Efficacy of entomopathogenic nematodes (Nematoda : Rhabditids) against Culex gelidus (Diptera : culicidae) larvae

ประสิทธิภาพของไส้เดือนฝอย (Nematoda : Rhaditida) ต่อการเข้าทำลายลูกน้ำยุงรำคาญ Culex gelidus (Diptera : Culicidae)

Name: Sornpet Maharmart

LCSH: Culex

LCSH: Heterorhabditis

LCSH: Insect pests -- Biological control

LCSH: Nematodes

LCSH: Steinernema carpocapsae (Weiser)

Abstract: The breeding sites of Culex gelidus, a secondary vector of Japanese Encephalitis, are close to agricultural areas and homes, such as temporary and semi-permanent fresh ground water from pig farms and rice fields. Entomopathogenic nematodes (EPN) are an alternative bio-control for insects. Therefore, the application of EPN to control Cx. gelidus larvae was studied with the objectives of 1) determining the efficacy of EPN between 2 genera against 3rd – 4th instars larvae of Cx. gelidus under laboratory conditions and 2) determining the dosages of EPN effective against Cx. gelidus larvae. The experiment was carried out in the laboratory under room temperature of 29 ± 2 º C and relative humidity (RH) 70 – 80 %. Results indicated that mortality rates of 3rd – 4th instars Cx. gelidus larvae caused by S. carpocapsae (Weiser) EPN were greater than H. indica (Local Thai strain) 63% and 13%, respectively. The mortality of both control groups was 5%. Infection rates between the 2 genera were 14.5% and 2%, respectively. The thorax of dead Cx. gelidus larvae were the site where EPN were mostly found, more than other parts of their bodies. Comparing mean difference for mortality rates of Cx. gelidus larvae between 2 genera at 48 and 72 hours post exposure found significant difference by T-Test (p-value < 0.05). S. carpocapsae (Weiser) kills more than 50% at dosage 2000 and 4000 IJs per larvae, but there was no significant difference in number of 3rd – 4th instars larvae Cx. Gelidus killed at either dosage. There was significant interaction between the 2 genera at the various dosages (p-value < 0.01, analysis by 2 way ANOVA). The results showed that under laboratory conditions, S. carpocapsae (Weiser) EPN have potential as a bio-control against 3rd – 4th instars Cx. gelidus larvae. Further study should involve water depth, temperature, pH of water and feeding behavior of target host prior to use in field trials.

Abstract: ยุงรำคาญ (Culex gelidus) เป็นพาหะที่สองของโรคไข้สมองอักเสบ แหล่งเพาะพันธุ์ส่วนใหญ่อยู่ใกล้ กับบ้านเรือนที่เป็นลักษณะเชิงเกษตรกรรม โดยเฉพาะน้ำขังบริเวณรอบคอกสัตว์ และน้ำขังในนาข้าว ปัจจุบันมี การใช้ไส้เดือนฝอยในการควบคุมแมลงทางชีวภาพ ดังนั้นจึงได้มีการประยุกต์ใช้ไส้เดือนฝอยในการควบคุม ลูกน้ำยุงรำคาญ โดยมีวัตถุประสงค์คือ เปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่างไส้เดือนฝอย 2 สกุล คือ Steinernema carpocapsae (Weiser) และ Heterorhabditis indica (Local Thai strain) ที่มีต่อการควบคุมลูกน้ำยุงรำคาญ ในระยะที่ 3 - 4 และ ปริมาณของไส้เดือนฝอยที่เหมาะสมต่อการควบคุมลูกน้ำยุงรำคาญ ทั้งนี้เป็นการทดลอง ภายในห้องปฏิบัติการ ที่อุณหภูมิห้อง 29 ± 2 องศาเซลเซียส และ ความชื้นสัมพัทธ์ 70 – 80 % ผลการทดลองพบว่า อัตราการตายของลูกน้ำยุงรำคาญ ระยะที่ 3 - 4 จากไส้เดือนฝอยสกุล S. carpocapsae (Weiser) สูงกว่า H. indica (Local Thai strain) กล่าวคือ 63% และ 13% ตามลำดับ ในขณะที่กลุ่มควบคุม อัตราการตายอยู่ที่ 5% ทั้ง 2 สกุล และพบว่าอัตราการติดเชื้ออยู่ที่ 14.5% และ 2% ตามลำดับ ส่วนใหญ่แล้วลูกน้ำที่ตายจะพบไส้เดือนฝอยอยู่บริเวณช่องอกมากกว่าบริเวณอื่น และเมื่อเปรียบเทียบ ค่าเฉลี่ยการตายของลูกน้ำยุงรำคาญ ระยะที่ 3 - 4 ใน เวลา 48 และ 72 ชั่วโมง พบว่าลูกน้ำที่ตายจาก S. carpocapsae (Weiser) สูงกว่าลูกน้ำที่ตายจาก H. indica (Local Thai strain) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (pvalue < 0.05) ปริมาณของไส้เดือนฝอยต่อลูกน้ำยุงรำคาญ สกุล S. carpocapsae (Weiser) ที่ทำให้ อัตราตาย ของลูกน้ำมากกว่า 50% คือ ที่ 2000:1 ซึ่งไม่แตกต่างกับที่ 4000:1 จากการวิเคราะห์โดยใช้ 2 way ANOVA พบว่า มีปฏิกิริยาร่วม ระหว่าง ไส้เดือนฝอย 2 สกุล (p-value < 0.001) ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่า ไส้เดือนฝอยสกุล S. carpocapsae (Weiser) มีความเป็นไปได้ในการ นำมาใช้ควบคุมลูกน้ำยุงรำคาญ Cx. gelidus ระยะที่ 3 – 4 แต่ถึงอย่างไรควรมีการศึกษาถึงระดับความสูงของน้ำ อุณหภูมิของน้ำ ความเป็นกรดด่าง และพฤติกรรมการกินของลูกน้ำยุงรำคาญก่อนที่จะนำไปใช้ทดลองใน ภาคสนาม ต่อไป

Mahidol University

Address: NAKHONPATHOM

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: Wongdyan Pandii

Role: Thesis Advisors

Created: 2008

Modified: 2553-06-21

Issued: 2010-06-21

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: TH S714e 2008

eng

DegreeName: Master of Science

Level: Master's Degree

Descipline: Infectious Diseases and Epidemiology

Grantor: Mahidol University

©copyrights Mahidol University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	4937773.pdf	2.86 MB	76	2024-06-11 19:37:59

ใช้เวลา

-0.717295 วินาที