ศึกษาหลักจริยธรรมที่ปรากฏในเพลงพื้นบ้าน : กรณีศึกษา การขับงึมลาว เมืองทุละคม แขวงเวียงจันทร์ ลาว

A Study of ethics as found in Laos folk song : A case study of Laos Khab Ngum. Thulakhom district. Vienntiane Provice, Laos P.D.R

Name: พระอินตอง อุตฺตโม (ชัยประโคม)

keyword: จริยธรรม

; ขับงึม ลาว

; จริยธรรม

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ผู้วิจัยได้ศึกษาหลักจริยธรรมที่ปรากฏในเพลงพื้นบ้าน กรณีศึกษา การขับงึมลาว เมืองทุละคม แขวงเวียงจันทร์ โดยมีวัตถุประสงค์ ๑.เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการขับงึม ๒.เพื่อศึกษาจุดมุ่งหมายของการขับงึม ๓.เพื่อศึกษาหลักจริยธรรมที่ปรากฏในกลอนลำขับงึม จากการศึกษาพบว่า ๑. การขับงึมนั้นได้วิวัฒนาการมาจากการอ่านหนังสือเทศน์ การอ่านหนังสือวรรณกรรมพื้นบ้าน จนกลายมาเป็นขับงึมในปัจจุบัน ถือได้ว่าเป็นวรรณกรรมท้องถิ่นที่มีลักษณะเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านอย่างแท้จริง เป็นวรรณกรรมของชาวบ้านในฐานะเป็นผู้สร้างสรรค์ ผู้อนุรักษ์ และผู้ใช้ วรรณกรรมจึงมีบทบาทสำคัญในสังคมลาวคือควบคุมสังคมให้เป็นระเบียบด้วยการสอนศีลธรรมให้แก่ประชาชน ที่ได้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ ตลอดจนสอนเรื่องระเบียบจารีตประเพณีอันดีงามที่จะพึงปฏิบัติให้คนในสังคมได้ตระหนักถึงอีกด้วย เราะการขับงึมเป็นสัญลักษณ์ประจำแขวงเวียงจันทร์ ที่ประชาชนได้สืบทอดมาจากบรรพบุรุษจนมาถึงปัจจุบัน เพลงขับงึมส่วนมากจะมีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา เนื่องจากขับงึมมีพื้นฐานมาจากพระพุทธศาสนา จึงทำให้เนื้อหาของบทกลอนขับงึมไม่สลับซับซ้อนมากนัก เพราะเนื้อหาของบทเพลงขับงึมมีหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาสอดแทรกอยู่ด้วยจึงทำให้เข้าใจง่ายสามารถนำมาปฏิบัติได้ 2.การขัดงึมมีจุดมุ่งหมายเกี่ยวข้องกับการทำบุญอุทิศส่วนบุญไปให้ผู้ล่วงลับตามคติความเชื่อของประชาชนลาวซึ่งถือว่า การทำบุญอุทิศไปให้ผู้ล่วงลับไปนั้นจะต้องเอาขับงึมมาฉลองด้วย เพื่อแสดงถึงความรักความผูกพันซึ่งกันและกัน ระหว่างญาติพี่น้องกับผู้ล่วงลับไปแล้ว จะทำให้ผุ้ล่วงลับได้รับความสุข สมหวังในภพที่ตนเองอาศัยอยู่อีกอย่างหนึ่ง ถ้าผู้ล่วงลับไปชอบฟังการขับงึม เมื่อตนเองยังมีชีวิตอยู่ ก็จะบอกลูกบอกหลาน ถ้าตนเองสิ้นชีวิตไปเมื่อไร เวลาทำบุญอุทิศให้ไปจ้างขับงึมมาสมโภช เพื่อให้ผู้ตายไปได้รับความสุข ตามหลักของพระพุทธศาสนา อีกอย่างก็เพื่อให้ทุกคนในครอบครัวและสังคมรู้รักสามัคคีกันขึ้น หากกระทำในโอกาสที่ญาติคนใดคนหนึ่งหรือสมาชิกภายในครอบครัวล่วงลับไปก็มักจะทำเพื่ออุทิศส่วนบุญบุญแก่ผู้ล่วงลับไป มุ่งให้เขาได้รับประโยชน์ที่เกิดจากการกระทำของตน และเพื่อความบันเทิง 3.หลักจริยธรรมที่ปรากฎในกลอนลำขับงึมของชาวแขวงเวียงจันทร์ ใน "การขับงึม" ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากพระพุทธศาสนาในการประยุกต์หลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาโดยผ่านขบวนการขัดเกลาคนในสังคมโดยใช้ความบันเทิงผ่านการขับงึมเป็นสื่อ ในการสั่งสอนจริยธรรมทางพระพุทธศาสนาให้คนในสังคมได้รับแบบอย่างที่ดี ซึ่งผู้คนส่วนใหญ่ที่ได้ยินได้ฟังการขับงึม ที่ถ่ายทอดออกมาเป็นบทเพลงมีความสนุกสนานแต่แฝงไปด้วยคำสอนของพระพุทธศาสนา เช่น สอนให้รู้จักให้ทาน รักษาศีล ความกตัญญู กตเวที บาปบุญ และความรักสามัคคี เป็นต้น

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพฯ

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาทวี มหาปญฺโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระครูศรีปริยัติสุนทร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาประมวล ฐานทตฺโต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2550

Issued: 2552-08-14

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

ลาว

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.01785 วินาที