การพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือนชุมชนชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์ ด้วยกระบวนการสิ่งแวดล้อมศึกษา

The development on standard indicators for quality of life at household level in rural community Kalasin province by environmental education process

Name: ธงชัย ปัญญูรัตน์

keyword: ความสัมพันธ์ในครอบครัว

ThaSH: สุขภาพ -- การดูแลและสุขวิทยา

Classification :.DDC: 613.1

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนา วิเคราะห์ยืนยันเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิต และ ประเมินคุณภาพชีวิตตามเกณฑ์มาตรฐานที่สร้างขึ้น โดยใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสม ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ศึกษาจากผู้ทรงคุณวุฒิ ปราชญ์ชุมชน 30 คน กลุ่มตัวอย่าง คือตัวแทนครัวเรือน 400 คนได้จากการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วยแบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปในการวิเคราะห์ยืนยันองค์ประกอบ และตรวจสอบความเหมาะสมพอดีของโมเดลสมมุติฐานกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ส่วนการวิเคราะห์ผลการประเมินคุณภาพชีวิตตามเกณฑ์มาตรฐานที่สร้างขึ้น ใช้สิถิติเชิงอนุมานโดยการวิเคราะห์ความแปรปรวนตัวแปรเดียว และความแปรปรวนแบบพหุนาม ผลการวิจัยพบว่า เกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือนชุมชนชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์ ด้วยกระบวนการสิ่งแวดล้อมศึกษา มี 5 องค์ประกอบหลัก จำนวน 38 ตัวชี้วัด คือด้านสุขภาพอนามัย จำนวน 4 ตัวชี้วัด ด้านเศรษฐกิจและรายได้ 7 ตัวชี้วัด ด้านความสัมพันธ์ทางครอบครัวและสังคม 13 ตัวชี้วัด ด้านโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งแวดล้อม 9 ตัวชี้วัด และด้านการเรียนรู้ 5 ตัวชี้วัด โมเดลเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือนชุมชนชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์ องค์ประกอบที่ 1 ถึง 5 มีความเหมาะสมพอดีกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ค่า c2 เท่ากับ 0.49, 6.61, 7.46, 17.40, และ 2.42 ตามลำดับ (p >.05 ทุกค่า) ส่วนดัชนีความเหมาะสมพอดีตัวอื่นเป็นไปตามเกณฑ์ โดยมีดัชนีความเที่ยงตรงของตัวชี้วัดตั้งแต่ .37 ถึง .96 และการวิเคราะห์ยืนยันอันดับ 2 ตัวชี้วัดทุกตัวสามารถวัดองค์ประกอบหลักได้ และเป็นองค์ประกอบของโมเดลเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือนชุมชนชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์ (c2 = 65.20, p = >.05) และดัชนีความเหมาะสมพอดีตัวอื่นเป็นไปตามเกณฑ์ ผลการประเมินคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือน โดยรวม อยู่ในระดับมาก และชุมชนในพื้นที่เขตชลประทาน มีคุณภาพชีวิต สูงกว่าครัวเรือนที่อยู่ในพื้นที่เขตที่ราบสูง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่าด้านสุขภาพอนามัย ครัวเรือนที่อยู่เขตเทือกเขา มีคุณภาพชีวิต สูงกว่าเขตที่ราบสูง ด้านเศรษฐกิจและรายได้ ครัวเรือนที่อยู่เขตชลประทาน มีคุณภาพชีวิต สูงกว่าเขตเทือกเขาและเขตที่ราบสูง ด้านโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งแวดล้อม ครัวเรือนที่อยู่เขตชลประทาน มีคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือน สูงกว่าเขตเทือกเขาและเขตที่ราบสูง ด้านการเรียนรู้ คุณภาพชีวิตระดับครัวเรือน เขตชลประทาน สูงกว่าเขตที่ราบสูง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ด้านที่ไม่แตกต่างกันคือด้านความสัมพันธ์ทางครอบครัวและสังคม ผลประเมินสถานการณ์ ระดับคุณภาพชีวิต ครัวเรือน ที่มีคุณภาพชีวิต อยู่ในระดับดี ร้อยละ 36.25 ระดับพอใช้ ร้อยละ 41.00 และ ระดับต้องปรับปรุง ร้อยละ 22.75 และโดยสรุปเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพชีวิตระดับครัวเรือนชุมชนชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์ มี 5 องค์ประกอบหลัก คือด้านสุขภาพอนามัย ด้านเศรษฐกิจและรายได้ ด้านความสัมพันธ์ทางครอบครัวและสังคม ด้านโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งแวดล้อม และด้านการเรียนรู้ จำนวน 38 ตัวชี้วัด นอกจากนั้นยังทำให้ได้เรียนรู้ร่วมกัน และแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างคนในชุมชนชนบท

Abstract: The aim of this study was to develop, confirm and analyze a model of standard criteria for quality of life based on the development of standard criteria at household level in rural community, Kalasin province by using a mixed design of quantitative and qualitative methods. The study was carried out with 30 resource people and the samples of 400 household representatives selected by multi-stage sampling. The research instruments were questionnaires and interviews. The data were analyzed by using descriptive statistics. For the confirmatory factor and the test of hypothesized model to fit the empirical data by using confirmatory factors analysis and evaluate for quality of life by using ANOVA, MANOVA The research found that, there were 5 main factors and 38 indicators of a standard criteria for quality of life at household level in rural community, Kalasin province as follow: 4 indicators for health, 7 indicators for economy and income, 13 indicators for family and social relationships, 9 indicators for Infrastructure and environment, and 5 indicators for learning. The main factors the first to the fifth for a standard indicators for quality of life model at household level in rural community, Kalasin province were fitted the empirical data with c2= 0.49, 6.61, 7.46, 17.40 and 2.42 respectively (p > .05 in all items). For other indexes, they followed the criteria with reliability indexes of the indicators from 0.37 to 0.96. Regarding the second order confirmatory factors analysis, all indicators could measure the main factors which were those of model of a standard indicators for quality of life at household level in rural community, Kalasin province with c2 = 65.20 (p = >.05) other indexes, they followed the criteria with reliability indexes of the indicators . The overall result from evaluating a standard indicators for quality of life at household Level in rural community, Kalasin province was at the high level. The community in a Irrigation region showed more quality of life than a plateau region in general. When considering each factor it was founded that the community in a mountain region showed more quality of life than a plateau region in health, the community in a Irrigation region showed more quality of life than a mountain region and a plateau region in economy and income, Infrastructure and environment, the community in a Irrigation region showed more quality of life than a plateau region in learn (p<.05) but family and social relationships was not difference. The households with quality of life at the high level was 36.25 %, the fair level was 41.00 % and the improve level was 22.75 %, In conclusion, the model for a standard criteria for quality of life at household Level in rural community, Kalasin province comprised 5 main factors of health, economy and income, family and social relationships, Infrastructure and environment and learning; and also their 38 indicators. This process also makes participatory learning and knowledge sharing among people in rural communities.

มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: ปทุมธานี

Email: arit@vru.ac.th

Name: วินัย วีระวัฒนานนท์.

Role: ประธานที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์.

Created: 2559

Modified: 2559-01-28

Issued: 2559-01-28

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ 613.1 ธ138ก 2557

tha

Spatial: กาฬสินธุ์

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ฯ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	8590153.pdf	3.98 MB	40	2024-03-27 00:51:22

ใช้เวลา

0.039743 วินาที