การบริหารจัดการเพื่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน

The management of sustainable community development in the Upper Northeastern

Name: ธนาณัติ ขันทะสิทธิ์

keyword: การประกอบอาชีพอิสระ

ThaSH: การพัฒนาชุมชน -- การมีส่วนร่วมของประชาชน

Classification :.DDC: 307.1

Abstract: การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบน 2) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบน และ 3) เสนอแนะให้มีการปรับปรุงปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบผสานวิธีประกอบด้วยการวิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพ การวิจัยเชิงปริมาณดำเนินการโดยเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 250 คน ซึ่งเลือกจากกลุ่มประชากรจำนวน 660 คน ที่เป็นหัวหน้าส่วนราชการและหัวหน้าฝ่ายปกครองในจังหวัดเลย และจังหวัดหนองคาย ขนาดกลุ่มตัวอย่างคำนวณจากสูตรของทาโร ยามาเน่ และเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย เครื่องมือการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็บแบบสอบถามและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมติฐานโดยหาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการโดยสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 10 คน ที่เลือกแบบเจาะจงจากหัวหน้าส่วนราชการและหัวหน้าฝ่ายปกครองที่ไม่เป็นกลุ่มตัวอย่างในการวิจัยเชิงปริมาณ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และการตีความ ผลการวิจัยพบว่า1.การพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบน มีระดับการบริหารจัดการเพื่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านโดยเรียงลำดับจากค่าเฉลี่ยมากที่สุดไปหาต่ำสุด ดังนี้ ด้านการพึ่งพาตนเองได้ ด้านคุณภาพชีวิต ด้านความพอเพียงและด้านความสามารถในการแข่งขัน ตามลำดับ2.ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบนเรียงตามลำดับจากมากไปน้อยประกอบด้วย ปัจจัยลักษณะของพื้นที่ภายในชุมชน ปัจจัยการบริหารจัดการภายในชุมชน และปัจจัยความร่วมมือภายในชุมชน ตามลำดับ มีอิทธิพลต่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยตัวแปรเหล่านี้ สามารถพยากรณ์การพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนได้ร้อยละ 57.80 (R2 = .578) 3.ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในบริเวณลุ่มน้ำโขงตอนบน ประกอบด้วยการปฏิบัติที่สำคัญ 4 ประการคือ (1) คุณภาพชีวิตที่ดี โดยชุมชนต้องมีการปฏิบัติตามกฏเกณฑ์ต่างๆ ของชุมชน ต้องมีการวางแผนกลยุทธ์และทิศทางการพัฒนา มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นภายในชุมชน มีการส่งเสริมการให้ความรู้ ความเข้าใจในการประกอบอาชีพ เพื่อเพิ่มรายได้ ส่งเสริมให้คนกับธรรมชาติอยู่ร่วมกันอย่างสมดุล โดยการดำเนินชีวิตอย่างไม่ประมาท จัดให้มีมาตรการรณรงค์ร้านอาหารสะอาดรสชาติอร่อย (2) การพึ่งพาตนเองได้ โดยประชาชนภายในชุมชนสามารถให้ความช่วยเหลือกันเอง มีความร่วมมือกันของชุมชนในกลุ่มจังหวัดลุ่มน้ำโขง มีการจัดตั้งคณะกรรมการต่างๆ ในชุมชน สร้างการเรียนรู้ประสบการณ์จากผู้ประสบความสำเร็จมาก่อน ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ส่งเสริมกิจกรรมชุมชนอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพพื้นที่ต้นน้ำให้อุดมสมบูรณ์ (3) ความพอเพียง โดยการปฏิบัติตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงคือความพอประมาณ มีเหตุผลและมีภูมิค้มกัน ภายใต้เงื่อนไขความรู้และคุณธรรม โดยเฉพาะความซื่อสัตย์สุจริต มีการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลางและขนาดเล็กเพื่อเกษตรกรรมและจัดสรรที่ดินใหม่เพื่อแก้ปัญหาเกษตรกรไร้ที่ดินทำกิน (4) ความสามารถในการแข่งขัน โดยชุมชนพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นได้ทุกสถานการณ์มีการพัฒนาความรู้ความสามารถในการแข่งขัน มีการเรียนรู้ให้ทันต่อสถานการณ์โลก ชุมชนแต่ละแห่ง มีอาชีพที่หลากหลาย แต่ละชุมชนได้รับการส่งเสริมสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์หรือโอทอป (OTOP) ภาครัฐและชุมชนควรส่งเสริมสถานที่ท่องเที่ยวและสินค้าโอทอปของชุมชน และมีการเพิ่มศักยภาพให้ชุมชนด้วยการเปิดตลาดสินค้าโอทอปสู่ตลาดโลก

Abstract: The objectives of this research were 1) to study the sustainable community development in the Upper Mekong Region 2) to study the factors affecting the sustainable community development in the Upper Mekong Region and 3) to propose the guidelines for improving the factors affecting the sustainable community development in the Upper Mekong Region. This research was conducted by mixed methods of quantitative and qualitative research. The quantitative research used the samples of 250 respondents from the population of 600 persons which the samples size was calculated by Taro Yamane’s formula and selected by simple random sampling from civil servants who were the head of Office and head of Governing in Loei and Nongkhai province. The tool for data collection was a rating scale questionnaire and data were analyzed by percentage, mean and standard deviation and hypotheses testing were used by correlation coefficient and multiple regression analysis. The qualitative research was conducted by using in-depth interviewing 10 key informants from civil servants who were the head of Office and head of Governing in Loei and Nongkhai provinces which did not the samples of quantitative research. The participants were selected by purposive sampling and data were analyzed by content analysis and interpretation. The research findings were as follows: 1.The sustainable community development in the Upper Mekong Region in overall had a managerial level at high level. When considered in each aspect and ranked from the highest mean to the lowest mean were the aspect of self-reliance, the aspect of quality of life, the aspect of sufficiency and the aspect of competitive capacities, respectively. 2.The factors affecting the sustainable community development in the Upper Mekong Region which ranked from the highest to the lowest were the factors of area characteristics in community, the factor of management within community and the factor of cooperation within community, respectively. These factors correlated significantly at a level of .05 and could explained the sustainable community development at 57.80 per cent (R2 = 0.578). 3.The proposed guidelines for improving the factors affecting the sustainable community development in the Upper Mekong Region composed of the 4 important practices comprising (1) the quality of life; the community recognized the rules and regulations of own community, should formulated the strategic planning and direction for development. It should shared the idea and opinions and promoted the knowledge and understanding in occupations for increasing income. The balance of coexistence was mobilized between human and nature by careful livelihood. The community provided the clean food good taste principle (2) the self- reliance of community; the people in community able to help each other and must established the community commission for cooperation in the Upper Mekong Region. Moreover, constructed the experienced learning from the successful persons especially promoted the activities of communities for conservation and recovery of watershed forest area and not only reallocated the land holding for farmer’s landlessness but also the community right to manage their water resources by developing the medium and small reservoirs for farming (3) the sufficiency; the community practiced according to the philosophy of sufficiency economy comprising the moderate means, the reasons and the own immunity under the conditions of knowledge and moral especially the integrity and (4) the competitive capacities; the community ready to confront the change in any situation and enhancing the knowledge which were able to compete in economic issues. Furthermore, each community should developed the diverse occupation and had prominently One Tambon One Product or OTOP. The public sector and community should promoted the tourism places and OTOP for increasing the potential towards the global market.

มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: ปทุมธานี

Email: arit@vru.ac.th

Name: บุญทัน ดอกไธสง.

Role: ประธานที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์.

Created: 2559

Modified: 2559-03-25

Issued: 2559-03-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ 307.1 ธ243ก 2557

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ฯ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	8590148.pdf	2.63 MB	300	2025-08-20 12:15:41

ใช้เวลา

0.045029 วินาที