Abstract:
การวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) แนวปฏิบัติที่ดีของการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับการใช้สื่อมัลติมีเดีย ที่ช่วยพัฒนาแนวคิดเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง โครโมโซมและการแบ่งเซลล์และ 2) แนวคิดของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง โครโมโซมและการแบ่งเซลล์ก่อนและหลังการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับการใช้สื่อมัลติมีเดีย กลุ่มที่ศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ห้องเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ จำนวน 48 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบวัดแนวคิดเรื่อง โครโมโซมและการแบ่งเซลล์ร่วมกับการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง บันทึกภาคสนามการสังเกตการปฏิบัติการสอนของผู้วิจัย อนุทินสะท้อนความคิดของผู้วิจัย อนุทินสะท้อนความคิดของนักเรียน บันทึกการนิเทศของครูพี่เลี้ยงและผลงานของนักเรียน ใช้วิธีวิเคราะห์การตีความสร้างข้อสรุปเชิง อุปนัยเพื่อศึกษาแนวปฏิบัติที่ดีของการจัดการเรียนรู้ และวิเคราะห์แนวคิดของนักเรียนโดยการจัดกลุ่มแนวคิดและคิดเป็นร้อยละผลการวิจัยพบว่า 1) แนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับการใช้สื่อมัลติมีเดียที่ช่วยส่งเสริมแนวคิดเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียน เรื่อง โครโมโซม และการแบ่งเซลล์ ได้แก่ การใช้คำถามซักไซ้ไล่เรียงเพื่อให้นักเรียนเชื่อมโยงความรู้เดิมเข้ากับเนื้อหาใหม่ การใช้สื่อการเรียนรู้ที่หลากหลายในการประเมินแบบจำลอง การใช้กิจกรรมที่น่าสนใจ สนุกสนาน เข้าใจง่ายและให้นักเรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเองในการแก้ไขแบบจำลอง การนำเสนอปัญหาหรือสถานการณ์ใหม่ ๆ ที่ท้าทายเพื่อให้นักเรียนได้ใช้แบบจำลองของตนเองในการอธิบาย สถานการณ์หรือปัญหานั้น ๆ การนำแบบจำลองที่ผ่านการดัดแปลงแก้ไขแล้วของตนเองมาออกแบบ เค้าโครงเรื่องแล้วสร้างเป็นสื่อมัลติมีเดีย 2) แนวคิดเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียน เรื่อง โครโมโซมและการแบ่งเซลล์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน โดยนักเรียนมีแนวคิดเชิงวิทยาศาสตร์หลังเรียนมากที่สุดใน เรื่อง โครงสร้างโครโมโซม รูปร่างโครโมโซม และวัฏจักรเซลล์ตามลำดับ อย่างไรก็ตามพบว่า นักเรียนบางคนยังมีแนวคิดแบบไม่สมบูรณ์และคลาดเคลื่อนบางส่วนในเรื่อง การเปลี่ยนแปลง จำนวนโครโมโซมของการแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสและไมโอซิส
The objectives of this classroom action research were to 1) study the effective ways of Model-based Learning Integrated with Multimedia to enhance students conceptions on Chromosome and Cell Division. 2) study the effects of the instructional approach on students conceptions on Chromosome and Cell Division. The participants of this study included 48 tenth grade students in science-mathematics classroom. The research tools included a concept test in the topic of Chromosome and Cell Division, semi-structured interview, document review such as researcher field notes of observation, researcher and student reflective journals, instructional supervision forms of cooperating teacher, and student works. Inductive analysis was used to explore the effective ways of this instructional approach. The data of students conceptions was categorized and then analyzed to percentages. The results showed that 1) The effective ways of the approach: using questioning techniques that link to students prior knowledge, supporting students to evaluate their models by using several instructional medias, using interesting activities to modify students models by themselves, providing with new problems or situations to challenge them to solve by their models, designing storyboard and creating multimedia from their models; 2) this approach influenced to the students scientific conceptions. Most of them had sound understanding on chromosome structure, chromosome shape, and cell cycle respectively. However some students still had partial understanding and specific misconception on number of chromosome during mitosis and meiosis.