คุณค่าประเพณีปอยล้อล้านนา : กรณีศึกษาพระครูการุณยธรรมนิวาส(หลวงปู่หลวง กตปุญโญ)

Value of Poi-Law in Lanna: A Case Study of Phrakrugaroonyathamniwas (Laung Poolaung Katapunyo)

Name: พระมหาวีรชน อคฺคธมฺโม (คำสอนพันธ์)

keyword: ประเพณีปอยล้อ

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับพิธีศพในพระพุทธศาสนาและเพื่อศึกษาคุณค่าของพิธีปอยล้อในล้านนา โดยอ้างอิงถึงพระครูการุณยธรรมนิวาส (หลวง กตปุญฺโญ) การศึกษาครั้งนี้เป็นเชิงคุณภาพ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างมีทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์จำนวน ๗ คน ข้อมูลที่ใช้ประกอบในการศึกษา มีทั้งเอกสาร ตำรา และหนังสือ ทั้งระดับปฐมภูมิ และทุติยภูมิ และเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์ ผลการศึกษาพบว่า พิธีศพในพุทธศาสนาอาจแบ่งเป็น ๒ ส่วน คือ ในสมัยพุทธกาลและในสังคมไทย พิธีศพในสมัยพุทธกาลมีทั้งการเผาและการทิ้งศพ โดยเฉพาะการจัดพิธีพระบรมศพของพระพุทธเจ้านั้นได้จัดตามรูปแบบของพระเจ้าจักรพรรดิ ส่วนพิธีศพในสังคมไทยมีลักษณะคล้ายคลึงกับอินเดียสมัยพุทธกาล แม้ว่าในแต่ละท้องถิ่นอาจจะมีความแตกต่างบ้างในรายละเอียดปลีกย่อย สำหรับพิธีปอยล้อล้านนา คือ พิธีงานศพของพระสงฆ์ผู้เป็นพระมหาเถระ หรืองานปลงพระศพของเจ้านายชั้นสูงในล้านนา ในอดีตมีการสร้างปราสาทศพต่างบนหลังสัตว์ป่าหิมพานต์ แต่ปัจจุบันนิยมสร้างปราสาทต่างบนหลังนกหัสดีลิงค์ และจะมีการชักลากปราสาทศพไปสู่ที่เผาหรืออาจจัดตั้งเมรุชั่วคราวขึ้น ณ ที่ใดที่หนึ่ง โดยในพิธีปอยล้อจะมีปราสาทศพและเครื่องประกอบพิธีที่ละเอียดอ่อนมากกว่าศพของชาวบ้านทั่วไป และถือเป็นงานประเพณีที่มีการทำบุญอย่างยิ่งใหญ่ ในด้านคุณค่าของพิธีปอยล้อในล้านนา กรณีศึกษาพระครูการุณยธรรมนิวาส พบว่า พิธีปอยล้อได้ก่อให้เกิดคุณค่าด้านความสามัคคีของชุมชน การพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน และพิธีปอยในกรณีของพระครูการุณยธรรมนิวาส ถือว่าเป็นการจัดพิธีครั้งแรกสำหรับพระสงฆ์ฝ่ายธรรมยุต ซึ่งนอกจากจะเป็นการประกาศคุณงามความดีของพระสงฆ์ที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบแล้ว ยังเป็นการปลูกฝังให้คนรุ่นใหม่ได้รู้เข้าใจและภาคภูมิใจในพิธีกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวล้านนา และร่วมกันอนุรักษ์สืบสานพิธีกรรมดังกล่าว ให้คงอยู่คู่กับชาวล้านนาสืบไป

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระครูพิศาลสรกิจ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วันชัย พลเมืองดี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ชัยณรงค์ ศรีมันตะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2554

Modified: 2555-08-04

Issued: 2555-08-04

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	1292554.pdf	3.66 MB	137	2024-09-25 01:29:08

ใช้เวลา

0.063822 วินาที