ศึกษาการประยุกต์ใช้หลักมัชฌิมาปฏิปทาในสังคมไทย

A Study of Implementation of “Middle Path” in Thai Society

Name: พระอนุวัต สิริจนฺโท (กระสังข์)

keyword: หลักมัชฌิมาปฏิปทา

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาแนวคิดความหมายและคุณค่าของหลักมัชฌิมาปฏิปทาที่ปรากฏในพระพุทธศาสนาเถรวาท, ศึกษามัชฌิมาปฏิปทาในธัมมจักกัปปวัตตน-สูตรและการประยุกต์ใช้หลักมัชฌิมาปฏิปทาในสังคมไทย การศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษาในเชิงเอกสาร (Documentary Research) โดยได้รวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องในคัมภีร์พระพุทธศาสนาต่าง ๆ สำหรับข้อมูลปฐมภูมิ เป็นการรวบรวมเนื้อหาจากคัมภีร์พระไตรปิฎกเป็นหลัก ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลนั้นเป็นการนำข้อมูลที่รวบรวมได้แล้วนำมาจัดหมวดหมู่เพื่อทำการศึกษาวิเคราะห์ วิจารณ์และเรียบเรียง สรุปและนำเสนอผลการวิจัย ผลการศึกษาพบว่าแนวคิดและความหมายของมัชฌิมาปฏิปทาคือข้อปฏิบัติที่เป็นกลาง ๆ เพื่อให้ถึงความดับทุกข์ด้วยปัญญาคือการดำเนินชีวิตที่ดีเพื่อกำหนดรู้ทุกข์และปัญหาแห่งทุกข์ ซึ่งหากจะว่าไปแล้วก็คือปฏิปทาเพื่อกำหนดรู้ทุกข์และเป็นคุณค่ามุ่งสู่ความเป็นอริยะอย่างสมบูรณ์ มัชฌิมาปฏิปทาที่ปรากฏในธัมมจักกัปปวัตนสูตรนั้นพบว่า พระพุทธองค์ได้แสดงเพื่อเป็นการทักท้วงและเสนอแนวทางเลือกสำหรับการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายสูงสุดทางพระพุทธศาสนา โดยทรงชี้ทางผิดอันได้แก่กามสุขัลลิกานุโยคและอัตตกิลมถานุโยคว่าเป็นส่วนสุดที่บรรพชิตไม่ควรดำเนิน แต่ให้เดินทางสายกลางที่เรียกว่ามัชฌิมาปฏิปทาคือมรรคมีองค์ ๘ เป็นไปเพื่อพระนิพพานและเสนอทางเลือกใหม่คือมัชฌิมาปฏิปทาไม่เข้าใกล้ที่สุด ๒ อย่างนั้นเป็นทางเลือกใหม่ที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบอันเป็นแนวทางเพื่อการตรัสรู้กล่าวคือเพื่อใช้ในการดำเนินชีวิตอย่างประเสริฐ การประยุกต์ใช้หลักมัชฌิมาปฏิปทาในสังคมไทยพบว่า มัชฌิมาปฏิปทาเป็นหลักวิธีการแก้ปัญหาชีวิตและพัฒนาบุคคลในด้านต่าง ๆ รวมถึงแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งเปนแนวคิดที่เปนมิติใหมในดานการพัฒนาทั้งทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมซึ่งสามารถพิสูจน์ได้อย่างเป็นรูปธรรมในสังคมไทยปัจจุบัน สรุปได้ว่า หลักมัชฌิมาปฏิปทาเป็นหลักการปฏิบัติธรรมและการดำเนินชีวิตในแนวทางที่ถูกต้องสำหรับทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์ ผู้ที่ปฏิบัติตามจะพึงได้ประโยชน์ที่เกิดขึ้นคือมีปัญญาที่จะนำไปสู่การดับทุกข์ แก้ปัญหาและช่วยสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้นกับสังคมได้อย่างแท้จริง

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระศรีสุทธิพงศ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ศ.ดร. กาญจนา เงารังษี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ผศ.วรกฤต เถื่อนช้าง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2553

Modified: 2553-12-15

Issued: 2553-12-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2552664.pdf	1.16 MB	203	2025-01-06 03:23:51

ใช้เวลา

0.028006 วินาที