ศึกษาพระเครื่องในฐานะสื่อเผยแผ่พุทธธรรมในสังคมไทยปัจจุบัน

The Study of ‘Prakruang’ (The small Buddha Images), as the symbol of the propagation of Buddhadhamma in thepresent Thai societies.

Name: พระสุรศักดิ์ กิตฺติปญฺโญ (จันทราภรณ์)

keyword: เผยแผ่พุทธธรรม

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของพระเครื่องในสังคมไทย เพื่อศึกษาพระเครื่องในฐานะสื่อเผยแผ่พุทธธรรม และเพื่อศึกษาความเข้าใจเรื่องพระเครื่องในฐานะสื่อเผยแผ่พุทธธรรม จากการศึกษาพบว่า พระเครื่องเป็นคำย่อ มาจากคำว่าพระเครื่องราง อันหมายถึงพระองค์เล็กๆสำหรับนำติดตัวไปบูชา มีจุดเริ่มต้นมาจากสังเวชนียสถาน ๔ ตำบลในอินเดีย และต่อมาเกิดการสร้างพระพุทธรูป ซึ่งในทางพุทธศาสนาถือกันว่า เป็นมูลแห่งกุศล จึงพากันสร้างพระพุทธรูป พระเครื่อง เดิมพระเครื่องเรียกว่าพระพิมพ์ ชาวพุทธสร้างขึ้นด้วยจุดมุ่งหมายดังนี้ ๑) เป็นที่ระลึกปูชนียสถานทางพระพุทธศาสนา ๒) เผยแผ่พระพุทธศาสนา ๓) รำลึกถึงผู้ล่วงลับ หรือ สะเดาะเคราะห์ ๔) บรรจุพุทธคุณ เพื่อป้องกันภัยสงคราม และอุทิศให้ผู้วายชนม์ในศึกสงคราม ๕) เป็นอุเทสิกเจดีย์ พระเครื่องเป็นสื่อแทนพระพุทธองค์ เห็นได้จากผู้มีพระเครื่องติดตัวจะทำให้เกิดพุทธานุสติ ระลึกถึงพุทธคุณต่าง ๆ น้อมระลึกถึงพุทธจริยาวัตรอันเป็นแบบอย่างที่ควรปฏิบัติ พระเครื่องสื่อถึงหลักธรรม เห็นได้จากจารึกคำสอนของพระพุทธเจ้า ด้วยความศรัทธาต่อพุทธธรรม ให้ปฏิบัติตามหลักธรรมคำสั่งสอน เช่น ในคาถาต่างๆ พระเครื่องสื่อถึงพระสงฆ์ (เกจิอาจารย์) ซึ่งมีผู้เลื่อมใสศรัทธา ในพระเกจิอาจารย์ ผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ การสร้างพระเครื่องแฝงกุศโลบายในการสอนการประพฤติปฏิบัติธรรมไว้อย่างประณีต และลึกซึ้ง มากกว่าจะเป็นการสร้างที่เน้นเพียงเรื่องอิทธิปาฏิหาริย์ การอ้อนวอนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ชาวพุทธไทยส่วนใหญ่เข้าใจคลาดเคลื่อนไปจากหลักธรรมเดิม โดยการหวังพึ่งปาฏิหาริย์พุทธคุณให้แคล้วคลาด ปลอดภัย มีเสน่ห์ เมตตามหานิยม เช่น ได้สร้างพระไพรีพินาศ หัวใจเศรษฐี ให้แคล้วคลาดจากภยันตราย แทนที่จะเข้าใจหลักธรรมของพระเครื่องซึ่งเป็นสื่อความหมาย ความเข้าใจเรื่องพระเครื่องในฐานะสื่อเผยแผ่พุทธธรรม ชาวพุทธไทยในปัจจุบันพบว่า พระเครื่องสามารถนำไปเผยแผ่พุทธธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของพุทธศาสนิกชน มุ่งทำประโยชน์เป็นกำลังในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา และทะนุบำรุง พระศาสนา ให้มีความสอดคล้องสัมพันธ์กับหลักธรรมคำสอน และตั้งเจตนาหวังให้เป็นพุทธศาสตร์อยู่คู่กับสังคมไทยตลอดไป

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหากฤษณะ ตรุโณ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาบุญเลิศ ธมฺมทสฺสี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ผศ. ดร.มนตรี สืบด้วง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2552

Modified: 2553-11-09

Issued: 2553-11-09

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาธรรมนิเทศ

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2552699.pdf	3.06 MB	449	2025-06-26 14:21:27

ใช้เวลา

0.052718 วินาที