ธรณีเคมีและลักษณะการดูดซับธาตุสังกะสี ทองแดง เหล็ก และแมงกานีสในดินเนื้อปูนของประเทศไทย

Geochemistry and sorption characteristics of zinc, copper, iron and manganese in Thai calcareous soils

Name: จรรยาลักษณ์ อิ่นคำ

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (ปฐพีวิทยา) 2559.

Classification :.LCCS: QE516.3

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาปฐพีวิทยา -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ธรณีเคมีวิเคราะห์

ThaSH: ธรณีเคมี

ThaSH: ธาตุอาหารพืช

ThaSH: สังกะสี

ThaSH: ทองแดง

ThaSH: เหล็ก

ThaSH: แมงกานีส

Abstract: การขาดจุลธาตุอาหารเป็นปัญหาสำคัญในการผลิตพืชในดินเนื้อปูน สมบัติดินและรูปทางธรณีเคมีของจุลธาตุอาหารเป็นปัจจัยควบคุมความเป็นประโยชน์ของจุลธาตุอาหารเหล่านี้ การศึกษานี้จึงดำเนินการเพื่อแยกส่วนทางธรณีเคมีของธาตุสังกะสี ทองแดง เหล็ก และแมงกานีส และศึกษาลักษณะการดูดซับธาตุสังกะสี และธาตุทองแดงในดินเนื้อปูนจำนวน 6 ดิน ที่แจกกระจายในจังหวัดลพบุรีและนครสวรรค์ ได้แก่ ชุดดินลำนารายณ์ 2 บริเวณ ชุดดินลพบุรี 2 บริเวณ และชุดดินตาคลี 2 บริเวณ โดยใช้วิธีการสกัดตามลำดับขั้น และไอโซเทิร์มของการดูดซับ ผลการศึกษาพบว่า ดินที่ทำการศึกษาสามารถจำแนกตามอนุกรมวิธานดิน ได้เป็น Calcidic Agriustoll (Ln1), Calcidic Agriustoll (Ln2), Typic Haplustert (Lb1), Calcic Haplustert (Lb2), Vertic Haplustoll (Tk1) และ Vertic Haplustoll (Tk2) ดินทั้งหมดมีการใช้ประโยชน์เพื่อการปลูกพืชไร่เศรษฐกิจ ดินมีพัฒนาการมาจากวัตถุต้นกำเนิดดินที่เป็นด่าง ดินมีค่าพีเอชเป็นกลางถึงด่างจัด มีปริมาณของสมมูลคาร์บอเนตสูงในดินล่าง และปริมาณแคลเซียมที่สกัดได้อยู่ในระดับสูง ปริมาณธาตุสังกะสีที่เป็นประโยชน์ในดินอยู่ในระดับที่ไม่เพียงพอส่วนปริมาณธาตุทองแดง เหล็ก และแมงกานีส ที่เป็นประโยชน์อยู่ในระดับเพียงพอผลการแยกส่วนทางธรณีเคมีพบว่า ธาตุสังกะสีและทองแดงมากกว่าร้อยละ 50 แจกกระจายในรูปที่ทนต่อการย่อยด้วยกรด ซึ่งเป็นรูปที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืช ธาตุเหล็กและแมงกานีสส่วนใหญ่แจกกระจายในรูปที่ทำพันธะกับอินทรีย์วัตถุ และรูปที่ทำพันธะกับออกไซด์ของเหล็กและแมงกานีสตามลำดับ ผลการศึกษาไอโซเทิร์มของดูดซับธาตุสังกะสี สามารถอธิบายได้ดีที่สุดด้วย Freundlich isotherm ส่วนการดูดซับธาตุทองแดง อธิบายได้ทั้งสมการ Freundlich และสมการ Langmuir ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบทางเคมีของดิน ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ธาตุสังกะสีและทองแดงเป็นธาตุที่ควรพิจารณาในการจัดการเป็นอันดับ แรก เนื่องจากมีปริมาณสำรองในดินต่ำ และอยู่ในรูปที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืช การใช้ปุ๋ยจุลธาตุอาหารในรูปอินทรียวัตถุที่ละลายได้ และรูปคีเลตสามารถช่วยเพิ่มการละลายได้ และเพิ่มความเป็นประโยชน์ของจุลธาตุอาหารในดินเนื้อปูนเหล่านี้ได้ Deficiencies of micronutrients are a major problem in plant cultivation on calcareous soils. Soil properties and geochemical forms of micronutrients are such factors controlling the availability of micronutrients. This study was conducted, aiming at fractionating geochemical forms of zinc (Zn), copper (Cu), iron (Fe) and manganese (Mn), and studying the sorption characteristics of zinc and copper of six calcareous soils, namely, Lam Narai series (two locations), Lop Buri series (two locations) and Takhli series (two locations), distributed in Lop Buri and Nakhon Sawan provinces. The study was done by using sequential extraction and adsorption isotherm of zinc and copper. The results showed that the soils were taxonomically classified as Calcidic Agriustoll (Ln1), Calcidic Agriustoll (Ln2), Typic Haplusterts (Lb1), Calcic Haplusterts (Lb2), Vertic Haplustoll (Tk1), Vertic Haplustoll (Tk2). They were used for economic field crop production. The soils were developed from basidic parent materials. They had neutral to strongly alkaline pH with high calcium carbonate equivalent in subsoil, and high level of extractable calcium. The available-Zn content in soils was not sufficient whereas Cu, Fe, and Mn were adequately available. The fractionation results revealed that more than 50% of Zn and Cu were distributed in the acid dissolved residual form, which was unavailable form to plant. Fe and Mn were distributed mostly in organic-bound and Fe-Mn oxides fractions. The results of adsorption isotherm showed that Freundlich isotherm was well described for Zn adsorption, while both Freundlich and Langmuir isotherms could be well described for Cu adsorption, depending on soil chemical components in the soils. Result of the study illustrated that Zn and Cu are the elements that should firstly be considered for the management in these soils due to their low total reserves and low availability. The use of micronutrient fertilizers in the forms of soluble organic matter and chelating can improve their solubility and availability in these calcareous soils.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ณัฐพล จิตมาตย์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ดาวจรัส เกตุ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2559

Modified: 2566-05-25

Issued: 2566-05-25

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2560/janyaluck-ink-all.pdf

CallNumber: QE516.3 .จ17

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: ปฐพีวิทยา

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	janyaluck-ink-all.pdf	4.3 MB

ใช้เวลา

0.023861 วินาที