รูปแบบการบริหารสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในประเทศไทย

A MODEL OF ADMINISTRATION OF PALI PARIYATTIDHAMA SCHOOL IN THAILAND

Name: พระเทพสิทธิมงคล (เสนอ สิริปญฺโญ)

keyword: พระปริยัติธรรมแผนกบาลี

; การบริหารสำนัก

; สำนักเรียนพระปริยัติธรรม

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์เรื่อง “รูปแบบการบริหารสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในประเทศไทย” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑. เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาและการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในประเทศไทย ๒. เพื่อศึกษารูปแบบการบริหารจัดการสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีที่มีสัมฤทธิผลสูง และ ๓. เพื่อเสนอรูปแบบการบริหารสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีที่มีสัมฤทธิผลสูงมาใช้กับสำนักเรียนอื่น ๆ ในประเทศไทยต่อไป ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการบริหารสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในประเทศไทย สรุปผลการวิจัยได้ดังนี้ ด้านหลักสูตรพบว่า หลักสูตรมีความสําคัญต่อกระบวนการเรียนการสอน สามารถนําองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิตและมีความสําคัญต่อกระบวนการเรียนการสอน ด้านอาจารย์สอนพบว่า อาจารย์ตรงต่อเวลาสอนควรมีโครงการพัฒนาอาจารย์สอนบาลีและมีการนําเข้าสู่บทเรียนที่เหมาะสมด้านการจัดการเรียนรู้พบว่าการเรียนแต่ละหัวข้อมีการแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ทุกครั้ง ด้านกิจกรรมการเรียนรู้พบว่าผู้เรียนมีส่วนร่วมในกิจกรรมน่าสนใจและเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนา ด้านการวัดผลและประเมินผลพบว่าควรมีการทดสอบความรู้พื้นฐานก่อนเรียน ด้านสื่อการเรียนการสอนพบว่าสื่อการเรียนมีความสําคัญต่อการเรียนการสอนสื่อที่ใช้ไม่มีความทันสมัยและสอดคล้องกับเรื่องที่สอนและการเรียนแผนกบาลีไม่เหมาะกับการใช้สื่อการศึกษาแผนกธรรมบาลีทําให้รักษาพระพุทธศาสนาไว้และการศึกษาบาลีทําให้มีความรู้ในหลักภาษาไทยได้ดีมีการส่งเสริมให้เห็นคุณค่าการเรียนแผนกบาลี ส่วนผลการวิเคราะห์เชิงพรรณนาวิธีความคิดเห็นและเสนอแนะของเจ้าสำนักเรียน อาจารย์ใหญ่ต่อการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกของบาลีนั้นดังนี้ด้านหลักสูตรพบว่าหลักสูตรที่ใช้อยู่ในปัจจุบันควรมีการปรับภาษามีเนื้อหากระชับและมีภาพประกอบมีสื่อการสอนทุกระดับชั้น, ด้านอาจารย์สอนพบว่าครูต้องมีความรู้ดีมีวิธีการสอนที่จะทําให้นักเรียนเข้าใจมากกว่านี้สามารถประยุกต์การสอนกับศาสตร์สมัยใหม่เช่นมีจิตวิทยาในการสอน ด้านการจัดการเรียนรู้พบว่ามีบรรยากาศดีเป็นกันเองแต่ควรให้มีการทํากิจกรรมเสริมการเรียนรู้ที่หลากหลายคณะสงฆ์ผู้ดูแลในส่วนนี้ควรส่งเสริมให้มีการผลิตสื่อการสอนด้านกิจกรรมการเรียนรู้พบว่าต้องการให้มีกิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนรู้ทุกครั้งทั้งก่อนและหลังการเรียนด้านการประเมินผลพบว่าควรมีการปรับปรุงข้อสอบเป็นแบบปรนัยและมีคะแนนเก็บสามารถนําไปรวมผลข้อสอบสนามหลวงได้ ด้านสื่อการเรียนการสอนพบว่าควรมีการจัดงบประมาณส่งเสริมการผลิตสื่อที่เหมาะสมด้านคุณค่าของการศึกษาแผนกบาลีพบว่าการเรียนแผนกบาลีเป็นการรักษาพระพุทธพจน์ทําให้ผู้เรียนมีจิตใจมั่นคงเกิดความซาบซึ้งในหลักธรรมสามารถนําไปปฏิบัติและเผยแผ่พระพุทธศาสนาสืบต่อไป ส่วนมาตรฐานกลางในการจัดรูปแบบการบริหารสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีที่มีสัมฤทธิผลสูงนั้นผลจากการสัมภาษณ์ และสังเกตสภาพความจริงของการบริหารจัดการสำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ใน ๕ ด้าน พบว่า ด้านสภาพทั่วไปของสำนักเรียนเป็นการบริหารจัดการตามศักยภาพของผู้บริหารสำนักเรียนแต่ละแห่ง ด้านหลักสูตรเป็นมาตรฐานกลางทั่วประเทศ ด้านการเรียนการสอนอาจารย์แต่ละแห่งจะมีทักษะ ประสบการณ์ เทคนิคแตกต่างกัน ด้านสื่อการเรียนการสอน เริ่มมีการนำสื่อมาใช้ในการเรียนการสอนมากขึ้น ด้านการสอบและประเมินผลอาศัยเกณฑ์และมาตรฐานกลางการทดสอบส่วนใหญ่เน้นความจำโดยเฉพาะสำนักเรียนส่วนภูมิภาคซึ่งมีการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีเปรียญตรี โท เท่านั้น ส่วนเปรียญเอกนิยมศึกษาในสำนักเรียนกรุงเทพมหานคร มาตรฐานกลางที่เหมาะสมคือควรมีแผนการเรียนการสอน การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อและสัปปายะ สิ่งอำนวยความสะดวกให้เหมาะสมเพื่อการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีต่อไป

Abstract: This dissertation entitled ‘A standard means in shaping the administration of the ecclesiastical Pãli School in Thailand’ has three objectives: 1) to study the history and administration of ecclesiastical Pãli School in Thailand, 2) to study the model of administration of ecclesiastical Pãli School possessing high effectiveness in Thailand, and 3) to propose the middle standard criterion in shaping the administration of ecclesiastical Pãli School possessing high effectiveness to other schools in Thailand. This is a qualitative research. In the study, it was found that with respect to the middle standard criteria for shaping the administration of ecclesiastical Pãli School in Thailand, they were concluded as follows: as regards the curriculum, it is very important to the process of learning and teaching being effectively applied in daily life, in the part of teachers, they should be punctual, in order to support this process, the program in getting teachers developed in Pãli should be implemented, apart from this, the suitable introduction to the lessons of learning should be properly made, in forming the process of learning, before leaning any topic, its objective should be informed in advance, as regards the activities, it showed that all students paid proper attention to the interesting and benefiting activities as a part of development, in the evaluative process, it showed that basic knowledge should be tested before study, in the media relating to learning and teaching, it showed that they are very important to the learning and teaching processes, in this research, the modern media which are relevant to the contents of the learning and teaching processes were not found; the modern and relevant media should be provided so that they can help students understand the lesson and thereby making them aware of the value in learning Pãli. When it comes to the middle standard criteria in shaping the administration of ecclesiastical school of Pãli possessing high effectiveness, it was found that in the interview and observation in the field of the administration of ecclesiastical school of Pãli given by the directors of those schools, five dimensions were found as follows: in general conditions relating to schools, the management of schools were individually and conditionally done by those administrators, the same standard curriculum of the courses were found all over the country, in the processes of learning and teaching, teachers in each school have specific skills, experiences and techniques, in the media used in learning and teaching, many schools have already introduced the various media while learning and teaching which were more than the past, in the examination and evaluation, the middle standard criteria have been mostly utilized focusing on memorization, many regional ecclesiastical schools of Pãli can provide only the first and second level of study, not high level, therefore, many students always move to Bangkok wherein the education in that level can be met with. In this matter, the middle standard criteria should involve the following categories: scopes of study, the suitable environment conducive to study, the appropriate accommodations for studying the ecclesiastical schools of Pãli.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: อยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระราชปริยัติมุนี (เทียบ สิริญาโณ)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาสมบูรณ์ วุฑฺฒิกโร (พรรณนา)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2560

Modified: 2561-07-28

Issued: 2561-07-28

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU600102028.pdf	1.19 MB	55	2025-05-24 15:35:39

ใช้เวลา

0.019364 วินาที