนในภาพยนตร์ประเภทระทึกขวัญจะพบสคำในวัฒนธรรมทางศาสนามากที่สุด สำหรับคำที่สะท้อนวัฒนธรรมทางสังคมจะพบมากที่สุดในภาพยนตร์ประเภทสารคดีอิงประวัติศาสตร์ จากการวิเคราะห์กลวิธีการแปลที่ใช้แนวคิดของโมนา เบเคอร์ (1992) เป็นกรอบหลักพบว่ามีการใช้กลวิธีการแปลทั้งหมด 7 วิธีคือ 1)การใช้คำที่มีความหมายกว้างกว่าในต้นฉบับ 2)การใช้คที่มีความหมายเฉพาะเจาะจงกว่าในต้นฉบับ 3)การแทนที่ด้วยสิ่งที่มีวัฒนธรรมเป้าหมาย 4)การอธิบายความ 5)การทับศัพท์ 6)การละไม่แปล และ 7)การแปลตรง โดยทั่วไป ผู้แปลสามารถเลือกใช้คำที่สื่อความหมายและอารมณ์ของตัวละครได้ชัดเจนและใกล้เคียงกับต้นฉบับ อีกทั้งใช้คำที่กระชับเพื่อไม่ให้บทแปลมีความยาวเกินพื้นที่อันจำกัดของจอภาพยนตร์แต่ในแง่ของการแปลข้ามวัฒนธรรมนั้น พบว่า บางครั้งนัยยะทางวัฒนธรรมของคในต้นฉบับถูกลดทอนไป

Abstract: This research aims to study the strategies used in translating culture-specific terms in Thai movies’ subtitles by analyzing the English subtitles of four movie genres, namely: ghost, drama, comedy, and historical movies. The categorization of Thai culturespecific terms is based on the five types of cultural terms proposed by Eugene Nida (1964), namely: linguistic, social, material, religious and ecological cultures. In this research, 197 cultural terms are found, most of which belong to linguistic culture, followed by social culture, material culture, religious culture, and ecological culture. Each movie genre reflects different types of culture. In drama and comedy movies, utterances of linguistic culture are mostly found whereas religious cultural terms are used more in a ghost movie than other movies. Of all, the historical movie is the category that shows the highest frequency of social culture terms used. According to the taxonomy of translation strategies established by Mona Baker (1992), there are seven strategies found in the four movies: 1) generalization, 2) specification, 3) cultural substitution, 4) explanation, 5) transliteration, 6) omission, and 7) word-for-word translation. The results show that most of the time the word choices used in the translated version accurately transfer the overall original meaning and emotion of the characters and are concise enough to match the limited space on the screen. Nevertheless, with respect to cross-cultural translation, the cultural meaning is yet incompletely conveyed in the translated subtitles.

มหาวิทยาลัยมหิดล. หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

Address: นครปฐม

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: สิรินทร พิบูลภานุวัธน์

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Name: ธีรพงษ์ บุญรักษา

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2557

Modified: 2562-10-05

Issued: 2562-10-05

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ ศ287ก 2557

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ภาษาและวัฒนธรรมเพื่อการสื่อสารและการพัฒนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหิดล

©copyrights มหาวิทยาลัยมหิดล

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	5436372.pdf	5.56 MB	30	2025-07-04 13:27:07

ใช้เวลา

0.3292 วินาที