ผลของการสอนตามหลักของพิตส์เพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Effect of PITS-based education to enhance health literacy on self-management among older persons with chronic obstructive pulmonary disease

Name: จิรัชญา ดอนชัย

ThaSH: ผู้สูงอายุ -- การดูแล

ThaSH: ปอดอุดกั้น -- การรักษา

ThaSH: พฤติกรรมสุขภาพ

Abstract: ผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มีการจัดการตนเองที่เหมาะสมจะต้องได้รับการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ การวิจัยเชิงทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการสอนตามหลักของพิตส์เพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ที่อายุ 60 ปีขึ้นไปที่ได้รับการวินิจฉัยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังและมารับบริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในอำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย โดยการสุ่มอย่างง่าย จำนวนทั้งหมด 54 ราย สุ่มเข้ากลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 27 ราย กลุ่มทดลองได้รับการสอนตามหลักของพิตส์แบบกลุ่ม จำวน 4 ครั้ง สัปดาห์ละ 2 ครั้ง และให้ข้อมูลแบบรายบุคคลจำนวน 1 ครั้ง รวมระยะเวลาในการสอนทั้งหมด 5 ครั้ง ระยะเวลา 3 สัฤปดาห์ กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แผนการสอนตามหลักการสอนของพิตส์เพื่อการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง คู่มือความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง สื่อวิดีทัศน์การสอนเกี่ยวกับความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แบบประเมินความเข้าใจของบุคคล (Understanding person perception scale: UPP scale) และแบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้น เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไปและข้อมูลการเจ็บป่วยและแบบสอบถามการปฏิบัติพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติทีแบบอิสระ (independent t-test) และสถิติทีแบบไม่เป็นอิสระ (paired t-test) ผลการวิจัยพบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่ได้รับการสอนตามหลักของพิตส์มากกว่ากลุ่มที่ได้รับการสอนตามปกติอย่างมีนับสำคัญทางสถิติ (p < .001) และมากกว่าก่อนได้รับการให้ความรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่า การสอนตามหลักของพิตส์ส่งผลให้ผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีความรอบรู้ด้านสุขภาพและการจัดการตนเองที่ดีขึ้น ดังนั้นบุคลากรสุขภาพสามารถนำหลักการสอนของพิตส์ไปใช้เป็นแนวทางเพื่อการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Abstract: Appropriate self-management among older persons with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) requires health literacy enhancement. This experimental research aimed to study the effect of PITS-based education to enhance health literacy on self-management of older persons with chronic obstructive pulmonary disease. The sample consisted of older persons with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) receiving services at the sub-district health promoting hospitals in Maelao district, Chiang Rai province. Fifty-four subjects were randomly selected, and 27 subjects were equally assigned into either the control or the experimental group. The experimental group was given group education 4 times, twice a week and one session for individual education resulting in a total education period of 5 times over 3 weeks. The control group was given routine care. The research instruments included a teaching plan, the health literacy manual for chronic obstructive pulmonary disease patients, teaching for health literacy enhancement in COPD patients video, an understanding personal perception scale, and a health literacy for COPD questionnaire. Data collection tools consisted of a personal and illness data recording form and the self-management behavior for older persons with COPD questionnaire. Data were analyzed using descriptive statistics, independent t-test and paired t-test. The results revealed that the mean score for self-management of older persons with chronic obstructive pulmonary disease receiving PITS-based education was higher than the score for those receiving routine care (p < .001), and higher than before, at a significant level (p < .001). The results indicate that PITS-based education can enhance health literacy and self-management among older persons with chronic obstructive pulmonary disease. Hence, healthcare personnel can apply PITS-based education as a guideline for enhancing the self-management among older persons with chronic obstructive pulmonary disease.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: cmulibref@cmu.ac.th

Name: ศิริรัตน์ ปานอุทัย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เดชา ทำดี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Modified: 2567-01-18

Issued: 2567-01-01

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: การพยาบาลเวชปฏิบัติผู้สูงอายุ

Grantor: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

©copyrights มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	631231107.pdf	3.11 MB	33	2025-04-01 11:02:17

ใช้เวลา

0.042063 วินาที