การประเมินดัชนีการคัดเลือกด้วยลักษณะทางพืชไร่ในขั้นตอนการคัดเลือกโคลนมันสำปะหลัง

Evaluation of selection index by applying some agronomic traits in cassava clonal selection trials

Name: ณัฐกฤตา จีนประสม

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (พืชไร่) 2562.

Classification :.LCCS: SB211.C3

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาพืชไร่ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: มันสำปะหลัง -- การปรับปรุงพันธุ์

Abstract: ขั้นตอนคัดเลือกโคลน (Clonal selection trial; CST)เป็นขั้นตอนแรก ๆ ของโครงการปรับปรุงพันธุ์มันสำปะหลังที่สามารถเลือกสายพันธุ์ที่มีศักยภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพเนื่องจากประกอบด้วยหลายต้นต่อจีโนไทป์ในขั้นตอนนี้ ดัชนีการคัดเลือก (Selection index; SI) เป็นวิธีที่ช่วยกระบวนการคัดเลือกได้ง่ายขึ้น เกณฑ์ที่ใช้ในการคัดเลือกขึ้นกับการตัดสินใจหรือประสบการณ์ของนักปรับปรุงพันธุ์แต่ละคน การวิจัยนี้เพื่อพัฒนาดัชนีการคัดเลือกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ สำหรับคัดเลือกสายพันธุ์ในโครงการปรับปรุงพันธุ์มันสำปะหลัง และประยุกต์ใช้ดัชนีการคัดเลือกร่วมกับการพิจารณารายได้จากการขายมันสำปะหลังเพื่อให้ผลการคัดเลือกสอดคล้องกับรายรับของเกษตรกรมากขึ้น การทดลองนี้ได้เปรียบเทียบ 9 สมการที่มีค่าสัมประสิทธิ์ของตัวแปร ที่แตกต่างกันโดยเปรียบเทียบผลของสายพันธุ์ที่คัดเลือกไว้กับวิธีการคัดเลือกแบบมาตรฐาน เพื่อเลือกสมการที่มีจำนวนสายพันธุ์ที่คัดเลือกมีความใกล้เคียงกับการคัดเลือกด้วยวิธีการคัดเลือกแบบมาตรฐานที่พิจารณา 4 ลักษณะแยกกันมากที่สุดเพื่อใช้เป็นสมการที่ได้ในการวิเคราะห์ขั้นต่อไป ลักษณะดังกล่าวคือผลผลิตหัวสด (FRY) เปอร์เซ็นต์แป้ง (ST) ดัชนีเก็บเกี่ยว (HI) และทรงต้น (PT) จากการเปรียบเทียบสมการทั้งหมด พบว่า SI = 10FRY+10ST+3 HI-5PT เป็นสมการที่เหมาะสมที่สุดสำหรับใช้ในการคัดเลือกสายพันธุ์ โดยพบว่า ปี 2556 สายพันธุ์ 190-31 (คู่ผสม R1 × R90) มีค่าดัชนีการคัดเลือกมากที่สุด สำหรับปี 2557 สายพันธุ์ 55-344 (คู่ผสมR5× R5) มีค่าดัชนีการคัดเลือกมากที่สุด เมื่อพิจารณาราคาผลผลิตร่วมกับดัชนีการคัดเลือกพบว่าสายพันธุ์ที่มีค่าดัชนีการคัดเลือกในอันดับต้นจะให้ราคาผลผลิตสูงหากเก็บเกี่ยวในช่วงที่มีเปอร์เซ็นต์แป้งที่ไม่ต่ำเกินไป สำหรับการวิเคราะห์สหสัมพันธ์ของ 4 ลักษณะในสายพันธุ์ทั้งหมด ทั้งในปี 2556 และ 2557 พบว่า ดัชนีเก็บเกี่ยวมีสหสัมพันธ์ทางบวกกับผลผลิตหัวสดและเปอร์เซ็นต์แป้งเปอร์เซ็นต์ แป้งมีสหสัมพันธ์ทางบวกกับผลผลิตหัวสด และทรงต้นไม้มีสหสัมพันธ์กับผลผลิตหัวสด เปอร์เซ็นต์แป้ง และดัชนีเก็บเกี่ยว Clonal selection trial (CST) is the early stage of cassava breeding programs that allows promising line can be selected efficiently from many plants per genotype in this stage. Selection index (SI) is a way simplifying the selection process. Criteria based on the breeder’s judgement or experience is used. This study tried to develop a SI used to increase efficiency of line selection in cassava breeding programs and applied the SI considering with farmer’s income from sale of cassava to make sure the result of selection will along with good income for farmers. Nine equation had different coefficients were compared in this study with considering the line selection result with a conventional selection method. The chosen equation gave the number of selected lines as many as closest to the number of lines selected by conventional method that each trait separately considering. Then using the chosen equation for analysis in next step in this study. Four traits; fresh root yield (FRY), starch content (ST), harvest index (HI), and plant type (PT) were used in comparing equation and found that the equation SI = 10FRY+10ST+3HI–5PT was an proper equation for using in a selection. In 2015, line 190-31 (the family R1×R90) had the highest SI and in 2016, line 55-344 (the family R5×R5) had the highest SI. When considering product prices as a factor using along with the SI. It showed that line found the top lines with high SI gave high prices if harvesting with regular starch content. The correlation of agronomic traits in 2015 and 2016 showed harvest index correlated positively with fresh root yield and starch content, starch content correlated positively with fresh root yield. For plant type, there was no correlation among fresh root yield, starch content, and harvest index

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ปิยะ กิตติภาดากุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ภัศจี คงศีล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Name: รักศักดิ์ เสริมศักดิ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2562

Modified: 2567-06-10

Issued: 2567-06-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=http://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2562/natthakrita-jee-all.pdf

CallNumber: SB211.C3.ณ1131

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: พืชไร่

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	natthakrita-jee-all.pdf	18.23 MB

ใช้เวลา

0.041549 วินาที