กระบวนการบริหารร้านค้าธุรกิจชุมชนของร้านค้าหมู่บ้าน บ้านร่มเย็น หมู่ 8 ตำบลนิคมพัฒนา อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

Community shop administrative process of Rom Yen village shop group, Nikom Pattana sub-district, Mueang district, Lampang province

Name: พิมพ์ฉวี เวียงนาค

ThaSH: กระบวนการบริหาร

ThaSH: การบริหาร - ธุรกิจ

ThaSH: ธุรกิจชุมชน

Classification :.DDC: 381.1

Abstract: การศึกษาเรื่อง กระบวนการบริหารร้านค้าธุรกิจชุมชนของกลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็น หมู่8 ต.นิคมพัฒนา อ.เมือง จ.ลำปาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการบริหารธุรกิจชุมชนของกลุ่มร้านค้าบ้านร่มเย็น ใน 7 ด้านตามกระบวนการบริหารแบบ POSDCoRB คือ ด้านการวางแผน (Planning) ด้านการจัดการ (organizing) การจัดการบุคคล (Staffing) ด้านการควบคุมงาน (Directing) การประสานงาน (Coordination) ด้านการรายงาน (Reporting) ด้านการงบประมาณ (Budgeting) โดยผู้ศึกษาได้ศึกษาข้อมูลจากเอกสาร แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องโดยอาศัยแหล่งข้อมูลจากการสนทนากลุ่มการสังเกตสภาพจริง การสังเกตพฤติกรรม และการสัมภาษณ์แบบเฉพาะเจาะจง เพื่อนำไปสู่ข้อเสนอแนะแนวทางในการบริหารจัดการร้านค้าที่เหมาะสมและยั่งยืนต่อไป ซึ่งเป็นการรวบรวมจากประชากร ผู้ให้ข้อมูลหลักจำแนกเป็น 2 กลุ่มคือ คณะกรรมการจำนวน 5 คน และสมาชิกของกลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็น จำนวน 27 คน การวิเคราะห์ข้อมูลในแต่ละด้านของ POSDCoRB จะเป็นข้อความแบบพรรณนา (Descriptive) ซึ่งผู้ศึกษาจะใช้ 2 วิธีคือ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยตีความสร้างข้อสรุปอุปนัย (Inductive) ซึ่งได้จากการสังเกตและการสัมภาษณ์ที่ได้จดบันทึกไว้จากสิ่งที่เป็นรูปธรรม หรือปรากฏการณ์ที่มองเห็น และการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ซึ่งได้จากการศึกษาเอกสาร (Document Research) จากผลการศึกษาพบว่า 1) ด้านการวางแผน ธุรกิจชุมชนกลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็น มีเป้าหมายการดำเนินงานคือ กำไร ในช่วงสิ้นปีจะมีการประชุมจำนวน 1 ครั้ง เพื่อรายงานผลการดำเนินงานของร้านค้าตลอดเวลา 1 ปี ซึ่งเป็นข้อมูลสรุปรายรับ รายจ่าย และกำไร ข้อมูลดังกล่าวจะเสนอต่อที่ประชุมรับทราบร่วมกัน และร่วมกันพิจารณาแนวทางการพัฒนาให้กลุ่มร้านค้ามีกำไรเพิ่มขึ้นในปีต่อไป โดยคณะกรรมการและสมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการพิจารณาวางแผนการดำเนินงานของร้านค้า 2) ด้านการจัดหน่วยงานโครงสร้าง กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นมีภารกิจหลักและวัตถุประสงค์ของการดำเนินงานคือ กำไร มีการบริหารงานในรูปแบบที่กำหนดกันขึ้นเอง โดยมีกรอบโครงสร้างความรับผิดชอบ โดยประธานคณะกรรมการเป็นผู้บริหารจัดการภายในร้านค้าร่วมกับกรรมการ เลขานุการ เหรัญญิก และผู้ขายประจำร้านค้า หากมีเรื่องที่ต้องตัดสินใจก็จะให้สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการตัดสินใจด้วยวิธีประชาธิปไตย ทำให้ทุกคนมีส่วนร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินงานร้านค้า ประธานจะไม่ใช้อำนาจชี้ขาด ร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นในทุกเดือนคณะกรรมการทั้ง 5 คน จะเดินทางไปซื้อสินค้าในเมืองพร้อมๆกัน เพื่อเป็นพยานร่วมกันรับรู้ คณะกรรมการมีวาระ 1 ปี แต่จากผลกำไรที่นำมาปันผลในแต่ละปี และความยั่งยืนของร้านค้า ส่งผลให้สมาชิกให้ความไว้วางใจให้คณะกรรมการชุดนี้บริหารร้านค้าทุกปี 3) ด้านการจัดตัวบุคคล กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นไม่ได้มีการวางแผนกำลังคน เป็นแต่เพียงข้อตกลงที่ถือปฏิบัติร่วมกันจากที่ประชุมประจำปีคือ หากพบว่ามีคณะกรรมการหรือสมาชิกคนใดคนหนึ่งไม่ซื่อสัตย์ ก็จะลงโทษโดยการให้ออกจากตำแหน่งนั้นๆ และชดใช้ค่าเสียหายตามจริง กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นมีการเก็บข้อมูลชื่อ อายุ ที่อยู่ จำนวนหุ้น วันที่สมัครเป็นสมาชิก และรายการซื้อสินค้าของสมาชิกแต่ละคน ข้อมูลเหล่านี้นำมาคิดคำนวณเงินปันผลคืนในตอนสิ้นปี ซึ่งเห็นว่าข้อมูลอื่นๆ เช่น วันเดือนปีเกิด สำเนาบัตรประชาชน สำเนาทะเบียนบ้าน ไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์ใดๆ เพราะคณะกรรมการและกลุ่มสมาชิกก็เป็นชาวบ้านที่รู้จักกันดี ทุกสิ้นปีจะมีการประชุมเพื่อรายงานข้อมูลรายรับ รายจ่าย กำไร และเงินปันผลของสมาชิกแต่ละคน โดยมีการแจ้งรายละเอียดอย่างชัดเจน กระบวนการดังกล่าวนี้สมาชิกทุกคนถือว่าเป็นการประเมินผล และเป็นการพิจารณาความดีความชอบของกลุ่มร้านค้าชุมชนบ้านร่มเย็น 4) ด้านการอำนวยการ การสั่งการ กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นมีลักษณะอำนวยการดำเนินงานหรือการสั่งการด้วยวาจา อาศัยการบอกต่อกัน และประกาศเสียงตามสายในประเด็นที่เป็นเรื่องทั่วไป หากเป็นเรื่องที่สำคัญเร่งด่วนต้องการตัดสินใจจะเปิดโอกาสให้กรรมการท่านอื่นรวมถึงสมาชิกมีส่วนร่วมในการตัดสินใจบรรจุในวาระการประชุม โดยข้อสรุปที่ได้จากการประชุมนั้น ประธานเป็นตัวแทนในการสั่งงาน ซึ่งโดยตำแหน่งแล้วการสั่งงานจะเป็นหน้าที่ของประธาน ในส่วนของการติดตามตรวจสอบงานที่มอบหมายของร้านค้าชุมชน ประธานจะเข้ามาติดตาม ตรวจสอบการดำเนินงานของกลุ่มร้านค้าชุมชนบ้านร่มเย็นทุกวันในตอนเย็น หากประธานติดธุระก็จะมอบหมายให้กรรมการท่านอื่นมาแทน ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะตรวจยอดการซื้อขาย รายการขายในแต่ละวัน ซึ่งผู้ขายประจำร้านค้าจะเป็นผู้สรุปยอดขายในแต่ละวันแจ้งให้ประธานหรือผู้มาตรวจสอบทราบ และในทุกปีจะมีการตรวจสอบสินค้าคงเหลือกับยอดการซื้อขาย เพื่อเป็นการตรวจสอบการดำเนินงานตลอดเวลา 1 ปีของกลุ่มร้านค้าชุมชนหมู่บ้านร่มเย็น สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ ทุกคนมีความรู้สึกเป็นเจ้าของและเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มร้านค้าชุมชนบ้านร่มเย็น รวมถึงสมาชิกให้ความไว้เนื้อเชื่อใจแก่คณะกรรมการในการบริหารร้านค้า 5) กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นมีการจัดทำแผนผัง กำหนดหน้าที่การงานของร้านค่ายังไม่เป็นรูปแบบมาตรฐานเป็นรูปธรรมชัดเจน มีเพียงการเขียนใส่กระดาษและติดไว้ที่ในร้านค้า โดยแจ้งให้ทราบเพียงว่าใครเป็นประธาน กรรมการ เลขานุการ เหรัญญิก และผู้ขายประจำร้านค้า ทั้งนี้คณะกรรมการจะรู้ว่าหน้าที่ของตนเองคืออะไร ต้องทำอย่างไร โดยไม่ต้องมีการออกคำสั่งที่เป็นลายลักษณ์อักษร หากมีข่าวสารที่ต้องแจ้งให้สมาชิกทราบก็จะมีการบอกต่อกัน หรือประกาศเสียงตามสายของหมู่บ้าน เมื่อถึงปลายปีจะมีการประชุมสมาชิกทุกคนปีละ 1 ครั้ง เพื่อรายงานสรุปผลการซื้อ-ขาย และกำไรที่ได้ รวมถึงเงินปันผลที่สมาชิกแต่ละคนจะได้รับ โดยแบ่งกำไรส่วนหนึ่งซื้ออุปกรณ์เครื่องใช้ที่จำเป็นเข้ากองกลางหมู่บ้าน และกำไรอีกส่วนหนึ่งนำมาจัดงานสังสรรค์ฉลองปีใหม่ เพื่อเป็นขวัญกำลังใจแก่ทุกๆคนให้ได้ผ่อนคลายจากการทำไร่ทำนา 6) ด้านการรายงานผลการปฏิบัติงาน กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นมีการมอบหมายให้ผู้ขายประจำร้านค้าสรุปยอดการซื้อ-ขายเป็นรายวันเสนอต่อประธาน เพื่อลงลายมือรับทราบเป็นประจำทุกวัน และจะมีการรายงานผลการดำเนินงานของร้านค้าเสนอต่อที่ประชุมได้ทราบอย่างทั่วถึงและต่อเนื่องเป็นประจำปีละ 1 ครั้งคือ ข้อมูลรายรับ รายจ่าย และกำไร รวมถึงมีการรายงานยอดการซื้อของสมาชิกแต่ละคนและยอดเงินปันผลของแต่ละคน โดยกำไรทั้งหมดจะนำมาแบ่งตามสัดส่วนคือ ปันผลคืนตามยอดการซื้อของสมาชิกร้อยละ40 ปันผลให้ผู้ขายประจำร้านค้าร้อยละ35 ปันผลตามหุ้นของสมาชิกร้อยละ10 ปันผลเป็นเงินทุนร้านค้าร้อยละ10 และปันผลให้คณะกรรมการร้อยละ5 แสดงให้เห็นว่าคระกรรมการมีความโปร่งใส สมาชิกตรวจสอบได้ ทั้งนี้ในส่วนของสมาชิกก็ให้ความไว้วางใจและเชื่อใจให้คณะกรรมการบริหารจัดการร้านค้าหมู่บ้านตลอดมาเป็นระยะเวลา 9 ปี 7) ด้านการเงินทุน จากการดำเนินงานด้านการเงินและงบประมาณของกลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นพบว่า งบประมาณที่เกิดขึ้นในแต่ละปีนั้นเกิดจากกำไรจากการขายในปีก่อนหน้า โดยจะนำกำไรทั้งหมดมาจัดสรรตามสัดส่วน ซึ่งเงินในส่วนของปันผลเป็นเงินทุนร้านค้าร้อยละ10 รวมถึงการระดมทุน โดยการเพิ่มความหลากหลายของสินค้าให้ตรงกับความต้องการของลูกค้ามากขึ้นนำมาเป็นการเพิ่มเงินทุนของร้านค้า เพื่อขยายขอบเขตความสามารถในการลงทุนเพิ่มขึ้นนั่นหมายความว่าจำนวนสินค้า รายการสินค้าเพิ่มขึ้นส่งผลให้กำไรเพิ่มขึ้น กลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นจะมีงบในส่วนที่มีกำไรสะสม เพื่อนำมาซื้ออุปกรณ์เครื่องใช้ที่มีประโยชน์เข้ากองกลางของหมู่บ้าน ปัญหาด้านการเงินและงบประมาณของกลุ่มร้านค้าหมู่บ้านร่มเย็นทั้งหมดจะขึ้นอยู่กับกำไรที่ได้ว่าจะมากหรือน้อย หากกำลังในการซื้อของสมาชิกน้อย กำไรก็จะน้อยตาม เงินทุนในการหมุนเวียน รวมถึงเงินปันผลก็จะน้อยตาม กล่าวได้ว่าการเงินและงบประมาณจะผันแปรตามผลกำไร

มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: ลำปาง

Email: lprulibrary1@gmail.com

Email: lprulibrary1@gmail.com

Name: กังสดาล กนกหงส์

Role: ประธานกรรมการที่ปรึกษา

Name: ดวงใจ ปีเย่

Role: กรรมการที่ปรึกษา

Created: 2555

Modified: 2560-06-13

Issued: 2559-08-23

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

ลำปาง

DegreeName: รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การบริหารและพัฒนาประชาคมเมืองและชนบท

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	933Fulltex.pdf.pdf	8.16 MB	37	2025-08-28 15:51:26

ใช้เวลา

0.036035 วินาที